Θεατρική Ομάδα Θυγατέρες / Τα δέντρα πεθαίνουν όρθια
Η Θεατρική Ομάδα Θυγατέρες είναι μία ομάδα που αποτελείται από γυναίκες. Υπό τις σκηνοθετικές οδηγίες του Κώστα Δελακούρα δραστηριοποιούνται στο θέατρο από το 2007. Μοιράζονται σημαντικά έργα, πλούσιες θεατρικές εμπειρίες και την μεγάλη αγάπη τους για το θέατρο. Φέτος, παρουσιάζουν στο Θέατρο Βαφείο το έργο «Τα δέντρα πεθαίνουν όρθια», του Ισπανού συγγραφέα Αλεχάντρο Κασόνα από το Σάββατο 4/11 και για δέκα παραστάσεις. Μας μίλησαν για το νέο θεατρικό τους εγχείρημα, την προετοιμασία της παράστασης και τις νέες σκέψεις πους τους κίνησε.
Τι σας συγκινεί στο συγκεκριμένο έργο;
Γιώτα Καραβίτη:
Το μήνυμα του έργου μας… Άνθρωποι που έχουν ζήσει δύσκολα είναι εκείνοι που θα παλέψουν για την ευτυχία κάποιων άλλων τους οποίους μάλιστα δεν γνωρίζουν κιόλας. Επίσης με συγκινεί η ανταπόδοση σε αυτό. Σαν να παίρνουν και εκείνοι πίσω κάτι αντίστοιχα καλό. Σαν όλοι αυτοί, που είτε από επιλογή είτε εν αγνοία τους “παίζουν” σε αυτό το παιχνίδι, να το έχουν ανάγκη να δώσουν και να πάρουν… Σαν να συνεργάζονται χωρίς να το γνωρίζουν. Σαν η τελευταία τους επιλογή να είναι μέσα από αυτό να ζήσουν όλοι κάτι όμορφο. Και χωρίς να το έχουν συμφωνήσει να συμβαίνει και από τις δύο πλευρές.
Ιουλία Σταμούλη:
Αυτό που με συγκινεί προσωπικά στο συγκεκριμένο έργο είναι η αγάπη. Η αγάπη της γιαγιάς για τον εγγονό της, η αγάπη της Ισαβέλλας για τον Μαυρίκιο, η αγάπη του Μαυρίκιου για την δουλειά του, η αγάπη του παππού για την γυναίκα του αλλά και η αγάπη των εργαζομένων στο ίδρυμα για αυτό που προσφέρουν. Είναι ένα έργο το οποίο ξεκινά με ένα σωτήριο ψέμα, ένα ζωτικό ψέμα και καταλήγει στην αναγνώριση μιας αγάπης που δεν περιμένει ανταπόδοση. Οι ήρωες του συγκεκριμένου έργου μαθαίνουν, με δύσκολο και επίπονο τρόπο την αλήθεια τους και μέσα από αυτή επιλέγουν τις μετέπειτα πράξεις τους. Δεν θα βασιστώ στο ζωτικό ψεύδος και στο πώς αυτό λειτουργεί αλλά στην αγάπη και στο τι έχει αυτή να δώσει στους χαρακτήρες, σε εμάς αλλά και στους θεατές.
Πώς δουλέψατε για να γίνει παράσταση; Πώς λειτουργεί στην παράσταση το ότι πολλοί ρόλοι ερμηνεύονται από γυναίκες;
Γιώτα Καραβίτη:
Ξεκινήσαμε με την ανάγνωση του έργου, έγινε η διανομή και στη συνέχεια αρχίσαμε να το χτίζουμε. Διαφωνήσαμε πολλές φορές κατά τη διάρκεια των προβών για το τι πιστεύουμε σχετικά με κάποια κομμάτια του έργου (ακόμη διαφωνούμε σε κάποια). Για εμάς το γεγονός ότι ανδρικοί ρόλοι ερμηνεύονται από γυναίκες δεν είναι κάτι “ξένο”. Είμαστε μια ομάδα που ήταν από την αρχή μόνο με γυναίκες, οπότε αυτό ήταν αναμενόμενο και σύνηθες από ένα σημείο και μετά. Η “σύμβαση” αυτή που γίνεται με το κοινό δεν μας εμπόδισε ποτέ. Και το ζητούμενο είναι να μπορέσουμε να νιώσουμε αυτό που νιώθει ο “ήρωας” μας και να βοηθήσουμε και το κοινό να το νιώσει ερμηνεύοντας το σωστά. Έτσι ώστε λίγα λεπτά μετά από την πρώτη εμφάνιση στη σκηνή (όποιας από εμάς ερμηνεύει ανδρικό ρόλο) να παύει ο θεατής να βλέπει αν στην πραγματικότητα πρόκειται για γυναίκα ή άνδρα.
Πόσο απαραίτητο είναι στην ζωή μας το ζωτικό ψεύδος; Μπορεί κανείς να ζει χωρίς να το χρησιμοποιεί καθόλου; Πού βρίσκονται τα όρια του επικίνδυνου;
Χριστίνα Γκρέκα:
Το ζωτικό ψεύδος ήταν ανέκαθεν συνδεδεμένο με την ανθρώπινη συνείδηση. Από τους μύθους και τις παραβολές των παλαιότερων χρόνων μέχρι τα προφίλ στα κοινωνικά δίκτυα του 21ου αιώνα, μπορείς να το διακρίνεις παντού. Δεν νομίζω πως μπορεί κάποιος να ζήσει χωρίς αυτό. Άλλωστε οτιδήποτε πιστεύουμε δεν είναι από μόνο του έτσι όπως το πιστεύουμε.
Αν πιστέψεις κάτι, σύμφωνα με το γνωστό μότο, αυξάνεις τη πιθανότητα να το καταφέρεις. Πώς λέμε παραγωγικό άγχος, εδώ λέμε παραγωγικό ψεύδος! Από την άλλη το ψεύδος θα είναι πάντα ψεύδος! Αν αυτό το ξεχάσεις μπορεί και να κινδυνέψεις κάποια στιγμή.
Ηλέκτρα Χαλκιαδάκη:
Τα «ζωτικά ψεύδη» δεν είναι αυθύπαρκτα, φυτρώνουν πάντα πλάι σε οδυνηρές αλήθειες, εκεί που γεννιέται η ανάγκη του ανθρώπου, συνειδητά ή ασυνείδητα, να μη δει, να μην ακούσει, να μην πιστέψει το δυσάρεστο. Δεν νομίζω πως υπάρχει άνθρωπος που σε κάποια στιγμή της ζωής του δεν είπε ή δεν πίστεψε έστω για μια φορά ένα «ζωτικό ψεύδος», προκειμένου να ησυχάσει μια συνείδηση, να απαλύνει ένα πόνο ή να διατηρήσει μια ελπίδα. Η αλήθεια όμως παραμένει εκεί αμείλικτη και πάντα αποκαλύπτεται. Τη δύναμη για να την αντιμετωπίσουμε την αντλούμε από μέσα μας πια. Όταν η αυταπάτη πάψει, η πραγματική ζωή μας καλεί να την κοιτάξουμε κατάματα. Εκεί είναι το στοίχημα. Όποιος λυγίσει και επιστρέψει στη ασφάλεια της αυταπάτης του, το έχασε. Από εδώ και πέρα το ζωτικό ψεύδος, κάθε άλλο παρά ζωτικό είναι.
Πώς και πού μπορούμε να βρούμε την ομορφιά στη ζωή; Τι σας δίνει χαρά;
Βάλια Λαγκουράνη:
Στα μικρά και στα μεγάλα, στα σπουδαία και στα ασήμαντα, στις συγκινήσεις που συγκρατεί η μνήμη μας και στους παραμικρούς ερεθισμούς που μας τις ξαναφέρνει στην επιφάνεια. Η ομορφιά της ζωής είναι οι επιλογές μας, οι θυσίες μας.
Χαρά στη ζωή μου είναι η θεατρική μου διαδρομή. Μια διαδρομή που συνεχίζει να βαδίζει με τη συντροφιά έξι ανθρώπων που συνθέτουμε τη ζωή μας μέσα στο θέατρο. Χαρά είναι οι μέρες και οι νύχτες που περνάμε στο θέατρο, χαρά είναι η ζωή των ηρώων μας και η αναζήτησή μας να τους βρούμε κρυμμένους στα σανίδια του Βαφείου, να ακούσουμε την ανάσα τους στη σκηνή ψάχνοντας χνάρια από το παρελθόν τους…
Ηλέκτρα Χαλκιαδάκη:
Ζούμε σε μια εποχή που συνθλίβει ζωές. Δεν είναι μόνο η φτώχεια, είναι που συνηθίσαμε τη φρίκη, που δεν μας ξενίζει τίποτα αποτρόπαιο πια. Κι όμως, όσο υπάρχουν ακόμη άνθρωποι που αγαπιούνται μεταξύ τους, όσο υπάρχουν όμορφα μέρη για να δραπετεύσεις, όσο υπάρχει τέχνη να ακουμπήσεις, θα υπάρχει ομορφιά σε τούτο τον κόσμο. Εκεί βρίσκω την προσωπική μου χαρά, στους φίλους μου, στην οικογένειά μου, στο θέατρο και στα ταξίδια μου. Και σε εκείνες τις μικρές ή μεγάλες στιγμές που ο κόσμος αποδεικνύει ότι έχει ακόμα τη δύναμη να αντιστέκεται.
Ποιοι είναι οι επόμενοι στόχοι της ομάδας σας;
Η ομάδα μας δραστηριοποιείται στον χώρο του θεάτρου εδώ και 8 χρόνια. Φέτος με την παράσταση τα δέντρα πεθαίνουν όρθια κάνουμε το πρώτο μας βήμα στο ευρύ κοινό. Είμαστε μια ομάδα δεμένη και αγαπημένη παρά το γεγονός ότι αποτελούμαστε μόνο από γυναίκες. Οι επόμενοι στόχοι μας αλλά και επιθυμία μας είναι να συνεχίσουμε να κάνουμε αυτό που αγαπάμε, το θέατρο, και να προσφέρουμε στο κοινό αλλά και στους εαυτούς μας συναισθήματα σκέψεις και αγωνίες. Να προσπαθήσουμε να βγάλουμε την αλήθεια μας μέσα από αυτό και να την μεταδώσουμε στο κοινό. Από την ομάδα όλα αυτά τα χρόνια έχουν περάσει διάφοροι άνθρωποι, γυναίκες κατά βάση, οι οποίοι έχουν δώσει ο καθένας κάτι δικό τους, ένα κομμάτι τους σε αυτήν. Όλα αυτά τα κομμάτια με τελικό αποστολέα εμάς ενώθηκαν με σκοπό την αλήθεια και την αγάπη για το θέατρο και ευελπιστούμε να σταλούν έτσι στους ανθρώπους που έρχονται να παρακολουθήσουν την παράστασή μας.
Ποιος είναι ο ρόλος του θεάτρου στην ζωή μας; Εσάς τι σας χαρίζει;
Χριστίνα Γκρέκα:
Ο αγαπημένος Τομ Ρόμπινς λέει “Στο ερειπωμένο σπίτι της ζωής, η τέχνη είναι η μοναδική σκάλα που δε τρίζει”. Αυτό θα πω κι εγώ για το θέατρο.
Ηλέκτρα Χαλκιαδάκη:
Δεν ξέρω αν υπάρχει μια και μόνο απάντηση. Ο καθένας αναζητά και βρίσκει στο θέατρο, όπως και σε κάθε τέχνη, αυτό που θέλει να βρει. Για μένα το θέατρο πρέπει να στοχεύει κατευθείαν στο μυαλό και στην ψυχή. Να σε κάνει να σκέφτεσαι και να αισθάνεσαι. Να γίνεσαι καλύτερος άνθρωπος πρωτίστως για σένα.
Θέτις Μητκίδου:
Είναι πάρα πολλά αυτά που μου έχει προσφέρει το θέατρο. Οι δυνατές συγκινήσεις, η μεταφορά σε έναν άλλο κόσμο, η εμπιστοσύνη στην ομάδα και κυρίως, η ψυχική γαλήνη, είναι λίγα από αυτά. Διαλέγοντας το πιο σημαντικό, θα πω ότι η μαθητεία μου δίπλα στον δάσκαλό μου, τον κ. Δελακούρα όλα αυτά τα χρόνια, με έμαθε πιο πολύ από όλα, να εκφράζω τα συναισθήματά μου. Σήμερα δε μιλάμε ποτέ σχεδόν ανοιχτά γι’ αυτό που νιώθουμε, υπάρχει τόση ανασφάλεια και έλλειψη εμπιστοσύνης στις σχέσεις αλλά και τόση διδαχή ότι «είναι ένδειξη αδυναμίας» το να εκφράζεται κανείς συναισθηματικά, που αρκετοί άνθρωποι ζουν πια δύο κόσμους: την εξωτερική και την εσωτερική πραγματικότητα. Το θέατρο σε εξαναγκάζει να βγάλεις προς τα έξω τα συναισθήματά σου. Οι ρόλοι είναι άνθρωποι που μιλούν, νιώθουν, σπάνε, κλαίνε, γελούν δυνατά, λένε «φοβάμαι», λένε «σ’αγαπώ», τρέμουν, ζητούν βοήθεια για να απεγκλωβιστούν από τα αδιέξοδά τους. Ο ηθοποιός καλείται σε ένα προστατευόμενο περιβάλλον και παίζοντας ένα ρόλο, να νιώσει και να εκφράσει αυτά τα συναισθήματα και έτσι σιγά σιγά, μαθαίνει πώς να «αφήνεται» στα δικά του συναισθήματα, στην καθημερινότητά του.
Βάλια Λαγκουράνη:
Να πάμε τη ζωή μας μπροστά. Και αν δεν βελτιωθούμε και δεν πράττουμε αυτό δεν θα συμβεί ποτέ. Άνθρωποι είμαστε, όλα τα κουβαλάμε μέσα μας την αλήθεια και το ψέμα, το καλό και το κακό αλλά μόνο αν καταλάβουμε ακριβώς τον εαυτό μας όπως είναι θα μπορέσουμε να γίνουμε καλύτεροι. Έτσι το ίδιο το θέατρο μας χαρίζει το μεγαλύτερο δώρο που μπορεί να δώσει η σκηνή στους ηθοποιούς και στους θεατές την ελευθερία να ανακαλύψεις τον ίδιο σου εαυτό αρκεί να ακούσεις προσεκτικά τα λόγια των ηρώων και να ανοίξεις έναν αληθινό διάλογο μαζί τους μετά την παράσταση. Αυτός ο διάλογος μπορεί να έχει τη δύναμη να αλλάξει ακόμη και το σκοπό της ζωής μας γιατί το θέατρο είναι μαγεία, παρηγοριά, ψυχαγωγία, καταφύγιο σε ότι μας συμβαίνει. Για εμάς αυτό είναι το θέατρο το καταφύγιό μας!
Γιώτα Καραβίτη:
Λύτρωση. Σαν να έχουμε τη δυνατότητα ξαφνικά να μπούμε στο σώμα και την ψυχή των ηρώων μας και αφού ζήσουμε όπως εκείνοι, στο τέλος να λυτρωθούμε μαζί τους. Σαν να ζούμε πολλές ζωές εντελώς διαφορετικές και από τις δικές μας και μεταξύ τους. Με κάποιες βασικές διαφορές όμως. Για εμάς κατ’ αρχάς είναι ανώδυνο, εφόσον δεν συμβαίνει στην πραγματική μας ζωή. Από την άλλη έχουμε τη δυνατότητα να το ζούμε ξανά και ξανά σε κάθε παράσταση. Κάτι που σίγουρα κάθε φορά μας μαθαίνει κάτι ακόμη για τον ήρωα μας και ίσως και κάτι ακόμη για τον ίδιο μας τον εαυτό. Άλλωστε κάθε φορά κάποιο κομμάτι του ήρωά μας γίνεται δικό μας και κάποιο κομμάτι δικό μας θα του ανήκει για πάντα…
Υπάρχει κάποιο κομμάτι από το κείμενο που ξεχωρίζετε; Γιατί;
Θέτις Μητκίδου:
Μία από τις αγαπημένες μου σκηνές, που με συγκινεί πάντα τόσο ως λόγια αλλά και ως ερμηνεία της Ηλέκτρας Χαλκιαδάκη, είναι ο μονόλογός της στο πρώτο μέρος του έργου, που είναι και η εισαγωγή στο κυρίως μέρος του έργου. Ως εκείνη τη στιγμή βλέπουμε μια κοπέλα απλά συνεσταλμένη και διστακτική, που μάλιστα συμμετέχει σε όλο αυτό που στον θεατή φαντάζει και λίγο αστείο. Όμως τα λόγια της, όταν από τη μια στιγμή στην άλλη περιγράφει τις σκέψεις της, την αίσθηση της αποτυχίας και της μοναξιάς που την οδήγησαν στην απόπειρα αυτοκτονίας, ενώ ταυτόχρονα κάτι μέσα της βαθιά επαναστατούσε και χτυπούσε στις φλέβες της, καθώς άδειαζε ολόκληρο το υπνωτικό σιρόπι στο ποτήρι, είναι νομίζω τόσο κοινά στον ανθρώπινο ψυχισμό, τόσο αληθινά, που μαγνητίζουν κάθε θεατή. Είναι σαν να ανοίγουμε ξαφνικά ένα παράθυρο στην ψυχή ενός ανθρώπου, του κάθε ανθρώπου που κάθεται δίπλα μας στο λεωφορείο, στο εστιατόριο, στο παγκάκι του πάρκου, που φαντάζει ήρεμος και συγκροτημένος, μα μέσα του σπαράζει. Τα λόγια της Ισαβέλλας περιγράφουν εκείνη ακριβώς τη στιγμή που όλοι έχουμε βιώσει, σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό. Είναι η στιγμή που όλα μοιάζουν μάταια, και ας έχουμε μέσα μας αυτή τη φωνή που προσπαθεί να φωνάξει «όχι! ζήσε!», όμως δεν υπάρχει τίποτα για να πιαστούμε. Είναι οι συνθήκες υπό τις οποίες γεννιούνται όλα τα ζωτικά ψεύδη. Και τι έχει πάντα ανάγκη ο άνθρωπος; Ένα αύριο…
Χριστίνα Γκρέκα:
– Δε πιστεύετε πως το να σπείρει κανείς μια αυταπάτη είναι δουλειά τόσο αξιόλογη όσο να σπείρει στάρι;
Είναι νομίζω η ερώτηση που συνοψίζει όλο το δίλημμα που θέτει το έργο.
Ταυτότητα της παράστασης
Σκηνοθεσία: Κώστα Δελακούρας
Ερμηνεύουν (με σειρά εμφάνισης): Ιουλία Σταμούλη, Ειρήνη-Βάλια Λαγκουράνη, Γιώτα Καραβίτη, Κώστας Δελακούρας, Ηλέκτρα Χαλκιαδάκη, Χριστίνα Γκρέκα, Θέτις Μητκίδου.
Μακιγιάζ: Μαρία Παπαδοπούλου
Φωτισμοί-Ηχοληψία: Σάββας Σουρμελίδης
Φωτογραφίες: Μαίρη Νικολάου
Επικοινωνία: Στέλλα Πεκιαρίδη
Πληροφορίες
Θέατρο Βαφείο – Λάκης Καραλής
Αγίου Όρους & Κωνσταντινουπόλεως 115
Στάση Μετρό Κεραμεικός
Τηλέφωνο Κρατήσεων: 210 3425637
Ημέρες παραστάσεων: από το Σάββατο 4/11 και κάθε Σάββατο για 10 παραστάσεις
Ώρα Έναρξης: 21.00
Διάρκεια παράστασης: 150’ (με διάλειμμα)
Τιμές εισιτηρίων: 10 € (γενική είσοδος), 5 € (μειωμένο – ΑΜΕΑ, Φοιτητικό, Ανέργων).