My Book/self: Μαρία Μπρανίδου
Διαβάζετε καθημερινά;
Το προσπαθώ. Σίγουρα διαβάζω πολύ θέατρο. Αλλά αυτό που με ξεκουράζει είναι η λογοτεχνία. Μου κάνει καλό και μου δίνει πνευματική τροφή.
Από ποια ανάγκη σας προκύπτει η αναγνωστική συνήθεια;
Από μια ανάγκη να συγκεντρωθώ σε έναν κόσμο πιο βαθύ απ’ αυτόν της καθημερινότητας, να συνδεθώ με άλλον τρόπο με τον εαυτό μου, μέσω του λόγου, της σκέψης ενός άλλου ανθρώπου.
Τι προσφέρει στην ζωή σας;
Χαρά. Το διάβασμα, όταν το βιβλίο είναι καλό, είναι για μένα απόλαυση. Μπαίνω πολύ βαθιά στην ιστορία. Ταυτίζομαι με τα πρόσωπα, με τον συγγραφέα, κλαίω, γελάω, έχω αγωνία. Επίσης, όσο διαβάζω το βιβλίο, με έναν τρόπο χρωματίζει τη ζωή μου, με επηρεάζει, το κουβαλάω παντού μαζί μου – διαβάζω ακόμη και στα κλεφτά – αλλά και το «κουβαλάω», το σκέφτομαι δηλαδή πολύ. Μου έχει τύχει βιβλίο να επηρεάσει και όνειρο μου, το βράδυ.
Πως διαλέγετε ποιο βιβλίο θα διαβάσετε;
Πολλές φορές μπορεί να εμπιστευθώ έναν δικό μου άνθρωπο, ο οποίος μου προτείνει ένα βιβλίο που του άρεσε πολύ. Μου αρέσει όμως και να ανακαλύπτω μόνη μου ένα βιβλίο. Καταρχάς λατρεύω τα βιβλιοπωλεία, μπορεί να κάθομαι με τις ώρες… Θέλω, λοιπόν, να το πιάνω το βιβλίο, να διαβάζω το οπισθόφυλλο, να το ξεφυλλίζω. Σίγουρα με επηρεάζει και το αισθητικό κομμάτι, θέλω να υπάρχει μια φροντισμένη έκδοση. Το ζυγίζω – θα μ’ αρέσει, δεν θα μ’αρέσει; Και κάνω κι ένα τεστ: διαβάζω την πρώτη παράγραφο του βιβλίου. Αν με «συνεπάρει», είναι ένα καλό σημάδι.
Ποιος είναι ο ορισμός του καλού βιβλίου;
Για μένα δυο πράγματα είναι πολύ σημαντικά: η ιστορία – το τι θέλει, τι επιλέγει να πει ο συγγραφέας – και βέβαια η γλώσσα – πώς το λέει. Το καλό βιβλίο έχει δυνατή ιστορία αλλά και ωραία γλώσσα. Γι αυτό στα ξενόγλωσσα βιβλία η μετάφραση είναι πολύ σημαντική. Τα τελευταία χρόνια απολαμβάνω όλο και περισσότερο να διαβάζω Έλληνες συγγραφείς, ενώ παλιότερα ίσως τους σνόμπαρα. Το ότι μπορείς να διαβάσεις στη γλώσσα σου, χωρίς την διαμεσολάβηση ενός άλλου είναι πολύ σπουδαίο!
Ποια είναι η ιδανική συνθήκη διαβάσματος; Που διαβάζετε συνήθως;
Η ιδανική συνθήκη για μένα είναι η θάλασσα. Μ’ αρέσει να διαβάζω δίπλα στη θάλασσα. Με ηρεμεί, με συγκεντρώνει στο βιβλίο. Να διαβάζεις ένα καλό βιβλίο και να ακούς τα κύματα… Αλλά αυτό συμβαίνει λίγες μέρες το χρόνο. Συνήθως διαβάζω στην πολυθρόνα ή στο κρεβάτι, αν είμαι σπίτι, αλλά και στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, περιμένοντας στην Τράπεζα… Μου αρέσει, επίσης, να διαβάζω σε καφέ – αν έχει ωραία θέα, ακόμα καλύτερα – μια διαβάζω το βιβλίο, μια κοιτάω την θέα και συλλογίζομαι.
Ο Κάφκα είπε: «Τα βιβλία που έχουμε ανάγκη είναι εκείνα που πέφτουν σαν το τσεκούρι στην παγωμένη θάλασσα της ψυχής». Υπάρχουν βιβλία που σας έχουν κάνει να νιώσετε έτσι; Αν ναι, ποια;
Ναι, υπάρχουν πολλά. Ο ξένος του Αλμπέρ Καμύ, Το Έγκλημα και τιμωρία του Ντοστογιέφσκι, Η μεταμόρφωση του Κάφκα, Η αθανασία του Μίλαν Κόυντερα, το Περί τυφλότητας του Ζοζέ Σαραμάγκου, Η σκακιστική νουβέλα του Στέφαν Τσβάιχ, Περιμένοντας τους βαρβάρους του Τζ. Μ. Κουτσί, Η μητέρα του σκύλου του Παύλου Μάτεση, Οι ανυπεράσπιστοι του Δημήτρη Χατζή, Το καλό θα ρθει από τη θάλασσα του Χρήστου Οικονόμου και άλλα.
Ποιο βιβλίο θα προτείνατε σε κάποιον να διαβάσει;
Δεν θα πρότεινα ένα βιβλίο γενικώς, αλλά ανάλογα με το ποιος είναι ο άλλος, τι του αρέσει, σε τι φάση βρίσκεται. Κάνω συχνά δώρο σε φίλους βιβλία. Βρίσκω, λοιπόν, πολύ ενδιαφέρουσα την διαδικασία να βρω τι ταιριάζει στον καθένα, σαν ένα είδος παιχνιδιού…
Ποιο βιβλίο διαβάζετε αυτήν την περίοδο;
Συνήθως έχω πολλά μισοαρχινισμένα, μισοτελειωμένα βιβλία στο κομοδίνο μου. Αλλά θα ξεχωρίσω μια συλλογή από μικρά και μεγάλα πεζά που διαβάζω τις τελευταίες μέρες. Λέγεται Το κήτος, και είναι μιας νέας συγγραφέως, της Ούρσουλας Φωσκόλου, της οποίας με έχει εντυπωσιάσει η ευαισθησία και η λεπτότητα.
Μοιραστείτε μαζί μας την πρώτη του φράση…
«Άρχισα χθες να ξεσκονίζω το σαλόνι: το βαρύ ξύλινο τραπέζι, τους καναπέδες, τις κορνίζες επάνω στον μπουφέ, ως και τους τοίχους έπιασα να τρίβω με μανία. Θα ’χε περάσει μια ώρα γεμάτη, όταν, μέσα απ’ τα ντουβάρια, αποκαλύφθηκε η μορφή της μάνας μου.»
Η Μαρία Μπρανίδου συμμετέχει στην παράσταση Κλυταιμνήστρα; του Ανδρέα Στάικου που παρουσιάζεται κάθε Παρασκευή και Σάββατο στο Θέατρο Μπιπ.