Αυτό που κάνει τόσο ξεχωριστό το θέατρο είναι αυτή η αίσθηση πως μοιράζεσαι μια κοινή εμπειρία, μια κοινή αισθητική και μια μια κοινή μοιρά με τους ανθρώπους που συνυπάρχεις -πάνω στη σκηνή και κάτω από αυτή. Πρόκειται για μία ουσιαστική συνάντηση που μας θυμίζει την ανακουφιστική επίδραση του “μαζί”. Ακριβώς το ίδιο συμβαίνει όταν οι άνθρωποι βρεθούν σε μία σημαντική πολιτική συγκυριά. Όπως συνέβη στο Πολυτεχνείο. Το τόσο κοντινό, το τόσο δυνατό. Η Ομάδα RMS MATAROA παρουσιάζει κάθε Δευτέρα και Τρίτη στο Θέατρο Τέχνης την παράσταση ΤΑΝΚ / Όλη Νύχτα Εδώ σε σκηνοθεσία Μάνου Βαβαδάκη, φέρνοντας επί σκηνής της μαρτυρίες των πρωταγωνιστών των γεγονότων εκείνων των ημερών όπως τις κατέγραψε ο ιστορικός Ιάσονας Χανδρινός στο βιβλίο του Όλη Νύχτα Εδώ και προσπαθώντας να φωτίσει αντικειμενικά έναν σταθμό της πολύ πρόσφατης ιστορίας της χώρας μας. Η Κατερίνα Παπανδρέου μας μίλησε για την νέα δουλειά της ομάδας, καθώς και για τον πυρήνα δράσης της, για το Πολυτεχνείο και το αποτύπωμά του μέσα της, για τη σημασία του να στεκόμαστε δίπλά δίπλα και μαζί.

Τι σε συγκινεί στην παράσταση που ετοιμάσατε; Τι νέο σκέφτηκες για τον εαυτό σου μέσα από αυτή τη δουλειά μέχρι τώρα;

Το “μαζί”. Το “μαζί” των ανθρώπων αυτών που εκείνες τις ώρες ήταν πιασμένοι στα κάγκελα του Πολυτεχνείου και το “μαζί” το δικό μας που με όλη μας την ειλικρίνεια, προσπαθούμε να αρθρώσουμε τα λόγια τους και να φέρουμε τη μυρωδιά εκείνων των ημερών στη σκηνή. Η παράσταση φτιάχτηκε από εμάς με πολύ μεγάλη αγάπη, νοιάξιμο, φροντίδα και σεβασμό. Όχι σοβαροφάνεια αλλά σεβασμό. Και επίγνωση ότι το θέμα με το οποίο καταπιανόμαστε αποτελεί μια συλλογική ανοιχτή πληγή. Σκύψαμε πάνω από τις μαρτυρίες του βιβλίου του Ιάσονα Χανδρινού και προσπαθήσαμε να αφουγκραστούμε το σύμπαν αυτών των τεσσάρων ημερών στην Πατησίων. Κάποιες στιγμές κατά τη διάρκεια της παράστασης κοιτάζω το Μάνο και την Κατερίνα, το βλέμμα τους, την έκφρασή τους και σκέφτομαι: τι ωραία να αφηγείσαι το “μαζί” όντας “μαζί”.

Πώς έχεις στο μυαλό σου το Πολυτεχνείο και όλα όσα συνέβησαν εκείνο το βράδυ; Πώς διαμόρφωσε αυτές τις σκέψεις η δουλειά που κάνατε για την παράσταση;

Να μυρίζει ο τόπος νεράντζια, παιδιά (γιατί παιδιά ήτανε) να πηγαίνουν από το ένα κτήριο στο άλλο, να κάνουν συνελεύσεις, να ψηφίζουν, να συμφωνούν στο ότι διαφωνούν και αυτό να τους ενώνει πιο πολύ, να γράφουν προκηρύξεις, να μπαίνουν στα τρόλει και να μοιράζουν τρικάκια, να κρέμονται απ’ τα κάγκελα, να τραγουδάνε, να τραγουδάνε και πάλι να τραγουδάνε, να πολεμάνε, να φτιάχνουν αλυσίδα με τα σώματά τους για να περάσουν οι τραυματίες, να υψώνουν τις γροθιές τους, να δένουν ο ένας του άλλου τις πληγές, χέρια να πετάγονται μέσα από πολυκατοικίες και να τους σώζουν, μια βέρα που πάνω της γράφει “17 Νοέμβρη ‘73” … Όλα αυτά είναι για μένα το Πολυτεχνείο. Και αυτά τα χρωστάω στην έρευνα που κάναμε για να φτιαχτεί η παράσταση αυτή. Αυτά που διαβάσαμε, αυτά που ανακαλύψαμε, τα λόγια των πρωταγωνιστών που μάθαμε απ’ έξω. Πριν την παράσταση, “Πολυτεχνείο” για μένα ήταν τα κόκκινα γαρύφαλλα. Τώρα είναι ένας κόσμος ολόκληρος.

Πως είναι δυνατόν και αναντίρρητα ιστορικά γεγονότα επιδέχονται τόσων ερμηνειών και μνημών;

Η Ιστορία δεν είναι μία, δεν είναι αντικειμενική, δε βρίσκεται σε κάποιο συρτάρι που μπορούμε να το ανοίξουμε και να την ανασύρουμε από εκεί. Η Ιστορία είναι μια σύνθεση προσωπικών ιστοριών. Όσο κι αν αυτό μπορεί να μας πληγώνει ή να μας θυμώνει. Υπήρχαν, υπάρχουν και θα υπάρχουν άνθρωποι που βλέπουν το Πολυτεχνείο ή το όποιο Πολυτεχνείο από μια δική τους ματιά, εντελώς διαστρεβλωμένη ίσως για μένα. Κέρδος είναι για μένα αν μέσα από το διάβασμα, την ενημέρωση, μια κουβέντα, την ποίηση, τη μουσική ή οτιδήποτε τέλος πάντων, έστω και ένας τέτοιος άνθρωπος μπορέσει να αλλάξει τη ματιά του και να τη στρέψει προς το δίκαιο.

Πόσο σημαντικό είναι να έχουμε πολιτική στάση στη ζωή μας; Στην δική μας εποχή γιατί έχει αποδυναμωθεί;

Αυτές οι ερωτήσεις με φέρνουν πάντα σε μεγάλη αμηχανία. Θα απαντήσω με τα λόγια του Γιώργου Σεφέρη στη Στοκχόλμη, το Δεκέμβριο του 1963 κατά την απονομή του Νόμπελ Λογοτεχνίας.

“Σ’ αυτό τον κόσμο, που ολοένα στενεύει, ο καθένας μας χρειάζεται όλους τους άλλους. Πρέπει ν’ αναζητήσουμε τον άνθρωπο, όπου και να βρίσκεται.

Όταν, στο δρόμο της Θήβας, ο Oιδίπους συνάντησε τη Σφίγγα κι αυτή του έθεσε το αίνιγμά της, η απόκρισή του ήταν: ο άνθρωπος. Τούτη η απλή λέξη χάλασε το τέρας. Έχουμε πολλά τέρατα να καταστρέψουμε. Ας συλλογιστούμε την απόκριση του Oιδίποδα.”

“Σ’ αυτό τον κόσμο, που ολοένα στενεύει, ο καθένας μας χρειάζεται όλους τους άλλους. Πρέπει ν’ αναζητήσουμε τον άνθρωπο, όπου και να βρίσκεται.

Γιώργος Σεφέρης

Ποια είναι επαναστατική πράξη στην εποχή μας;

Η αγάπη, η βοήθεια στο διπλανό μας, τα χέρια που απλώνονται να σε κρατήσουν όταν πέφτεις. Να λες: “θα βγω μπροστά για σένα”. Να λες: “είμαι εδώ για σένα”. Να λες: “όταν δεν θα έχεις εσύ τη δύναμη, θα μιλήσω εγώ για σένα”. Να λες: “είμαι μαζί σου”. Και να το κάνεις πράξη.

Ποιος είναι ο πυρήνας σκεψης της ομάδας σας; Ποιοι οι στόχοι σας μέσα από τις επιλογές σας;

Συνειδητά ή ασυνείδητα οι παραστάσεις μας έχουν συνήθως αφορμή κάποιο ιστορικό γεγονός. Μας έλκει η Ιστορία φαίνεται. Ή για να το πω καλύτερα ψάχνουμε αυτή τη λεπτή γραμμή που ενώνει τη μεγάλη Ιστορία με τις μικρές μας ιστορίες. Εκεί που το ιστορικό, το κοινωνικό, το πολιτικό συναντάει το ανθρώπινο.

Αυτό που θέλουμε και προσπαθούμε είναι να δουλεύουμε μέσα σε ένα πλαίσιο αποδοχής, αγκαλιάς, ελευθερίας και ισότητας. Ακούγεται ίσως κλισέ αλλά για μένα δεν υπάρχει μεγαλύτερο κέρδος. Να πηγαίνω ας πούμε στην πρόβα στεναχωρημένη γιατί κάτι συνέβη στην προσωπική μου ζωή και η πρόβα να μπαίνει σε παύση. Να έχω το χώρο και το χρόνο να κλάψω, να πω αυτά που έχω ανάγκη να πω, να μ’ αγκαλιάζει ο Μάνος, να μου φέρνει ένα κομμάτι πίτα απ’ τη γιαγιά της η Κατερίνα και μετά να λέμε: “πάμε”. Και όταν πια “πάμε”, τότε ναι, είμαστε στ’ αλήθεια μαζί.

Τι σου δίνει δύναμη και πίστη στην καθημερινότητα;

Η Δανάη. Είναι μόλις ενός έτους και κάθε μέρα κατακτάει κάτι καινούργιο, αποκτά νέες δεξιότητες, μεγαλώνουν τα όρια του κόσμου της, προσαρμόζεται σε όλες τις σαρωτικές αλλαγές που βιώνει, συγχωρεί όλα μου τα λάθη και μου επιστρέφει ένα χαμόγελο, με κοιτάζει με όλη την αθωότητα του κόσμου και γραπώνεται σφιχτά από πάνω μου, σαν να μου λέει: “Δεν πειράζει κι αν φοβάσαι. Κι εγώ φοβάμαι κάποιες μέρες. Είμαστε μαζί”. Αν μπορεί αυτή τόσα πολλά, τότε οφείλω να μπορώ κι εγώ.

Ο ήλιος, η θάλασσα, το καλοκαίρι που πάντα θα έρχεται, ο βράχος που με περιμένει στην Αμοργό.

ΤΑΝΚ / Όλη Νύχτα Εδώ μια παράσταση της ομάδας RMS MATAROA στο Θέατρο Τέχνης

Σκηνοθεσία: Μάνος Βαβαδάκης

Δραματουργία: RMS MATAROA

Σκηνογραφία: Μαρίνα Νικητοπούλου

Φωτισμοί: Μαριέττα Παυλάκη

Βοηθοί σκηνοθέτη: Ειρήνη Μπαζάνη, Κωνσταντίνος Τριαντακωνσταντής

Φωτογραφίες/Τρέιλερ: Φώτης Σκουρλέτης

Παίζουν: Κατερίνα Παπανδρέου, Κατερίνα Πατσιάνη, Μάνος Βαβαδάκης

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ

Από 4 Μαρτίου έως 2 Απριλίου 2024, για 10 παραστάσεις

Μέρες και Ώρες παραστάσεων: Δευτέρα και Τρίτη στις 21:00

Θέατρο Τέχνης Καρόλου Κουν – Φρυνίχου

Φρυνίχου 14, Πλάκα