Ο Μικρός Πρίγκιπας είναι μία ιστορία με μεγάλη δύναμη και διάρκεια στο χρόνο. Αγγίζει τα βάθη της ανθρώπινης ύπαρξης και παραμένει ουσιαστική και σύγχρονη. Ο Γιωργής Τσαμπουράκης στην παράσταση Mon Petit Prince που θα παρουσιαστεί στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά για δέκα παραστάσεις (από 19/10) σε σκηνοθεσία Δημήτρη Μπογδάνου, βρίσκει έναν νέο δρόμο για να φτάσει στο έργο. Ξεκινά από την προσωπική ζωή του συγγραφέα, τον παρατηρεί και χρησιμοποιεί την αισθητική και την ευαισθησία του για να μας μιλήσει «για τα φοβερά πράγματα που κάνει ο άνθρωπος».

Γιατί Ο Μικρός Πρίγκιπας έχει αποδειχθεί ένα βιβλίο τόσο δυνατό και διαχρονικό;

Νομίζω γιατί είναι αρχετυπικό. Αγγίζει μεγαλειώδη και πανανθρώπινα θέματα όπως η ζωή, ο θάνατος, η φιλία, η αγάπη. Γενικά τα σπουδαία έργα έχουν αρχετυπικά στοιχεία. Νομίζω ότι είναι ένα τέτοιο έργο. Μετά την Βίβλο και Το Κεφάλαιο είναι το τρίτο πιο πολυδιαβασμένο βιβλίο. Πρόκειται για θεμελιώδη έργα. Ο Μικρός Πρίγκιπας πραγματεύεται θέματα πολύ σημαντικά. Και μόνο ο θάνατος που είναι ένα ζήτημα που θα απασχολεί τον άνθρωπο για πάντα ό, τι και να γίνει, νομίζω ότι από μόνο του, το καθιστά σημαντικό.

Κατά την διαδικασία προετοιμασίας της παράστασης, εμβαθύνοντας στο κείμενο, ποιες σκέψεις σου γεννήθηκαν;

Για δύο χρόνια είχα κάνει μία διακοπή από τα καλλιτεχνικά δρώμενα της Αθήνας. Είχα πολύ μεγάλη ανάγκη την απόσταση και είχα πάει στην Κρήτη, όπου έκανα παραστάσεις με μία εταιρεία θεάτρου που ξεκίνησα. Έτσι, όταν ο Δημήτρης Μπογδάνος με πήρε για αυτήν την παράσταση, μου δόθηκε μία πολύ καλή αφορμή να επιστρέψω, διότι είναι μία παράσταση που γίνεται στο πλαίσιο μιας ενδοσκόπησης, ζήτημα το οποίο με απασχολεί και εμένα τα τελευταία χρόνια. Στην πραγματικότητα, πρόκειται για μία συγκυρία που με έφερε αντιμέτωπο με τον εαυτό μου, με πράγματα που αγαπώ ουσιαστικά, με το πως θέλω να βλέπω το θέατρο. Έχουμε κοινούς κώδικες ως προς το πως θα προσεγγίσουμε ένα έργο ή ένα μυθιστόρημα, όπως είναι αυτό. Για μένα, το σημαντικό είναι η παράλληλη διαδρομή που κάνουμε, που εξερευνούμε την προσωπική ζωή του Εξιπερί, τα κείμενά του και την επιστολογραφία του με την αγαπημένη του, την Κονσουέλο, διότι Ο Μικρός Πρίγκιπας είναι ένα βαθιά αυτοβιογραφικό έργο και μάλιστα, προοικονομεί το τι θα του συμβεί σε μερικά χρόνια. Στο έργο ο ήρωας έχει μία πτώση με το αεροπλάνο, ενώ και ο ίδιος ο συγγραφέας εξαφανίστηκε εν ώρα πτήσης του αεροπλάνου του. Όλο αυτό το ταξίδι της υπαρξιακής αναζήτησης που εξετάζει το πως είμαστε όλοι στην ζωή αποτελεί ένα βύθισμα στην ανθρώπινη φύση.

Στην παράστασή σας θα δούμε την ιστορία του Μικρού Πρίγκιπα σε αντιστοιχία με πραγματικά γεγονότα από την ζωή του συγγραφέα. Τι κέρδος μπορεί να είχε ο ίδιος γράφοντας το βιβλίο;

Το βιβλίο έχει να κάνει με μία βαθύτερη αγωνία για το πως επιλέγεις να βλέπεις τα πράγματα στην ζωή γενικά. Μιλάει για αυτά που βλέπει η καρδιά, όχι για το ορατό. Το ορατό είναι εκεί να υποστηρίζει την ζωή, αλλά δεν είναι αυτοσκοπός. Η εξέλιξη έρχεται από άλλο μονοπάτι. Οπότε για έναν άνθρωπο που τον αφορά η εσωτερική εξέλιξη, ίσως το βιβλίο λειτούργησε σαν λύτρωση. Σκέφτομαι πως και μόνο που αυτό το έργο υπάρχει τόσα χρόνια και αποτελεί πηγή έμπνευσης για τόσους δημιουργούς, αποτελεί ένα πολύτιμο δώρο για τους ανθρώπους. Είναι ένα πάρα πολύ δυνατό έργο και παράλληλα, πολύ απλό. Και αυτό είναι το δυσκολότερο. Είναι πολύ σημαντική η παρακαταθήκη που άφησε ο Εξιπερί.

Είναι πολύ ενδιαφέρον που στην παράσταση συμπεριλαμβάνονται και προσωπικά δεδομένα του συγγραφέα.

Ναι. Ήταν φοβερά γοητευτικό για εμάς και για μένα προσωπικά αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για να προσεγγίσω τον ρόλο. Έχει μεγάλο ενδιαφέρον να βλέπεις μία εποχή, πως ζούσαν, πως αντάλλασσαν ερωτικές επιστολές, κάτι το οποίο έχει χαθεί παντελώς. Στην πραγματικότητα είναι ένας βαθιά ρομαντικός ήρωας ο Εξιπερί. Και μοιραία προσωπικότητα. Η τελευταία ανακάλυψη που έγινε σχετικά με το θέμα, αφορά στην εύρεση της ταυτότητας που φορούσε στο χέρι του και έγραφε το όνομά του και το όνομα της αγαπημένης του, της Κονσουέλο. Αμέσως μετά, ακολούθησε η εύρεση του αεροπλάνου του. Από εκεί και πέρα, οι θεωρίες περί αυτοκτονίας του φούντωσαν, γιατί το αεροπλάνο βρέθηκε σε τελείως άλλο σημείο από την διαδρομή της πτήσης του, σαν να πήρε απόφαση να αποχωρήσει από την ζωή. Ο Εξιπερί ήταν ένας μπον βιβέρ, ήταν αυτός που έκανε πλάκα στην παρέα, έπαιζε χαρτιά, έπινε. Μόνο από τις επιστολές του μπορεί να καταλάβει κανείς τον πραγματικό εαυτό. Στην Κοσουέλο έγραφε πως έπληττε αφόρητα από τον τρόπο ζωής του και έψαχνε αυτό που βρίσκεται πάνω από τη γη. Γι’ αυτό και του άρεσε να πιλοτάρει. Παρόλο που ήταν πολύ ερωτευμένος με την Κονσουέλο, έφευγε συνέχεια γιατί αναζητούσε αυτό που βρίσκεται ψηλά.

Ο Μικρός Πρίγκιπας τι θα μπορούσε να συμβολίζει;

Είναι ένα σύμβολο ο Μικρός Πρίγκιπας. Για μένα είναι ένας άγγελος που ήρθε να συντροφεύσει τον συγγραφέα, να τον μαλακώσει και να τον οδηγήσει με ασφάλεια εκεί που είναι να πάει. Είναι ένα βαθιά μεταφυσικό πρόσωπο, ένα δημιούργημα της φαντασίας του Εξιπερί που έρχεται στην ζωή για να μιλήσει για όλα τα φοβερά πράγματα που κάνει ο άνθρωπος.

Ο Μικρός Πρίγκιπας είναι ένα βαθιά μεταφυσικό πρόσωπο, ένα δημιούργημα της φαντασίας του Εξιπερί που έρχεται στην ζωή για να μιλήσει για όλα τα φοβερά πράγματα που κάνει ο άνθρωπος.

Πως μπορούμε να διατηρούμε την παιδικότητά μας;

Είναι ένα πράγμα το οποίο το ξεχνάμε εμείς οι ενήλικες και στην πραγματικότητα είναι πολύ σημαντικό. Ο Εξιπερί προτείνει να κοιτάμε την πραγματικότητα με τα μάτια ενός παιδιού. Το παιδί έχει μια αλήθεια που ο ενήλικας τη χάνει. Και ο ίδιος βασανιζόταν από αυτό που θεωρούσε ότι πρέπει να κάνει σε σχέση με αυτό που είχε μέσα του. Στο θέατρο είναι τρόπος δουλειάς να λειτουργείς με αφέλεια και αθωότητα. Σ’ αυτή την δουλειά υπάρχει η ευλογία να μπορείς να αγγίξεις αυτές τις χορδές. Γενικά το θέατρο μας βάζει στην διαδικασία να αναζητούμε αυτές τις πιο εσωτερικές και ευαίσθητες χορδές. Και γι’ αυτό σε αυτή την δύσκολη εποχή επιστρέφουμε στο θέατρο και αναζητούμε σημαντικές δουλειές.

Τι σηματοδοτεί την ενηλικίωση;

Προτιμώ να ασχοληθώ με τον ανήλικο εαυτό που είναι πιο ανάλαφρος! Και αν είσαι πιο ανάλαφρος και ανοιχτός έρχεται και η ενηλικίωση.

Είναι τα πάντα στη ζωή μας θέμα οπτικής γωνίας που επιλέγουμε να τα δούμε;

Φυσικά. Όπως και αυτό που λέγαμε πριν. Μπορείς να επιλέξεις εάν θέλεις να βλέπεις τα πράγματα με την ματιά ενός ενήλικα ή με μια παιδική διάθεση για παράδειγμα. Είναι αυτό που λέει ο σκηνοθέτης μας: Να κάνουμε ένα ταξίδι ενηλίκων, αλλά με παιδική ματιά. Η παιδική ματιά είναι πολύ σημαντική. Και από άποψη αισθητικής και από άποψη συναισθήματος. Για μένα είναι πολύ σημαντικό η οπτική που έχεις στην ζωή να είναι μιας ποιότητας και μιας ευγένειας. Το άλλο που είναι πολύ σημαντικό, είναι η αισθητική. Ακόμα κι αν υπάρχουν άσχημα πράγματα στην ζωή, είναι καλό να τα φωτίζεις, έτσι ώστε να τα αντιμετωπίζεις.

Τι έχει μεγαλύτερη αξία: Η λογική αντιμετώπιση των πραγμάτων ή η φαντασία;

Η αλήθεια είναι πως η φαντασία και η λογική είναι δύο πράγματα που πρέπει να συναντιούνται. Η φαντασία μόνη της δεν οδηγεί πουθενά, ενώ η λογική χωρίς φαντασία είναι αποστειρωμένη και καθόλου γοητευτική. Ένας άνθρωπος λογικός πρέπει να εμπνέεται από την φαντασία. Είναι αλληλένδετα.

Ο Μικρός Πρίγκιπας λέει πως δεν βλέπεις καθαρά παρά μόνο με την καρδιά. Το ένστικτο είναι αυτό που μας οδηγεί ασφαλώς;

Το ένστικτο είναι πολύ ωραίο να το ακολουθείς και βρίσκεται πολύ κοντά στην αθωότητα ενός παιδιού, γιατί πρόκειται για ενέργεια. Χρειάζεται όμως, να το συνειδητοποιήσεις, να έχεις την διαύγεια να το δεις πρώτα για να το ακολουθήσεις.

Στην δική μας την ζωή που υπάρχει μαγεία;

Μπορώ να πω πως μαγεία βρίσκω στις στιγμές της παρατήρησης. Όταν παρατηρώ βρίσκω κάποια πράγματα, ασήμαντα πολλές φορές που μου αποκαλύπτουν την μαγεία της ζωής. Μπορεί να είναι ένα βλέμμα, μια συμπεριφορά, ένα ηλιοβασίλεμα, μια θάλασσα. Η μαγεία προϋποθέτει να κοιτάμε. Εάν κοιτάμε θα την βρούμε.

Στην καθημερινότητα τι σε βοηθάει να ανταπεξέρχεσαι; Τι σου δίνει χαρά;

Η θάλασσα μου δίνει χαρά, με ξεκουράζει, με εμπνέει. Επίσης παίρνω μεγάλη χαρά από την οικογένειά μου, από τους φίλους μου, από τα ταξίδια. Ταξιδεύω κάθε εβδομάδα σχεδόν. Πάω στην Κρήτη όπου έχουμε ιδρύσει με φίλους την Δραματική Σχολή του Νότου.

Επόμενα θεατρικά σχέδια;

Υπάρχουν πολύ ωραίες προοπτικές. Και στην Κρήτη υπάρχει μία πολύ ενδιαφέρουσα προοπτική για του χρόνου το καλοκαίρι σε σχέση με τον Ερωτόκριτο.

Ένα κομμάτι από το κείμενο που ξεχωρίζεις;

Μία πολύ αγαπημένη φράση είναι: «Τους λύχνους πρέπει να τους προστατεύουμε. Μια ξαφνική πνοή του ανέμου, μπορεί να τους σβήσει».

Δημοτικό Θέατρο Πειραιά