Σημειωματάρια. Βιβλίο πρώτο (1935-1942) του Αλμπέρ Καμύ από τις Εκδόσεις Πατάκη
Μετάφραση: ΝΙΚΗ ΚΑΡΑΚΙΤΣΟΥ -DOUGE—ΜΑΡΙΑ ΚΑΣΑΜΠΑΛΟΓΛΟΥ-ROBLIN.
Περιεχόμενα: Τετράδιο Ι Μάιος 1935- Σεπτέμβριος 1937.
Τετράδιο ΙΙ Σεπτέμβριος 1937- Απρίλιος 1939
Τετράδιο ΙΙΙ Απρίλιος 1939- Φεβρουάριος 1942.
Σήμερα καταλαβαίνω πως το να ενεργείς, να αγαπάς και να υποφέρεις είναι να ζεις πραγματικά, αλλά να ζεις έτσι ώστε να είσαι διάφανος και να δέχεσαι το πεπρωμένο σου σαν τη μοναδική αντανάκλαση ενός ουράνιου τόξου από χαρές και πάθη.
Ο Αλμπέρ Καμύ [Αλγερία 1913-Γαλλία 1960] άφησε ανεξίτηλο στίγμα στα γράμματα με τα μνημειώδη έργα του η Πανούκλα, ο Ξένος, ο Μύθος του Σισύφου, ο Ευτυχισμένος άνθρωπος, η Παρεξήγηση, ο Καλιγούλας. Έργα στα οποία εξέφρασε τις αναζητήσεις μιας ζωής σύντομης αλλά μεστής, ουσιαστικής, γεμάτης πάθος και δημιουργία. Απολαμβάνει αλλά κρίνει και αξιολογεί όλα όσα συνθέτουν τον καθημερινό βίο. Αισθήσεις, σκέψεις, βλέμματα, αγωνίες, στιγμές ευτυχίας, απόγνωσης ή δυστυχίας, απελευθέρωσης και αδιεξόδου υπό την απειλή της αιφνίδιας απώλειας και με την αδυσώπητη αίσθηση της ματαιότητας.
Ο Καμύ το 1957 τιμάται με το βραβείο Νόμπελ με το οποίο αναγνωρίζεται η αφηγηματική του δεινότητα συνυφασμένη με τη φιλοσοφική αναζήτηση του νοήματος της ανθρώπινης ύπαρξης καθώς και των ορίων της ελευθερίας και της ανεξαρτησίας του σε μια αέναη σύγκρουση με τις δυνάμεις που τον συντρίβουν.
Με τα Σημειωματάριά του, Βιβλίο πρώτο, Μάιος 1935- Φεβρουάριος 1942, ο αναγνώστης ανακαλύπτει τη συναρπαστική προσωπικότητα του Αλμπέρ Καμύ, γνωρίζει την καθημερινότητά του, κατανοεί το σύμπαν του και αιχμαλωτίζεται από τους συλλογισμούς του. Ζωή και λογοτεχνία– δημιουργία είναι για το συγγραφέα ταυτόσημα. Η ”σκέψη” συνιστά θεμελιώδη μηχανισμό αντίληψης του κόσμου που άλλοτε τον ανακουφίζει και άλλοτε τον πονά.
Η υπαρξιακή αγωνία, το δράμα του ανθρώπινου όντος τα όρια της ελευθερίας, ο θάνατος, η τέχνη, ο πόλεμος, η δημιουργία αποτελούν πάλη χωρίς τέλος.
Τα κείμενα εκτενή ή σύντομα αποκαλύπτουν την ψυχή και τα συναισθήματά του σε μια ειλικρινή και έντιμη έκθεση. Τίποτε δεν περνά απαρατήρητο. Τον συγκλονίζει η ομορφιά του του ανθρώπινου θαύματος, συγχρόνως όμως, εκπλήσσεται από από τη σκληρότητα και τις αντιφάσεις της ζωής που τον κάνουν να υποφέρει.
Όλα του γεννούν ”ευτυχία και θλίψη με την ταυτόχρονη πικρή γεύση της μοναξιάς”.
Διαβάζει όλους τους κλασσικούς συγγραφείς, συγκινείται από κάθε είδος τέχνης και γράφει αναλογιζόμενος πάντα το παρελθόν του, την ταπεινή του καταγωγή, τη φτώχεια της Αλγερίας. Τα βιώματα αυτά τον καθιστούν ικανό να διαμορφώσει την προσωπική του ηθική διαπνεόμενος από βαθιά αγάπη για τον άνθρωπο. Ο πόλεμος, η αδικία, η ολοκληρωτική σκέψη τροφοδοτούν το έργο αλλά και τις πράξεις του. Πολιτικοποιείται, επιθυμεί να καταταγεί στο στρατό, αγωνίζεται και πραγματώνει το ότι ”ο μεγάλος καλλιτέχνης, είναι πρώτα απ’όλα, ο μεγάλος ζων”.
Η εξομολογητική μορφή των Σημειωματαρίων φωτίζει πολλές πτυχές των έργων του, αναδεικνύει την ευαισθησία του και τη συλλογιστική ενός σπουδαίου πνεύματος που επιβεβαιώνει τη μοναδική λογοτεχνική-αισθητική δύναμη του Λόγου του και εξυψώνει κάθε κείμενο του σε πολύτιμο θησαυρό διατρανώνοντας την αξία και την ομορφιά της ζωής μέσα σ’ένα σκληρό κόσμο.
”Ο,τι φράζει το δρόμο, μας κάνει να προχωρούμε.”