Η ομάδα Γιαξεμπόρε παρουσιάζει στα παλιά γραφεία του Γυάλινου Μουσικού Θεάτρου τη νέα της παράσταση Ρωγμές ή αλληλουχικά στάδια συστημικού εντροπισμού. Μια παράσταση βασισμένη στην προσωπική έρευνα και τις  συνεντεύξεις, μέθοδος με την οποία η ομάδα δημιουργεί ένα κείμενο και μια παράσταση που έρχονται αντιμέτωπα με την έννοια του χρόνου, τόσο του προσωπικού/υποκειμενικού όσο και του συλλογικού/αντικειμενικού. Σε μια κοινωνία που ο χρόνος λογίζεται κυρίως ως χρήμα και που ποτέ δεν είναι αρκετός, οι ήρωες βιώνουν στιγμές-ρωγμές που τους οδηγούν να αναρωτηθούν τι, τελικά, έχει πραγματικά αξία. Η Ναταλία Στυλιανού μας μίλησε για την παράσταση, την δημιουργική διαδικασία και την δουλειά της Ομάδας Γιαξεμπόρε.

Γιατί επιλέξατε το συγκεκριμένο θέμα για την παράστασή σας; Τι σας κινητοποίησε;

Μόλις πριν μερικά χρόνια, λέγαμε ή ακούγαμε τη φράση: «ο χρόνος είναι χρήμα». Σήμερα, λέμε ή ακούμε τη φράση: «δουλεύω όλη μέρα και δεν έχω να πληρώσω το νοίκι». Μοιάζει λίγο με τον προσδιορισμό «προ Χριστού» και  «μετά Χριστόν» εποχή, μόνο που για μας σήμερα αυτό έχει αντικατασταθεί με τον προσδιορισμό «προ Κρίσης» και «μετά Κρίση» εποχή.

Όντως στην π.Κ. εποχή, ο χρόνος, τις περισσότερες φορές, ανταποκρινόταν στα χρήματα που κάποιος έβγαζε για να ζήσει. Μια «κανονική» δουλειά με «κανονική» οχτάωρη απασχόληση, μπορούσε να στηρίξει οικονομικά έναν άνθρωπο ή ακόμη και μια ολόκληρη οικογένεια. Στα ελεύθερα επαγγέλματα δε, που ο χρόνος ήταν πάντα κάτι σχετικό, η επένδυση στο «χρόνο εργασίας» απέδιδε, τις περισσότερες των περιπτώσεων, ακόμη περισσότερα χρήματα και μάλλον περισσότερα απ` ότι σε μία «κανονική δουλειά». Να μην ξεχάσουμε επίσης, πως μέσα στον χρόνο Ζωής, υπήρχε πέρα από τον χρόνο εργασίας και ο χρόνος ξεκούρασης, ψυχαγωγίας, διασκέδασης, κοινωνικοποίησης, κτλ. Υπήρχε χρόνος.

Σήμερα όμως, στην μ.Κ. εποχή, ο χρόνος μοιάζει να είναι βγαλμένος από διηγήματα επιστημονικής φαντασίας. Ένας εξωγήινος σπρίντερ που εμείς οι άνθρωποι μονίμως κυνηγάμε να φτάσουμε. Γιατί αν τον αγγίξουμε, θα μπορέσουμε να του κλέψουμε κάποια πολύτιμα λεπτά (ή …λεφτά), μήπως και συναντήσουμε τουλάχιστον, έστω και για λίγο, τον εαυτό μας. Στην μ.Κ. εποχή ο χρόνος δεν έχει καμία σχέση με το χρήμα. Μοιάζουν να αποφεύγουν το ένα το άλλο συστηματικά. Παρότι, μπορεί κάποιος να κάνει δύο ή και τρεις δουλειές που σημαίνει πιθανά δεκαοκτώ εργάσιμες ώρες την ημέρα, οι απολαβές του φτάνουν με το ζόρι για να ζήσει, «μισά». Να πληρώσει «μισό» νοίκι, να φάει «μισό» πιάτο φαΐ, να πληρώσει «μισή» ΔΕΗ, να πιει «μισή» ή και καθόλου μπύρα, να δει «μισά», φίλους και αγαπημένους.

Ξεκινώντας από πολύ απλές διαπιστώσεις, τέτοιου τύπου, στις μεταξύ μας συναντήσεις, καταλήξαμε να θέτουμε ερωτήματα όπως:

Τι σημαίνει χρόνος σήμερα;

Τι σημαίνει χρήμα;

Πόσα χρήματα πρέπει να βγάλει κανείς για να είναι ευτυχισμένος;

Πόσα χρήματα πρέπει να βγάλει κανείς για να έχει τον χρόνο να τα χαρεί;

Φτάνει μια ζωή;

Και τελικά,

Τι σημαίνει ζω;

Τι ορίζει τη ζωή; Ο χρόνος; Το χρήμα;

Ο συνδυασμός αυτών των δύο ή τελικά τίποτα από αυτά;

Πως δουλέψατε για να γίνει παράσταση; 

Η ομάδα βασίζετε πάνω στην έρευνα και τον αυτοσχεδιασμό για να καταλήξει στην σύνθεση της εκάστοτε παράστασης. Αρχικά συμφωνούμε πάνω στο Θέμα με το οποίο μας ενδιαφέρει και κυρίως μας απασχολεί να ασχοληθούμε. Κατόπιν έρχεται η έρευνα και οι αυτοσχεδιασμοί που προκύπτουν από αυτήν και στο τέλος διαμορφώνεται το κείμενο της παράστασης.

Τι απαιτεί η ερευνητική διαδικασία;

Όπως και στην πρώτη μας παράσταση στο «Πέρασε ένας χρόνος» που ουσιαστικά ήταν μια παράσταση πείραμα σε όλα τα επίπεδα, τόσο καλλιτεχνικά (όσο αφορά τη σύνθεση του έργου, τη διαφορετικότητα της απεύθυνσης, την επιλογή μη θεατρικού χώρου) όσο και προσωπικά (το αν τελικά θέλουμε να συνεχίσουμε μαζί και να δημιουργήσουμε ομάδα) η έρευνα παίζει τον πρώτο «ρόλο». Κρατάει περίπου 3 με 4 μήνες και χωρίζετε σε διάφορα στάδια. Δημιουργούνται ερωτηματολόγια σύμφωνα με το θέμα της παράστασης, γίνεται καταγραφή των απαντήσεων και σταδιακά αρχίζει η αυτοσχεδιαστική σύνθεση των χαρακτήρων. Παράλληλα υπάρχει ένα υλικό που «τρέχει» από λογοτεχνία, ποίηση, ιστορικά συγγράμματα και ότι άλλο κρίνουμε απαραίτητο και αναγκαίο για την ολοκλήρωση του υλικού της παράστασης. Κάπου εκεί ξεκινούν οι πιο συγκεκριμένοι θεματικοί αυτοσχεδιασμοί. Στις «Ρωγμές» ξεκινήσαμε τον Σεπτέμβριο του 2017, ρωτώντας ανθρώπους διαφορετικών ηλικιών (από μαθητές λυκείου, μέχρι συνταξιούχους) για την σχέση τους με το Χρόνο και το Χρήμα. Μπήκαμε σε πρόβες τον Νοέμβριο, συνεχίζοντας την έρευνα και ολοκληρώσαμε την παράσταση τον Σεπτέμβριο του 2018.

Τι ανακαλύψατε σε όλη αυτή την πορεία; Ποιο ήταν το προσωπικό κέρδος;

Είναι πολύ σημαντικό να έρχεσαι σε επαφή με τελείως διαφορετικούς μεταξύ τους ανθρώπους (μιλώ για το στάδιο της έρευνας) και να μοιράζεσαι τους προβληματισμούς και τις ανησυχίες σου. Ίσως να ανακαλύψεις ότι τελικά όσο διαφορετικοί και αν είμαστε όλοι μεταξύ μας άλλο τόσο είμαστε και ίδιοι. Αυτό μοιάζει να είναι ανακουφιστικό!

Γιατί ο χρόνος σε όλα τα επίπεδα  καθορίζει τις ζωές μας; Γίνεται διαφορετικά;

Ζούμε και υπάρχουμε μέσα σε ένα κλειστό κύκλωμα που τα πάντα είναι μετρήσιμα… Το θέμα δεν νομίζω ότι είναι ο Χρόνος. Το θέμα είναι τι κάνουμε εμείς μέσα σ`αυτόν…

Είναι σημαντική ή υπερτιμημένη η εμπειρία;

Σίγουρα είναι σημαντική. Η εμπειρία σε διαμορφώνει, σε επαναπροσδιορίζει, σε «μεγαλώνει». Βασική προϋπόθεση βέβαια είναι να μπορείς να την αφουγκραστείς, να την αποδεχθείς, και να κάνεις χρήσιμο εργαλείο σου. Από την άλλη πλευρά πάντα υπάρχει μέσα μας ή σπίθα της «πρώτης φοράς» και τα «υπέροχα λάθη» που πιθανώς αυτή να γεννά!

Ποιος ο πυρήνας και ποιοι οι στόχοι της ομάδας σας;

Τέσσερις νέοι ηθοποιοί, μια μεγαλύτερη και μια καθόλου ηθοποιός… αποτελούν τον πυρήνα των «γιαξεμπόρε». Η Δήμητρα Δρακοπούλου, ο Δημήτρης Κακαβούλας, ο Ιάκωβος Μηνδρινός, η Σεμίνα Πανηγυροπούλου, η Ναταλία Στυλιανού και η Λία Κίκερη.  Η ομάδα δημιουργήθηκε το 2017 και ενώ ήδη δουλεύαμε μαζί 3 χρόνια πάνω στην παράσταση «Πέρασε ένας χρόνος». Πρώτα δηλαδή συνεργαστήκαμε κάπως τυχαία (ή και μοιραία) και έπειτα αποφασίσαμε ότι αυτός ο τρόπος δουλειάς και αυτό το είδος θεάτρου μας αφορά και θα θέλαμε να συμπορευτούμε. Στόχος της ομάδα «γιαξεμπόρε» είναι να δημιουργήσουμε παραστάσεις «βαλίτσα», δηλαδή εύκολες σε μετακίνηση και με αυτόν τον τρόπο να καταφέρουμε να ταξιδέψουμε τόσο εντός όσο και εκτός Ελλάδας. Να μπορούμε να παίζουμε αυτές τις παραστάσεις σε οποιονδήποτε χώρο κλειστό ή ανοιχτό και όχι απαραίτητα σε κάποιο θέατρο, χωρίς εισιτήριο αλλά με «κουτί», δηλαδή με ελεύθερη προαιρετική συνεισφορά και τέλος, η ανάγκη της δημιουργίας ενός τρόπου αφήγησης που καταργεί την διαχωριστική γραμμή σκηνή-πλατεία και στηρίζεται κυρίως στο ζωντανό σώμα του ηθοποιού και σε ό,τι αυτό μπορεί να παράγει.

Πρεμιέρα 2 Νοεμβρίου 2018

Παραστάσεις κάθε Παρασκευή, Σάββατο 21.00 & Κυριακή στις 20.00  έως 27 Ιανουαρίου 2019