Περιμένοντας τον Γκοντό στο Skrow Theater / Μαριλένα Γερμανού, Μαρίζα Θεοφυλακτοπούλου, Κατερίνα Καλουμένου & Δήμητρα Κολοκυθά: The Talk
Το συγκλονιστικό έργο του Σάμιουελ Μπέκετ, Περιμένοντας τον Γκοντό παρουσιάζεται κάθε Τετάρτη στο Skrow Theater σε σκηνοθεσία Νέλλυς Καρρά. Τέσσερις γυναίκες ηθοποιοί υποδύονται τους εμβληματικούς ρόλους του έργου και καλούνται να διερευνήσουν τα βάθη και την ουσία του πυρήνα της ανθρώπινης ύπαρξης, τον οποίο αδιαμφισβήτητα άγγιξε ο μεγάλος συγγραφέας. Η Μαριλένα Γερμανού, η Μαρίζα Θεοφυλακτοπούλου, η Κατερίνα Καλουμένου, και η Δήμητρα Κολοκυθά μας μίλησαν για την παράσταση που ετοίμασαν, για το σπουδαίο έργο και για όλα όσα τους χάρισε.
Τι σας συγκινεί στο έργο του Μπέκετ;
Μαρίζα Θεοφυλακτοπούλου (Βλαδίμηρος): Η βαθιά υπαρξιακή αγωνία των ηρώων.
Κατερίνα Καλουμένου (Εστραγκόν): Aυτό που με συγκινεί στο έργο είναι η συνεχή τους προσπάθεια στο να μην τα παρατήσουν. Αγαπιούνται, τσακώνονται, κάνουν ερωτήσεις, παίζουν με τα καπέλα τους, κάνουν τη γυμναστική τους. Βρίσκονται σε διαρκή κατάσταση αναμονής κάποιου που δεν θα έρθει ποτέ, αλλά δεν σταματούν ποτέ να ελπίζουν. Παρά τις στιγμές απελπισίας που βιώνουν παλεύουν συνέχεια με τα αντικρουόμενα συναισθήματα τους. “Πες ε;iμαι ευτυχισμένος”,΄ “Είμαι ευτυχισμένος”, “Είμαστε ευτυχισμένοι”, “Και τώρα τι κάνουμε που είμαστε ευτυχισμένοι;”, “Περιμένουμε τον Γκοντό”.
Μαριλένα Γερμανού (Πότζο): Αυτό που με συγκινεί στο έργο του Μπέκετ είναι ο τρόπος που διαπραγματεύεται την έννοια του χρόνου και το πώς επιδρά πάνω στον άνθρωπο. Το πρόβλημα της φύσης του εαυτού, που υποκείμενος από τον χρόνο σε συνεχή αλλαγή βρίσκεται σε κατάσταση συνεχούς ρευστότητας και επομένως για πάντα ασύλληπτος.
Δήμητρα Κολοκυθά (Λάκυ): Με συγκινεί ότι κανείς από τους χαρακτήρες δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς την συντροφιά του άλλου. Χρειαζόμαστε συνεχώς επιβεβαίωση για την εικόνα του εαυτού μας. Κάποιος πρέπει να είναι εκεί μαζί μας να μας μιλάει και να μας κοιτάει για να σιγουρευτούμε ότι υπάρχουμε. Όσο δύσκολη κι αν είναι αυτή η σχέση, μας είναι απαραίτητη γιατί το κενό μάς τρομάζει, ισούται με θάνατο του εαυτού στον οποίο είμαστε εγκλωβισμένοι. Στο έργο του Μπέκετ είναι ακόμα πιο έντονο αυτό γιατί παρακολουθούμε ανθρώπους στο περιθώριο. Υπάρχει τρυφερότητα στο έργο του και ταυτόχρονα η δυσκολία του ανθρώπου να φτάσει την πραγματική ελευθερία.
Πως δουλέψατε για την παράσταση; Ήταν απαραίτητη η θεωρητική μελέτη;
Η θεατρολογική ανάλυση έρχεται μετά από την άμεση επαφή μας με το κείμενο και με τον κόσμο που δημιουργεί ο συγγραφέας. Ερευνήσαμε το έργο νοητικά, συναισθηματικά, φαντασιακά και σωματικά μέσα από μια οργανική πρακτική και αισθαντική έρευνα που μας οδηγεί άμεσα στο θέμα, το θέαμα την πλοκή και τους χαρακτήρες.
Πως προσσεγίσατε το ζήτημα της γλώσσας που είναι τόσο σημαντική στο έργο του Μπέκετ;
Προσεγγίζοντάς το με απόλυτη αίσθηση της ποιητικής φύσης του λόγου του. Οι ποιητικοί μηχανισμοί είναι που το κάνουν τόσο δυνατό και μετά η δουλειά μας είναι να καταλάβουμε ότι οι χαρακτήρες μιλάνε γιατί έτσι σκέφτονται και έτσι αισθάνονται. Ο ποιητικός λόγος δεν επιβάλλεται από τον συγγραφέα στους χαρακτήρες του. Είναι πολύ σημαντικό το ότι έγραψε πρώτα στα γαλλικά που δεν ήταν η μητρική του γλώσσα για να μην του είναι τίποτα δεδομένο.
Έχει τέλος η αναμονή στην ανθρώπινη ζωή; Έχει αξία το να έχει τέλος;
Ένας από τους λόγους που περιμένουμε είναι επειδή ψάχνουμε να βρούμε την ευτυχία τμηματικά. Επιθυμούμε πάντα αυτό που δεν έχουμε και περιμένουμε να το βρούμε έξω από εμάς. Αν αλλάξει αυτή η σχέση με την προσμονή, αν δηλαδή σταματήσουμε να αναβάλουμε τη ζωή μας για ένα μελλοντικό ‘θα’ που το ονομάζουμε ελπίδα τότε μπορεί να έχει τέλος.. Είναι πολύ σημαντικό να ανακαλύπτουμε την αξία της παρούσας στιγμής. Παίζοντας το έργο μας γοητεύει το ότι ο χωροχρόνος ανοίγει και επιτρέπει να καταγραφούν στιγμές που εκφράζουν ένα περιεχόμενο που διαρκεί.
Τι νομίζετε ότι περιμένουν οι δύο ήρωες του Μπέκετ;
Την σωτηρία. Όπως λέει και ο Βλαδίμηρος αύριο μπορεί να κοιμηθούμε στα ζεστά στα μαλακά με γεμάτο στομάχι.
Κάνει ο Μπέκετ με αυτό το έργο μία αναφορά στον Θεό; Στην παρουσία – απουσία του;
Η αναφορά δεν έχει να κάνει με την παρουσία ή την απουσία του. Μάλλον ανοίγει χώρος που μας επιτρέπει να μην ξέρουμε. Ο Μπέκετ κρατώντας επαφή με την πιθανότητα να υπάρχει κάτι πέρα από αυτό που βλέπουμε, συνειδητοποιεί το μέγεθος της ευφυΐας του να πει κάποιος δεν ξέρω.
Πως χαρακτηρίζετε την σχέση του Πότζο με τον Λάκυ; Θα μπορούσε να αποτελεί αλληγορία ως προς την σχέση κράτους / εξουσίας με τον πολίτη;
Είναι μια σχέση αλληλεξάρτησης. Κανείς από τους δύο δεν μπορεί να υπάρξει με τον τρόπο που υπάρχει χωρίς τον άλλον. Οι δύο αυτοί χαρακτήρες φέρουν κάτι το αλληγορικό. Συμβολίζουν κάποιες ακραίες ανθρώπινες καταστάσεις που έχοντας αυτά τα χαρακτηριστικά μας οδηγούν στον ίδιο προβληματισμό, όπως και η σχέση του Χάμ και του Κλόβ στο Τέλος του Παιχνιδιού. Ο Μπέκετ δημιουργεί μία αρχετυπική σχέση εξουσίας που οι πολλές πλευρές της φωτίζονται αναλόγως με τον θεατή που την παρακολουθεί. Θα μπορούσαν ακόμα και να είναι όντως ένα νούμερο σε τσίρκο.
Ποιο κομμάτι του έργου ξεχωρίζετε; Γιατί;
Μαρίζα Θεοφυλακτοπούλου (Βλαδίμηρος): Το κομμάτι που ο Εστραγκόν και ο Βλαδίμηρος ακούνε τις πεθαμένες φωνές που κάνουν ένα σούσουρο σαν φτερά, σαν φύλλα, σαν άμμος, σαν φύλλα. Γιατί ξαφνικά γίνονται μια φωνή, όλα ησυχάζουν μπροστά στους νεκρούς του πολέμου, υπάρχουν πολύ μεγάλες σιωπές και δεν έχουν τι να πουν ύστερα από αυτό.
Κατερίνα Καλουμένου (Εστραγκόν): “Θα πάψετε επιτέλους να με βασανίζετε με τον καταραμένο το χρόνο σας! Πότε! Πότε! Μια μέρα. Δε σας φτάνει αυτό; Μια μέρα σαν τις άλλες, μια μέρα μουγγάθηκε, μια μέρα τυφλώθηκα, μια μέρα θα κουφαθούμε και μια μέρα θα πεθάνουμε. Καβάλα σε ένα τάφο γεννιόμαστε, αστράφτει φως για μια στιγμή και ύστερα πάλι σκοτάδι. «Προχώρα» λέει ο Πότζο στη δεύτερη πράξη. Η ζωή είναι μια στιγμή, μια αστραπή. Με το που γεννιόμαστε όλη μας η ζωή είναι μια πορεία προς το τέλος. Όμως προχωράμε, κινούμαστε, ελπίζουμε, πράττουμε έστω για σύντομες στιγμές καθημερινής ευτυχίας. Όλα ξαφνικά ξεκινάνε και ξαφνικά τελειώνουν.” Για αυτό όπως λέει και ο ίδιος ο Μπέκετ προσπάθησε πάλι ,προσπάθησε ξανά, απότυχε πάλι, απότυχε καλύτερα. Αλλά πράττε . Μη σταματάς να πράττεις.
Μαριλένα Γερμανού (Πότζο): Εστραγκόν (εγκαταλείποντας ξανά την προσπάθεια) Δεν γίνετε τίποτα.
Βλαδίμηρος: (πλησιάζοντας με μικρά βηματάκια, με τα πόδια αλύγιστα κ ανοιχτά) Αυτά αρχίζω να πιστεύω και εγώ. Σ’ όλη μου την ζωή αρνιόμουν να το παραδεχτώ. Έλεγα πάντα, Βλαδίμηρε, σύνελθε, δεν τα δοκίμασες όλα ακόμα. Και ξαναριχνόμουν στον αγώνα.
Με αυτές τις φράσεις ξεκινάει το έργο του ο Μπέκετ και συμπυκνώνει όλο το νόημα του. Ο άνθρωπος αντιμετωπίζει την μοίρα του συνειδητοποιώντας πως στην ρίζα της ύπαρξης υπάρχει μόνο στο τίποτα. Αλλά παρόλ’ αυτά πάντα συνεχίζει.
Δήμητρα Κολοκυθά (Λάκυ): Κάθε φορά που ακούω το κείμενο μου αποκαλύπτονται λέξεις και νοήματα που με συγκινούν και με κάνουν να γελάω. Βρίσκω πολύ όμορφη και ιδιαίτερη συνθήκη στην δεύτερη πράξη το κομμάτι που όλοι πέφτουν. Μια σωματοποιημένη γεωμετρική εικόνα που συμβολίζει πολλά από τα θέματα του έργου. Η βαρύτητα ενώ περνάει ο χρόνος μας τραβάει όλο και περισσότερο προς το έδαφος. Οι χαρακτήρες αφήνονται χωρίς αντίσταση να πέσουν και συνδέονται μεταξύ τους από το ίδιο επίπεδο.
Περιμένοντας τον Γκοντό στο Θέατρο Skrow
Κείμενο: Σάμουελ Μπέκετ
Επιμέλεια Σκηνοθεσίας: Νέλλυ Καρρά
Επιμέλεια Σκηνογραφίας: Θωμάς Οικονομάκος
Σχεδιασμός Φωτισμών: Θωμάς Οικονομάκος
Παίζουν: Μαριλένα Γερμανού, Μαρίζα Θεοφυλακτοπούλου, Κατερίνα Καλουμένου, Δήμητρα Κολοκυθά κι ο μικρός Κωνσταντίνος Ροΐδης
Παραστάσεις: Κάθε Τετάρτη στις 21.30
Διάρκεια: 90 λεπτά
Εισιτήρια: €10 Κανονικό, € 7 Φοιτητικό, Ανέργων, ΑΜΕΑ, € 5 Ατέλεια