Η Ελεονώρα Σιαράβα, χορογράφος που τα τελευταία χρόνια ζει και δραστηριοποιείται καλλιτεχνικά μεταξύ Ελλάδας και Γερμανίας, μετά από την πρεμιέρα της τελευταίας της δουλειάς The Body and the Other~ (2020) ήρθε στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη με το νέο της έργο με τίτλο Who knows where the time goes – potential destination #1. Μας μίλησε για τη νέα της παράσταση που εξερευνά την έννοια του χρόνου, το πως επηρεάζει τις ζωές μας και τον τρόπο που μας καθορίζει, αλλά και το πως αυτές οι σκέψεις πήραν την μορφή μιας παράστασης που κινείται και αναπνέει σε πραγματικό χρόνο. Η

Τι αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για την παράσταση που ετοιμάσατε;
To στοιχείο του χρόνου, με διαφορετικά εκφραστικά μέσα και προσεγγίσεις, με απασχολεί πολύ έντονα στα έργα μου, το βάρος που έχει σαν φυσικό ‘φαινόμενο’, το εξαϋλωμένο και διάτρητο που έχει ως υποκειμενικό βίωμα, η κυκλικότητα και περιοδικότητα που έχει σαν σωματική εμπειρία. Σε τί μετουσιώνεται, πώς εγγράφεται πάνω μας και στον κόσμο που μας περιβάλλει.
Στο προηγούμενο έργο μου το The Body and the Other~ επιχείρησα να διαρρήξω τη γραμμική διάσταση του χρόνου μέσα από τη δημιουργία αλγοριθμικών προτύπων και τη χρήση ψηφιακής τεχνολογίας (πρεμιέρα Tanzhaus NRW, Γερμανία 2020) ενώ στο step-in, μια site & time χορογραφική εγκατάσταση, δραματουργικά αποτέλεσε κομβικό σημείο το φυσικό φως στη μετάβαση από την ημέρα στη νύχτα (Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης, 2019).
Στο Who knows where the time goes – potential destination #1 με ενδιέφερε να τοποθετήσω τον χρόνο σε ένα κοινό αμφίσημο σύμπαν με την εικόνα. Όπως όταν αυτό που βλέπουμε από το παράθυρό μας αλλάζει ανάλογα με τις εποχές του χρόνου, τον καιρό, τις ώρες της ημέρας. Μικρές αλλαγές, λεπτές αποχρώσεις. Στο έργο μπορεί κανείς να διακρίνει μια επιμονή στις λεπτομέρειες, στις ακριβείς συμπτώσεις, σε επαναλαμβανόμενα στοιχεία που προοιωνίζουν κάτι ή δεν επανέρχονται ποτέ.
Την ίδια περίοδο, είχα και μια διάθεση πειραματισμού χορογραφικά, εκτός από τις σωματικές και κινητικές φόρμες, και με αντικείμενα. Έτσι γεννήθηκε η ιδέα της εφήμερης εναλλασσόμενης σκηνογραφίας με καθημερινά υλικά, με στόχο τη δημιουργία μιας διαδοχής από κινητικά και εικονικά στιγμιότυπα σε ζωντανό χρόνο, εντυπώσεις που ενεργοποιούνται και ενεργοποιούν σκηνικούς –και όχι μόνο- χωροχρόνους.
Τέλος, όσον αφορά τον τίτλο, υπάρχει το τραγούδι Who knows where the time goes του αγγλικού φολκ συγκροτήματος Fairport Convention που γράφτηκε στα τέλη της δεκαετίας του 1960. Ο στίχος αυτός είχε τόσο καταλυτική επίδραση πάνω μου, έχει μια βαθιά νοηματική πυκνότητα, συγκινητική, αφυπνιστική και μάταιη (αλλάξτε ελεύθερα τη σειρά!) ταυτόχρονα, που επέλεξα να τον χρησιμοποιήσω ως μέρος του τίτλου του έργου.

Καθ΄όλο το διάστημα που δουλεύετε σε αυτή τη δουλειά, ποιες νέες σκέψεις κάνατε;
Αρχικά να πω ότι η αφορμή για το έργο δεν ήταν η συνθήκη της πανδημίας. Είναι μια σύμπτωση. Το λέω γιατί η διαχείριση του χρόνου που μας επέβαλλε η κατάσταση αυτή ήταν πρωτόγνωρη και νομίζω σε πολλούς από εμάς γεννήθηκαν αυτές οι σκέψεις. Μπορεί ο χρόνος να σταματά, να συστέλλεται, να διαστέλλεται, να αντιστρέφεται; Είναι ο χρόνος ή η εμπειρία του χρόνου; Τί είναι το ρολόι, τί είναι η φαινομενολογία, πώς να κυλάει η ζωή σε ένα μέρος που έχει 6 μήνες νύχτα;
Η δουλειά αυτή μετρά σχεδόν 4 χρόνια. Από τη σύλληψή της κλεισμένη σε ένα δωμάτιο κάπου στην Γερμανία διαβάζοντας για το διδακτορικό μου, την επιχορήγηση που έλαβε από το Υπουργείο Πολιτισμού το 2020, την αδρανοποίηση της λόγω της πανδημίας, την υλοποίηση της με όλες τις πρακτικές προκλήσεις. Κάνοντας μια αναδρομή διαπιστώνω ότι το αρχικό αγωνιώδες και γωνιώδες ερώτημα παραμένει ατόφιο και αλώβητο.
Η παράσταση ξεδιπλώνεται σε ένα λευκό φωτεινό τοπίο. Στη σκηνή συνυπάρχουν, διασταυρώνονται και δια-δρούν το ανθρώπινο και το μη ανθρώπινο, σώματα και αντικείμενα, κυκλικές πορείες και ανακυκλούμενες διαδρομές.
Η νέα σκέψη που γεννήθηκε και δεν αποκαλύφθηκε παρά στο τέλος της δημιουργικής διαδικασίας μετά από μέρες και μέρες προβών που πιο πολλά ερωτήματα δημιουργούσαν παρά απαντήσεις ήταν ότι το σύνολο, η τελική σύνθεση, η μεγάλη εικόνα είναι κάτι παραπάνω από το άθροισμα των μερών του.
Υπάρχει μια ανεξήγητη συνδετική ουσία ανάμεσα στα πράγματα, όχι πάντα προφανής, που είναι και αυτή που τα φωτίζει ως μοναδικές οντότητες.

Το πέρασμα του χρόνου είναι δώρο ή βάρος;
Το πέρασμα του χρόνου είναι γεγονός. Και είναι και αναπόφευκτο. Και είναι και η μόνη πραγματικότητα που γνωρίζουμε από όταν γεννιόμαστε. Στην ουσία όταν μιλάμε για το πέρασμα του χρόνου δεν μιλάμε παρά για τη ζωή. Νομίζω ότι το καλύτερο που έχει να κάνει κανείς –όπου ‘κανείς’ εμένα εννοώ φυσικά!- είναι να ελπίζει ότι διάλεξε το κατάλληλο κύμα για να ανέβει, και αν όχι πάντα υπάρχει και κάποιο επόμενο. Σίγουρα είναι δώρο. Μπορεί συχνά να είναι βαρύ και ασήκωτο ή να έχει μέσα μικρά πυροτεχνήματα που μας σκάνε στα μούτρα. Αλλά ποιος δεν θέλει να έχει λίγες ακόμη ιστορίες να διηγηθεί σε βάθος χρόνου! Βέβαια όσο το ξανασκέφτομαι συνειδητοποιώ ότι σε κάθε ηλικία η απάντηση διαφέρει λογικά. Οπότε δεν ξέρω τελικά. Η φυσική μετρά τον χρόνο και τον χώρο σε έτη φωτός. Είναι και αυτή μια ενδιαφέρουσα και γοητευτική ερμηνεία.

Τι δίνει αξία στον χρόνο που περνά και χάνεται;
Να μην νιώθει κανείς ότι τον σπαταλάει. Σε καμιά περίπτωση δεν εννοώ την παράκρουση και το κυνήγι μιας ασταμάτητης παραγωγικότητας. Αντίθετα, δίνω πολύ μεγάλη αξία στην έννοια της κενότητας, στο φαινομενικό τίποτα. Μπορούν να έχουν φοβερή δυναμική, πλούτο, συνθετότητα.
Τι είναι πιο δυνατό: η κίνηση, η εικόνα ή οι λέξεις; Με τι προτιμάτε να εκφράζεστε και γιατί;
Ας ξεκινήσω ανάποδα. Είμαι λιγότερο οπαδός των λέξεων. Οι λέξεις μπορούν έχουν μια αξιοθαύμαστη ακρίβεια –χτίζουν κόσμους- αλλά από την άλλη βρίσκω για τον ίδιο λόγο ότι έχουν φοβερή δύναμη και μια επιβλητικότητα που σκεπάζει τα πάντα. Ακόμη και ο ποιητικός λόγος. Γιατί είναι στις ρυθμίσεις μας να σκεφτόμαστε μέσω της γλώσσας. Σκεφτείτε μια εικόνα, ένα πίνακα, μια σκηνή από μια παράσταση ή μια ζωντανή σκηνή στο δρόμο. Μία λέξη να ειπωθεί, ο θεατής διαβάζει αυτόματα αυτό που βλέπει μέσα από το δοσμένο νοηματικό πρίσμα.
Φυσικά ως χορογράφος, στη δημιουργική διαδικασία, χρησιμοποιώ τη γλώσσα με τους συνεργάτες μου. Δουλεύουμε μεταξύ άλλων και με λεκτικά σχήματα, ασκήσεις και οδηγίες για να ανακαλυφθεί το κινητικό λεξιλόγιο και η χορευτική γλώσσα του κάθε έργου. Αλλά φροντίζω η γλώσσα που χρησιμοποιείται να είναι όσο το δυνατόν μεταφορική, πολυεπίπεδη, ερμηνευτικά ανοιχτή.
Ανάμεσα στα τρία, μέχρι στιγμής, καλλιτεχνικά αλλά και προσωπικά κλίνω προς την εικονοπλασία. Την εικόνα όχι σαν κάτι στατικό, μονοδιάστατο και παγωμένο αλλά με κίνηση, ζωντανή, παλλόμενη, ως πρόσκληση προς το κοινό σε μια ενεργητική, δυναμική οπτική εμπειρία θέασης που μπορεί να μεταμορφώνει αυτό που βλέπει. Για τον φιλόσοφο Roland Barthes η εικόνα πάντα εμπεριέχει ένα στοιχείο που δεν μπορεί να αποδοθεί μέσω της γλώσσας, είναι κάπως πιο διαισθητικό, εμπεριέχει μια ομιχλώδη ζώνη που δεν μπορεί να αποδοθεί λεκτικά, είναι ανεξάντλητη και άπειρη με πολλαπλά νοήματα και αναφορές.
Αυτό είναι το σημείο που με ενδιαφέρει να συναντιέται ο θεατής με το έργο και να γίνεται συν-δημιουργός.

Τι σας δίνει δύναμη και πίστη για το μέλλον;
Το μέλλον δεν είναι παρά επέκταση και προέκταση του παρόντος μαζί με κάποιες ενδιαφέρουσες εκπλήξεις αν κάποιος έχει και λίγη τύχη. Τον χρόνο τον αντιμετωπίζω σαν συνεχές, συχνά με ολίγη διάθεση αστείου, γλυκόπικρου θρήνου για τα περασμένα και περιέργεια για τα επόμενα.
Συλλογικά πάντως το μέλλον διαφαίνεται ότι θα φέρει ραγδαίες αλλαγές σε όλα τα επίπεδα- ήδη το ζούμε- αλλά μέσα στην ασφαλή επαναληπτικότητα του παρόντος μας πιστεύω ότι θα τις οικειοποιηθούμε ομαλά και αβίαστα, πάντα έτσι γίνεται. Δεν μου αρέσει η παρελθοντολαγνεία. Νομίζω κάποιες εξελίξεις προμηνύονται συναρπαστικές και από την άλλη σίγουρα η ανθρωπότητα θα αντιμετωπίσει και φοβερές προκλήσεις. Αυτό συμβαίνει διαχρονικά.
Δύναμη και πίστη για το μέλλον, προσπαθώ, όσο δύσκολο και αν είναι, να μου δίνει η εμπιστοσύνη στο παρόν. Αυτό θα το γεννήσει. Και μακάρι –όσο προλάβουμε απ’ αυτό! -να είναι λίγο σαν τις ευοίωνες ταινίες επιστημονικής φαντασίας!

Συντελεστές της παράστασης
Σύλληψη-Χορογραφία-Καλλιτεχνική διεύθυνση: Ελεονώρα Σιαράβα

Χορεύουν: Μίνα Ανανιάδου, Νικολέτα Καρμίρη, Ναταλία Μπάκα

Μουσική: Σάββας Μεταξάς

Επιμέλεια σκηνικού & κοστούμια: Δάφνη Αηδόνη
Φωτισμός: Μίλτος Αθανασίου

Βοηθός παραγωγής: Δανάη Γιαννακοπούλου
Βοηθός σκηνογράφου-ενδυματολόγου: Σοφία Θεοδωράκη
Δημιουργικό αφίσας: Ορφέας Φωτεινός
Υπεύθυνη επικοινωνίας: Ιωάννα Ιακωβίδη

Φωτογραφίες: Κατερίνα Βράτιτς

Κινηματογράφηση: Αλέκος και Χρήστος Μπουρελιάς

Παραγωγή: Per_Dance Choreographic Research Plarform

www.per-dance.com

Η παράσταση πραγματοποιείται με την οικονομική υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού για το 2020-2021

Πληροφορίες Παράστασης

23 & 24 Οκτωβρίου | ώρα έναρξης 20.00

Θέατρο Ροές

Ιάκχου 16, Γκάζι, Αθήνα

4 & 5 Δεκεμβρίου | ώρα έναρξης 20.00

Metropolitan-The Urban Theater

Βασ. Όλγας 65 & Φλέμινγκ 2, Θεσσαλονίκη

Διάρκεια παράστασης: 50 λεπτά

Video: https://vimeo.com/630401984

Τιμή εισιτηρίου: γενική είσοδος 10 ευρώ

Προπώληση εισιτηρίων: www.ticketservices.gr

https://www.ticketservices.gr/event/who-knows-where-the-time-goes-potential-destination-1/

Στοιχεία επικοινωνίας-κρατήσεις: infoperdance@gmail.com

Ώρα προσέλευσης: 30 λεπτά νωρίτερα για την αποφυγή συνωστισμού

Θέατρο Ροές, Αθήνα: covid free (πιστοποιητικό εμβολιασμού ή νόσησης)
Θέατρο Metropolitan, Θεσσαλονίκη: μεικτός χώρος (πιστοποιητικό εμβολιασμού ή νόσησης ή επίδειξη 48ωρου rapid τεστ)

Οι χώροι της παράστασης έχουν λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα υγειονομικής προστασίας και λειτουργούν με βάση τα ισχύοντα πρωτόκολλα για την αποφυγή μετάδοσης του Covid-19.

Post–Performance Talk:

Την Κυριακή 24 Οκτωβρίου, μετά το τέλος της παράστασης, θα ακολουθήσει ανοιχτή συζήτηση ανάμεσα στη δημιουργική ομάδα και το κοινό, με συντονίστρια την Μπετίνα Παναγιωτάρα.

Lab:

Την Τρίτη 26 Οκτωβρίου θα πραγματοποιηθεί εργαστήριο, στο οποίο οι συμμετέχοντες θα έρθουν σε επαφή με τη δημιουργική διαδικασία και χορογραφική έρευνα που αναπτύχθηκε στα πλαίσια της προετοιμασίας του έργου. Με την υποστήριξη του Κέντρου Μελέτης Χορού Ντάνκαν.

Διάρκεια: 12.00-14.30

Κόστος συμμετοχής: 20 ευρώ
Δήλωση συμμετοχής στο infoperdance@gmail.com
Κέντρου Μελέτης Χορού Ντάνκαν, Χρυσάφης 34 & Δικαιάρχου, 16232 Βύρωνας