Η βραβευμένη μικρού μήκους ποιητική ταινία “Primordial”, βασισμένη στο ομώνυμο ποιητικό βιβλίο «Αρχέγονη» της Νάνας Παπαδάκη, μετά τη συμμετοχή της σε πολλά και σημαντικά φεστιβάλ της Ελλάδας και του εξωτερικού, προβάλλεται στην Αθήνα, στον κινηματογράφο “Μικρόκοσμος”, την Τετάρτη 4 Δεκεμβρίου 2024 (ώρες προβολών: 22.00 – 24.00), στο πλαίσιο του 3oυ Spicy Indie International Film Festival – SPICYIIFF. Η ποιήτρια και σκηνοθέτις της ταινίας μας μίλησε για την κινηματογραφική εκδοχή του ποιητικού της σύμπαντος και τα θέματα που πραγματεύεται και την θέση τους στην εποχή μας.

Ποιες νέες σκέψεις έχετε κάνει για τον εαυτό σας μέσα από την πορεία της ποιητικής σας συλλογής που έφτασε να γίνει ταινία;

Η επαφή με την αναγεννητική δύναμη, που κάθε άνθρωπος έχει μέσα του, την αρχέγονη ορμή, τη διαθεσιμότητα στη μεταμόρφωση, λειτούργησε αποφασιστικά για εμένα, τόσο στη συγγραφή του βιβλίου, όσο και στην απόφαση να σκηνοθετήσουμε  την ποιητική ταινία. Αλλά και ως ηθοποιός, που είναι η κύρια ιδιότητά μου, θέλω να αισθάνομαι ότι δοκιμάζω και προχωρώ. Η αλήθεια είναι ότι, με αυτή την ταινία, αυτή την καλλιτεχνική χειρονομία, ολοκληρώνεται ένας κύκλος, ο οποίος αφορά όχι μόνο στην τέχνη, αλλά στην ίδια τη ζωή μου. Ο κύκλος αυτός περιλαμβάνει όλη μου την ψυχική ανάπτυξη και πορεία. Έχω αφήσει πολλές φορές πίσω μου μιαν έτοιμη ζωή για να μπορώ να κάνω αυτό που θέλω, να μπορώ να είμαι εγώ. Και, νομίζω, ότι το κοινό στοιχείο, κάτι που αφορά στη γενικότερη λειτουργία μου, ακόμη και στην πρωταρχική μου απόφαση να μπω στον χώρο της τέχνης, είναι η επαφή με το αρχέτυπο, αυτό που ζει και αναπνέει πίσω απ’ όλες τις κοινωνικές ταυτότητες. Αυτό που για να το γνωρίσεις θα πρέπει να απεκδυθείς τον εαυτό σου, όπως τον ήξερες μέχρι τότε. Στην ποιητική συλλογή μου, την «Αρχέγονη», την οποία δούλεψα πολύ καιρό, προσπάθησα να αφήσω πίσω μου γνώριμους τρόπους έκφρασης και να ανοιχτώ σε κάτι άλλο, αλλά και στην ταινία αφέθηκα να απορροφηθώ απ’ την ερημιά του τοπίου και να σταθώ, όσο μπορώ πιο ανοιχτά και λιτά, μπροστά στην κάμερα, ώστε ο συνδυασμός εικόνας, λόγου, μουσικής, ήχων να «γράψει» πάνω μου χωρίς τίποτα το περιττό. Να είμαι ένας καμβάς. Πολλές φορές στη ζωή μου έχω νιώσει ότι έγινα ένας καμβάς για να γράψει επάνω μου αυτό που εκείνη θέλει για εμένα. Αυτός είναι ο δικός μου δρόμος. Έτσι γνωρίζω τον εαυτό μου και μόνον έτσι μπορώ να συναντηθώ με άλλους ανθρώπους τιμώντας τη μοναδικότητά μας. Έχω ανάγκη να αναγεννιέμαι για να μπορώ να παραμένω πιστή σε αυτό που είμαι.

Πώς είναι η εμπειρία της κινηματογραφικής έκφρασης;  Πως διαφοροποιείται από αυτή του θεάτρου; Ποια προτιμάτε;

Η Μίρκα Γεμεντζάκη έλεγε κάτι αποκαλυπτικό για την έκφραση. Στα γερμανικά η λέξη που χρησιμοποιείται για την «έκφραση» είναι η λέξη «Ausdrucκ», δηλαδή αυτό που βγαίνει απ’ την «πίεση». Στα ελληνικά η λέξη «έκφραση» σημαίνει αυτό που βγαίνει απ’ τη «φράση». Η δική μου περίπτωση κλείνει προς την ελληνική εκδοχή. Και στις δύο περιπτώσεις, λοιπόν, θέατρο και κινηματογράφο, με ενδιαφέρει πολύ ο λόγος, ως σημείο εκκίνησης, και, ίσως, για αυτό τελικά και να κάναμε μια ποιητική ταινία βασισμένη σε βιβλίο, για αυτό, ίσως, και στο θέατρο να ακολουθώ πάντοτε την έλξη μου για τα κείμενα. Αυτό είναι ένα κοινό σημείο, στη δική μου περίπτωση. Η διαφορά είναι, νομίζω, περισσότερο θέμα εξοικείωσης με την κάμερα, παρά ουσίας. Εξάλλου δεν πιστεύω ότι υπάρχει μόνον ένας τρόπος να παίζεις στο σινεμά και πολλοί να παίζεις στο θέατρο. Κάθε ηθοποιός ανοίγει τον δρόμο προς τη δική του ύπαρξη. Πάντως, με ενδιαφέρει πολύ να υπάρχω μπροστά στην κάμερα με όλο μου το σώμα ενεργοποιημένο και όχι μόνο με το πρόσωπο, κάτι που πολλές φορές βλέπουμε να συμβαίνει. Σε κάθε περίπτωση, προτιμώ τη λειτουργία του θεάτρου, μ’ αρέσει ο χρόνος προετοιμασίας, οι πρόβες, ο κεντρικός ρόλος του ηθοποιού, αλλά θέλω πολύ να βρω τον δικό μου δρόμο και στο σινεμά. Θα δούμε.

Πώς αντιμετωπίζει η εποχή μας την «γυναίκα»; Ποια η θέση και ποιες οι διεκδικήσεις της;

Σίγουρα έχουν γίνει τεράστια βήματα προόδου, κάτι που το οφείλουμε, σε μεγάλο βαθμό, στις  γυναίκες που βγήκαν και βγαίνουν μπροστά επωμιζόμενες τις αγκυλώσεις μιας ολόκληρης κοινωνίας. Κατά τα άλλα, η γυναίκα παραμένει το αιώνιο πρόβλημα. Πώς θα ελέγξουμε τη σεξουαλικότητά της, πώς θα τη βάλουμε σε καλούπι, πώς το σώμα της θα γίνει τόπος διεκδίκησης όσων δεν μας έχει δώσει η ζωή. Εάν μια γυναίκα δεν χωρά σε κουτάκια προκαλεί, συνειδητά ή ασυνείδητα, αντιδράσεις και ανταγωνισμό, καμιά φορά και από άλλες γυναίκες, για να τα λέμε όλα. Τα ίδια ελαττώματα συγχωρούνται σε έναν άντρα όχι όμως σε μία γυναίκα. Υπάρχουν κοινωνικοί αυτοματισμοί στην αντιμετώπιση των γυναικών, αλλά και των ανδρών. Η γυναίκα δεν είναι ούτε αγία, ούτε κούκλα σε βιτρίνα, ούτε κάδος ανακύκλωσης προσωπικών και κοινωνικών προβλημάτων.  Δεν της ανήκει μόνο το σώμα της, αλλά και το μυαλό της. Έχουμε ταυτίσει το σώμα με τη γυναίκα, λες και οι άνδρες είναι ασώματοι, λες και ο άνδρας έχει το μυαλό και το σώμα η γυναίκα και κάποιος αόρατος νόμος να ορίζει ότι το μυαλό επιβάλλεται στο σώμα, κάποιος αόρατος νόμος να επιτρέπει στην εξουσία να επιβάλλεται στο σώμα της γυναίκας, της κοινωνίας, στο εκλογικό σώμα και πάει λέγοντας. Βέβαια, κάθε φορά που ανακύπτουν παρόμοια ζητήματα, που αφορούν σε διάφορες κοινωνικές ομάδες, δεν ξεχνώ ότι είναι, κυρίως, ταξικά. Κανείς δεν έχει πρόβλημα όταν ένας άνθρωπος απέναντί του, ανεξαρτήτως φύλου, έχει πολλά χρήματα. Άλλες φορές πάλι είναι και θέμα γενιάς. Ίσως, παλιότερες γενιές, ειδικά στη χώρα μας,  και πάλι ανεξαρτήτως φύλου, να έχουν απωθημένα και να τα βγάζουν πάνω στους νεότερους από αυτούς που νιώθουν ότι τους απειλούν. Όσο διαιρούμαστε βασιλεύει το συμφέρον. Ο πολιτισμός μας επινοεί διαρκώς διαχωριστικές γραμμές. Πολλές φορές σπεύδουμε να χαρακτηρίσουμε κάτι ως διαφορετικό για να το τοποθετήσουμε σε μια ασφαλή απόσταση και να το αγκαλιάσουμε, ως δήθεν φιλάνθρωποι και πολιτισμένοι, ενώ αυτό που πρέπει να αγκαλιάσουμε είναι η ομοιότητά μας. Η ομοιότητα φοβίζει όχι η διαφορετικότητα.

Πού βρίσκεται η ποίηση στην καθημερινότητά μας;

Σ΄ εκείνες τις αποκαλυπτικές στιγμές που ανακαλύπτουμε χώρο και χρόνο μέσα μας.

Ποια τα επόμενα σχέδιά σας;

Προς το παρόν ακολουθώ την ταινία μας και θέλω πολύ να βρούμε έναν τρόπο να πραγματοποιήσουμε το επόμενο κινηματογραφικό μας σχέδιο.  Μέχρι τότε, το «Primordial» θα προβληθεί στην Πόλη του Μεξικό, την Κυριακή 24 Νοέμβρη 2024, στο πλαίσιο του Fotogenia Festival, στο Centro Cultural Universitario Sala Carlos Monsivais, την Τετάρτη 4 Δεκέμβρη 2024 στo πλαίσιο του Spicy Indie International Film Festival – SPICYIIFF24, στην Αθήνα, στον Κινηματογράφο Μικρόκοσμο, το Σάββατο 7 Δεκέμβρη 2024, στη Θεσσαλονίκη, στο πλαίσιο του International Performance Poetry Symposium – Festival (PerPoSF) στην αίθουσα Φρίντα Λιάππα, στο Λιμάνι. Τους επόμενους μήνες ενδέχεται να χρειαστεί να ταξιδέψουμε στο εξωτερικό για άλλες συμμετοχές και μετά ακολουθούν τα θεατρικά σχέδια, με το καλό.   

Τι σας δίνει πίστη στην καθημερινότητα;

Οι καλοί άνθρωποι.

Η ελληνική ποιητική ταινία της Νάνας Παπαδάκη και του Γιώργου Ζορμπά έρχεται στην Αθήνα στο πλαίσιο του SPICYIIFF 2024

Συντελεστές ταινίας

PRIMORDIAL

Film Poetry, Experimental Film, Video Poetry

Ελλάδα 2024, 12:34

Σκηνοθεσία: Γιώργος Ζορμπάς & Νάνα Παπαδάκη

Με τη  Νάνα Παπαδάκη

Κινηματογράφηση: Γιώργος Ζορμπάς

Μουσική: Βασίλης Τζαβάρας

Μοντάζ: Κατερίνα Τζιγκοτζίδου

Μετάφραση στα αγγλικά: Έλενα Πολυγένη

Μετάφραση στα ισπανικά: Κυριακή Χριστοφορίδη

Παραγωγή: Μαλντορόρ Αστική μη Κερδοσκοπική Εταιρία

Δείτε το trailer: https://vimeo.com/904933925

Info:

Προβολή ταινίας (με αγγλικούς υπότιτλους) στο πλαίσιο του διεθνούς κινηματογραφικού φεστιβάλ 3ο SPICYIIFF.

Πού: Κινηματογράφος “Μικρόκοσμος” (Λεωφ. Συγγρού 106)

Πότε: Τετάρτη 4 Δεκεμβρίου 2024

Ώρες προβολών: 22.00 – 24.00

SPICCY IIFF 2024: https://www.spicyiiff.com/