Δώρα Χάγιου / Για ό,τι μπορούμε να κάνουμε
Η Νάντια Δαλκυριάδου διασκευάζει και σκηνοθετεί στο Θέατρο Noūs – Creative space, το εμβληματικό έργο της Διδώς Σωτηρίου, Εντολή. Η συγγραφέας παρουσιάζει λεπτομερώς και διεισδύοντας σε βάθος τη σύλληψη, τις δύο δίκες και την εκτέλεση του Νίκου Μπελογιάννη με την κατηγορία της κατασκοπείας. Μια προσωπική ιστορία, αλλά και η ιστορία, η νοοτροπία και η ιδιοσυγκρασία ενός λαού, προσεγγίζονται μέσα από αυτοβιογραφικό υλικό και πρακτικά, επιστολές και άρθρα εφημερίδων της εποχής. Η Δώρα Χάγιου μας μίλησε για την ενδιαφέρουσα αυτή δουλειά και τον τρόπο που συνομιλεί με την εποχή μας, την ποιότητα των ανθρώπων που αγωνίζονται και για εκείνα που όντως μπορούμε να κάνουμε για να αλλάξουμε λίγο την ζωή μας.
Τι σε συγκινεί στο έργο της Διδώς Σωτηρίου; Πως συναντά την δική μας εποχή;
To πώς σε «βάζει» μέσα σε μια εποχή, σαν να «ανοίγει» ένα παράθυρο στο παρελθόν και ζεις από κοντά τα γεγονότα. Νιώθεις τον παλμό, τον σφυγμό αυτού που διαβάζεις και ζωντανεύει μπροστά σου. Συνδυάζει την προσωπική μαρτυρία με την ιστορικότητα, σε ένα επίπεδο. Γράφει σε ένα σημείο του βιβλίου η Διδώ Σωτηρίου:
«Η Μεσόγειος είναι μια θάλασσα για νεκροφόρες. Οι μεσογειακοί άνθρωποι «υπερθερμαίνονται». Πυρρός ο ήλιος, πυρρά τα όνειρά τους, επικίνδυνα τα τραγούδια τους. Μια πρόβα για νέα άσματα. Λίγο ροκ, μια δροσιστική κόκα-κόλα, ένα ηλεκτρικό ψυγείο, ένα πλυντήριο υπέροχο για πλύση εγκεφάλων. Ανανεωθείτε, Έλληνες. Προτιμήστε μάρκα αμερικάνικη, είναι ανώτερη από τη γερμανική και την αγγλική… Ως τώρα νομίζαμε υπάρχουμε, διαδραματίζουμε κάποιο ρόλο, καλό, κακό, σημαντικό, ασήμαντο. Έχουμε φυσιογνωμία και μείς και οι διώχτες μας.. Όνομα, επίθετο, ιδιότητες… Κι οι άνθρωποί μας πρέπει να πεθάνουνε. Ποιος φταίει; Τεμαχίστε ευθύνες, εγκλήματα, προγράμματα και τεμαχίζοντας κατεβαίνετε χαμηλά και πιο χαμηλά… Τι χρειάζεται η παλικαριά, η αγνότητα, ο πατριωτισμός, οι θυσίες;»
Επιπλέον, ένα απόσπασμα από την «απολογία» του Νίκου Μπελογιάννη λέει : «Οι Έλληνες μαθαίνουν να σηκώνουν ψηλά τα χέρια και ν’ αλλαξοπιστούν μπρος σε δοκιμασίες και κινδύνους. Εύχομαι αυτοί που δίνουν τούτα τα μαθήματα να μην εισπράξουν τους καρπούς των κόπων τους, γιατί αυτό θα ήταν ολέθριο για ολόκληρο το έθνος.»
Νομίζω πως διαβάζοντας ειδικά αυτά τα δύο σημεία του βιβλίου ένιωσα πως είναι συγκλονιστικά επίκαιρα, πως ζούμε την συνέχεια του έργου.
Ποιες νέες σκέψεις έκανες για τον εαυτό σου μέσα από αυτή τη δουλειά μέχρι τώρα;
Θεωρώ πως το έργο σε βάζει να σκεφτείς, τι χρειάζεται να γίνει, τι μου δίνει στο σήμερα, τι πιστεύω εγώ για την κατάσταση που ζω, τι μπορώ να κάνω, τι είναι σημαντικό. Τι έχει νόημα στην δική μας κοινωνία του σήμερα, πού μπορούμε να κάνουμε τη διαφορά, να εμπνευστούμε και να εμπνεύσουμε με διαφορετικές αξίες, ενώ υπάρχει μια συντριπτική τάση ο καθένας να κοιτά το ατομικό του συμφέρον, τον εαυτό του και δίπλα να γίνεται πόλεμος, να πεθαίνουν παιδιά. Μας κάνει να δούμε πως έχει υπάρξει και κάτι το διαφορετικό που είναι βιωμένο από ανθρώπους και όχι μόνο από μια ομάδα που βγήκε μπροστά.
Τι χαρακτηρίζει τη Διδώ Σωτηρίου σαν άνθρωπο και σαν συγγραφέα;
Φαίνεται πως ήταν μια οξυδερκής και δυναμική για την εποχή της γυναίκα, όπως ήταν οι γυναίκες συγγραφείς του αιώνα της που ύψωσαν ανάστημα και όρθωσαν την προσωπικότητά τους και το έργο τους παρά τις κοινωνικές συμβάσεις της εποχής, αφήνοντας πολύτιμη παρακαταθήκη στους επόμενους.
Οι άνθρωποι χαρακτηρίζουν τις εποχές ή το αντίστροφο;
Οι άνθρωποι και οι εποχές είναι κάτι το αλληλένδετο. Δε νομίζω πως γίνεται μόνο το ένα ή μόνο το άλλο. Υπάρχει επιρροή και από τις δύο μεριές, η εποχή που ζουν οι άνθρωποι έχει προκύψει από τους ίδιους, ταυτόχρονα τους διαμορφώνει και οι άνθρωποι με τις πράξεις τους επηρεάζουν τις εποχές και προκαλούν τις αλλαγές τους.
Αξίζει να μένουμε πιστοί στις αρχές μας ακόμα κι αν αυτό μας οδηγήσει στην καταδίκη μας;
Αυτό το κρίνει ο καθένας για τον εαυτό του και το απαντά διαφορετικά. Είναι και το ζήτημα ότι δεν ξέρουμε κανείς από εμάς τι θα έκανε σε μια κρίσιμη στιγμή πολιτικά, ό,τι και να λέμε. Αυτό το ερώτημα όμως θέτουμε κι εμείς μέσα από την παράσταση στους θεατές για να το σκεφτούν. Είναι ένα από τα σημαντικά ερωτήματα της παράστασης. Αν αξίζει κανείς να θυσιάζεται για ένα μέλλον που το οραματίζεται, το βλέπει ρεαλιστικά, ένα μέλλον που ξέρει πως μπορεί να μην το ζήσει ο ίδιος, όμως διαθέτει τον εαυτό του, τη ζωή του, για να το ζήσουν οι επόμενοι. Αυτό είναι κάτι το συγκλονιστικό έστω και να το σκεφτείς μονάχα.
Είναι σοφότερο κανείς να προσαρμόζεται στη ροή των πραγμάτων ή να αντιστέκεται;
Το να αφήνεσαι ολοκληρωτικά στη ροή μπορεί να έχει διπλή ανάγνωση. Ίσως κάποτε να χρειάζεται λίγο να αφεθείς και να κάνεις πίσω, αλλά συνολικά θεωρώ πως πρέπει να παλεύεις να διαμορφώσεις τα πράγματα όπως τα θέλεις, δεν θα έλεγα απαραίτητα και μόνο να αντιστέκεσαι. Η ξερή αντίσταση δεν ξέρω αν είναι αρκετή ή εποικοδομητική. Πάντως νομίζω τη ζωή αξίζει να τη ζούμε προσπαθώντας για κάτι καλύτερο, προσπαθώντας να την κάνουμε πιο όμορφη και μάλιστα όχι μόνο για εμάς τους ίδιους. Αλλιώς τι νόημα έχει να ζούμε συμβατικά;
Είσαι αισιόδοξη για το μέλλον;
Η αλήθεια είναι πως αισθάνομαι ότι η γενιά μας αυτή τη στιγμή είναι κάπως ηττημένη. Αλλά μπορεί από ορισμένες πλευρές να έρθουν αισιόδοξα μηνύματα. Κατανοώ πως όλα αυτά είναι δυναμικά και ανά πάσα στιγμή αλλάζουν με τρόπο που δεν μπορούμε να φανταστούμε. Το έχουμε ξαναδεί ιστορικά. Συνεπώς, δεν είμαι ούτε αισιόδοξη ούτε απαισιόδοξη. Προσπαθώ να βλέπω τα πράγματα στην κίνησή τους, χωρίς να το καταφέρνω πάντα.
Τι σου δίνει δύναμη και πίστη στην καθημερινότητα;
Αρχικά δύναμη και πίστη μου δίνει η οικογένειά μου, η κόρη μου και ο άντρας μου και το λέω πολύ βαθιά. Δύναμη και πίστη μου δίνουν οι άνθρωποι με τους οποίους συμπορεύομαι στη ζωή, μοιραζόμαστε την αγάπη, τις δυσκολίες, την καθημερινότητα και παλεύουμε να τα βγάλουμε πέρα μαζί, μέρα τη μέρα. Μου δίνει όμως πίστη και δύναμη το να βλέπω πως υπάρχουν άνθρωποι που δεν φοβούνται να έχουν μια διαφορετική στάση ζωής σε σύγκριση με αυτήν που κυριαρχεί, που εμπνέουν, σου μεταδίδουν αγάπη για την ζωή και για τον συνάνθρωπο, χωρίς καμία έπαρση και θόρυβο. Θαυμάζω βαθιά τους ανθρώπους που ειδικά σήμερα δεν λυγίζουν απέναντι σε δύσκολες καταστάσεις, δύσκολες για τα σημερινά δεδομένα, που δεν συμβιβάζονται παρ’ όλες τις πιέσεις που μπορεί να αντιμετωπίζουν, ακόμη και να κλονίζονται, αποφασίζουν κάθε φορά να μην λυγίσουν, να κρατήσουν τον εαυτό τους και την ποιότητά τους. Οπότε θα έλεγα πως αυτή την περίοδο συγκεκριμένα μου έδωσε δύναμη και πίστη το ότι ξαναείδα από την αρχή αυτή την ιστορική περίοδο, το συγκεκριμένο έργο, τον Μπελογιάννη, τη συγκλονιστική στάση που κράτησε γνωρίζοντας τι θα ακολουθήσει, τη στάση όλων αυτών των ανθρώπων που τότε βασανίστηκαν, φυλακίστηκαν, εκτελέστηκαν για να έχουμε μια καλύτερη ζωή σήμερα… Τελικά μου έδωσε δύναμη και πίστη η συνεργασία μου με όλα αυτά τα παιδιά και η δουλειά που κάναμε όλοι μαζί.
Εντολή της Διδώς Σωτηρίου σε διασκευή και σκηνοθεσία Νάντιας Δαλκυριάδου στο Θέατρο Noūs – Creative space
Συντελεστές:
Διασκευή – Σκηνοθεσία – Δραματουργία: Νάντια Δαλκυριάδου
Βοηθός Σκηνοθέτη: Μαρία Απατσίδου
Β’ Βοηθός Σκηνοθέτη: Ελένη Παναγιωτακοπούλου
Σκηνικά – Κοστούμια: Γεωργία Μπούρδα
Βοηθός σκηνογράφου-ενδυματολόγου: Μυρτώ Σταματοπούλου
Φωτισμοί: Γιώργος Ψυχράμης
Επιμέλεια Κίνησης και χορογραφία: Μαρίνα Μαυρογένη
Βοηθός χορογράφου: Μαριάννα Σολωμονίδου
Μουσική επιμέλεια και σύνθεση: Οδυσσέας Γκάλλιος
Σχεδιασμός Αφίσας: Στέφανος Μιχαηλίδης
Φωτογραφίες: Αγάπη Καλογιάννη
Τρέιλερ: Φανούριος Καζάκης, Αγάπη Καλογιάννη
Υπεύθυνοι Επικοινωνίας: Μαριάννα Παπάκη, Νώντας Δουζίνας Παραγωγή: ΚΑΡΑΚ ΑΜΚΕ
Ηθοποιοί: Ξένια Αλεξίου, Ειρήνη Αμπουμόγλι, Άρης Μπαταγιάννης, Σταύρος Μόσχης, Ήρα Ρόκου/Δώρα Χάγιου (διπλή διανομή), Δημήτρης Χατζημιχαηλίδης
Info:
Τοποθεσία: Θέατρο Noūs – Creative space, Τροίας 34, Αθήνα
Ημερομηνία: Πρεμιέρα: Σάββατο 2 Νοεμβρίου 2024, ώρα: 21.15. Ημέρες και ώρες: Σάββατο 21:15 και Κυριακή 20:15
Πληροφορίες: Τηλ.: 2108237333, 6944189698, 6943224305
Τιμές εισιτηρίων: 15€ κανονικό, 12€ Φοιτητικό, Ανέργων, 60+, 10€ ομαδικές κρατήσεις άνω των 10 ατόμων
Ηλεκτρονική προπώληση: More.com
https://www.more.com/theater/entoli-tis-didos-sotiriou/