Μια μικρή, επαρχιακή Ιρλανδική πόλη απ΄όπου όλοι οι κάτοικοι επιθυμούν να φύγουν, διεκδικώντας ένα καλύτερο μέλλον, μια δουλειά που θα τους επιτρέψει να ζουν αξιοπρεπώς, μια ευκαιρία να ζήσουν. Ένα απομακρυσμένο από το χωριό σπίτι όπου κατοικεί η Μαγκ και η κόρη της Μωρήν, έχοντας χαθεί σε μια σχέση απόλυτης εξάρτησης και πιθανώς καμίας διαφυγής, παρά την σφοδρή, κινητοποιό επιθυμία της Μωρήν. Άνθρωποι που ελπίζουν βαθιά, που αναζητούν απεγνωσμένα το μέλλον, που καθορίζονται από τις πιθανότητες που χάθηκαν ανεπιστρεπτί. Η Βασίλισσα της ομορφιάς του Μάρτιν ΜακΝτόνα παρουσιάζεται σε σκηνοθεσία Ελένης Σκότη στο Σύγχρονο Θέατρο σε μια παράσταση που κοιτάζει με θάρρος την ζωή, αναγνωρίζοντας την κωμικότητά της, την ανάγκη για αγάπη, τις χαμένες ελπίδες. Ο Γιώργος Κατσής μας μίλησε για το έργο, την παράσταση και το θέατρο. Το θέατρο που απαιτεί δύναμη, το θέατρο που δίνει δύναμη.

Τι κίνησε μέσα σου αυτό το έργο; 

Είναι κλασική περίπτωση έργου του Μάρτιν ΜακΝτόνα. Έχει πάρα πολύ χιούμορ, έχει φοβερή επαφή με τη γλώσσα -ίσως εμείς στα ελληνικά να χάνουμε και κάτι από την αντίληψη του συγγραφέα για τη γλώσσα του-. Νομίζω πως το έργο στην ρίζα του έχει κάτι πολύ βαθιά ελληνικό. Ο τρόπος που επικοινωνούν οι χαρακτήρες και οι σχέσεις που έχουν αναπτύξει μεταξύ τους. Είναι δύσκολο να απαντήσω αυτό το ερώτημα γιατί όσο περνάει ο καιρός δεν ψάχνω να βρω στο έργο αυτά που σκέφτομαι εγώ, αλλά περιμένω να αποκαλυφθεί μόνο του. Μερικές φορές αυτή η αποκάλυψη είναι πολύ προσωπική και δεν μπορεί να εκφραστεί με λόγια. Αυτή τη στιγμή, αυτό που γνωρίζω με σιγουριά είναι πως ο ρόλος μου, μου αρέσει πάρα πολύ.

Η λύση για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε στα προσωπικά μας και στα επαγγελματικά μας βρίσκεται στο να φύγουμε ή στο να μείνουμε;

Όσον αφορά στο έργο, το να φύγει κανείς είναι μια λύση. Για την Μωρήν είναι η μόνη λύση. Το εντυπωσιακό είναι πως ενώ θα έπρεπε να αφήσει την μητέρα της και να φύγει, εκείνη μένει. Και αυτό είναι επιλογή. Υπάρχει μια εξάρτηση. Ακόμα και η βία, όταν προέρχεται από έναν τόσο κοντινό άνθρωπο, μπορεί να είναι ένδειξη θαλπωρής. Ο μόνος τρόπος που ξέρει η μητέρα να φερθεί είναι βίαια, δεν ξέρει πως αλλιώς να εκφράσει όλα όσα νιώθει. Όσον αφορά στη ζωή μας, έχω δει πολλούς αγαπημένους μου ανθρώπους να φεύγουν ψάχνοντας μια λύση. Δεν έγιναν απαραίτητα πιο ευτυχισμένοι. Το ζήτημα είναι πως αν υπάρχει ένα κενό μέσα σου, πως το γεμίζεις. Εκ των πραγμάτων πάντως, το ερώτημα εμπεριέχει ατομική απόφαση και αποκόβει τελείως οποιαδήποτε συζήτηση για το κοινωνικό. Είναι μια εποχή που η ανθρωπιά παίζεται κορώνα-γράμματα. Δεν σκεφτόμαστε σαν μέλη μιας κοινωνίας, νιώθουμε μόνοι και αυτό είναι χειρότερο πράγμα που έχει συμβεί. Δεν χρειάζεται να επιβιώνουμε μόνοι μας, χρειάζεται να ζούμε μαζί.

Η αγάπη και το δέσιμο με τους δικούς μας ανθρώπους είναι δύναμη ή εμπόδιο;

Είναι μεγάλο εμπόδιο. Ένας άνθρωπος που έχει μάθει να ζει στη σκιά ενός άλλου ανθρώπου, είναι πολύ δύσκολο να σταθεί στα πόδια του.

Και ο έρωτας;

Ο έρωτας επίσης μπορεί να είναι εμπόδιο. Μία ερωτική σχέση με έναν άλλον άνθρωπο μπορεί. Μπορεί να περιορίσει την φαντασία μας η ιδέα ότι έρωτας είναι μόνο αυτό που αισθανόμαστε για έναν άλλο άνθρωπο, ενώ είναι κάτι πολύ μεγαλύτερο. Αν διευρύνουμε την έννοια πέρα από τον έρωτα για κάποιον άνθρωπο, κατανοούμε ότι μπορούμε να είμαστε ερωτευμένοι και με άλλα πράγματα και έννοιες.

Γιατί φερόμαστε άσχημα σε ανθρώπους που αγαπάμε; Δεν θα έπρεπε η αγάπη να είναι εξευμενιστική;

Τα συναισθήματα είναι απολύτως περίπλοκα. Αν μη τι άλλο, αν υπάρχει κάπου ο χώρος και η άνεση να φερθείς άσχημα είναι σε κάποιον που αγαπάς. Υπάρχει και αυτό. Δεν αγαπάμε κάποιον μόνο για την καλή του πλευρά. Στην δουλειά μου έμαθα να αγαπώ τον άνθρωπο με τα καλά και τα κακά του. Επομένως, όσο περίεργο κι αν ακούγεται, το να φερθείς άσχημα μπορεί να είναι άλλος ένας τρόπος εκδήλωσης της αγάπης.

Οι χαρακτήρες του έργου καθορίζονται από τα “αν” της ζωής τους. Είναι πιο δυνατό μέσα μας από αυτό που έχει συμβεί, αυτό που θα μπορούσε να έχει συμβεί;

Όσο δεν επιλέγεις κάτι, όλα είναι δυνατά. Όταν κάνεις την επιλογή σου, αποκλείεις πολλά. Και η αλήθεια είναι πως πάντα υπάρχει το “αν” και ποτέ δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι για το αν βρισκόμαστε στο σωστό σημείο. Παρόλα αυτά, δεν έχει νόημα να το σκεφτόμαστε. Ο χρόνος και η τύχη λειτουργούν ούτως ή άλλως. Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να ωριμάζουμε ως προς τον τρόπο που κάνουμε τις επιλογές μας. Δεν είναι κάτι πιο δυνατό ή πιο αδύναμο. Απλά είναι.

Στο έργο βλέπουμε μια χώρα που πάσχει και που δεν μπορεί να βοηθήσει αυτούς που ζουν εκεί. Μάλλον κάπως έτσι ζούμε και εμείς τώρα. Πως παλεύεις σε μια τέτοια χώρα;

Μια άμεση λύση είναι να γίνει χαμός. Να βγούμε όλοι στο δρόμο, να μην κάνουμε τίποτα άλλο. Αυτή τη στιγμή οι περισσότεροι διαφωνούμε με αυτό που συμβαίνει, κι όμως το ανεχόμαστε. Το θέμα είναι να παλέψουμε για την ελευθερία μας, όχι για να καταστρέψουμε κάτι. Είναι βαθιά καταπιεστικό και θλιβερό να μην διανοούμαστε καν να πάρουμε την μοίρα μας στα χέρια μας. Σαφώς υπάρχουν και πιο μικρά πράγματα για να κάνει κάποιος. Όπως το να είναι ευγενικός, να ασχολείται με πιο ουσιαστικά πράγματα, να διεκδικεί την αξιοπρέπειά του.

Κρίνοντας από τη δουλειά σου, δίνεις την εντύπωση πως πιστεύεις πολύ στο θέατρο. Νομίζεις ότι μπορεί να αλλάξει κάτι;

Δεν νομίζω ότι μπορεί να αλλάξει κάτι στην παρούσα φάση. Παλιότερα έχουν γραφτεί και γίνει πράγματα που άλλαξαν την ροή της τέχνης. Σε βάθος χρόνου ίσως δούμε κάποια αλλαγή. Τώρα η αλλαγή μου φαίνεται πολύ δύσκολη γιατί για να συμβεί πρέπει να αγγίζει τους πολλούς και νιώθω πως σε αυτή τη φάση αγγίζει τους λίγους. Δεν κάνω αυτό το θέατρο γιατί περιμένω να αλλάξει κάτι. Κάνω αυτό το θέατρο γιατί αυτό είναι. Αυτό θεωρώ ότι έχει πυρήνα, ότι είναι ουσιαστικό, ότι ρισκάρει, ότι έχει ελευθερία. Έτσι νιώθω ότι έχει μεγαλύτερη αξία. Και αν μέσα σ΄όλο αυτό βρούμε λίγα δευτερόλεπτα αλήθειας, νιώθω φοβερή χαρά.

Τι χρειάζεται το θέατρό μας;

Για αρχή χρειάζεται θάρρος. Και να ξεπεράσουμε επιτέλους το παρελθόν και τι έκαναν οι άνθρωποι πριν από εμάς. Φυσικά έχει αξία η μνήμη, αλλά να μην καθορίζει το παρελθόν αυτό που είναι να συμβεί τώρα. Πιστεύω στην ομάδα και στην κοινή πορεία. Στην αξιοπρέπεια και την ουσιαστική δουλειά. Δεν πιστεύω καθόλου στην ιεραρχία. Νομίζω ότι η ουσιαστική τέχνη είναι δύσκολο να γίνει. Πάντα ήταν. Πρέπει να κάνουμε την δουλειά μας και μέσα από αυτή θα φανεί ό,τι έχουμε να πούμε.

Τι σου δίνει δύναμη ή χαρά στην καθημερινότητα;

Υπάρχει μία αβανταδόρικη φράση που λέει γιατί να είσαι χαρούμενος όταν μπορείς να είσαι ενδιαφέρων. Η χαρά είναι λίγο υπερτιμημένη. Δεν ισχύει πως όποιος δεν είναι χαρούμενος είναι αυτομάτως λυπημένος. Δεν αντέχω το συνεχές κυνήγι της χαράς. Δύναμη μου δίνουν οι παιδικοί μου φίλοι που μεγαλώνουμε παρέα και βλέπω πως εξελίσσεται ο καθένας. Κάποια κείμενα που επιλέγουμε να κάνουμε μόνοι μας με μια ομάδα που θα δημιουργήσουμε. Το να παίζω μουσική, να διαβάσω ένα βιβλίο, ένα ταξίδι, μια πεζοπορία, μια βόλτα με τον σκύλο μου. Η μάνα μου που είναι ίσως ο πιο δυνατός άνθρωπος που έχω γνωρίσει στην ζωή μου.

Φωτογραφίες: Cue

Η Βασίλισσα της ομορφιάς του Μάρτιν ΜακΝτόνα από την Ομάδα Νάμα στο Θέατρο Επί Κολωνώ

Ταυτότητα

Μετάφραση: Η ομάδα των συντελεστών

Σκηνοθεσία: Ελένη Σκότη

Σκηνικά, Κοστούμια: Γιώργος Χατζηνικολάου

Φωτισμοί: Αντώνης Παναγιωτόπουλος

Μουσική & Επιμέλεια ήχου: Στέλιος Γιαννουλάκης

Φωτογραφίες: Μαρία Αναματερού, Γιώργος Χατζηνικολάου

Τρέιλερ: Σταύρος Συμεωνίδης

Διεύθυνση παραγωγής: Μαρία Αναματερού

Παραγωγή: Ομάδα Νάμα

Παίζουν:

Σοφία Σεϊρλή, Αγορίτσα Οικονόμου, Ιωσήφ Ιωσηφίδης, Γιώργος Κατσής

4 τελευταίες παραστάσεις τον Ιανουάριο

Τετάρτη 25/1 στις 21.15

Πέμπτη 26/1 στις  21:00

Σάββατο 27/1 στις 18:15

Κυριακή 28/1 στις 18:15

Και από τις 3 Φεβρουαρίου νέος κύκλος παραστάσεων

κάθε Πέμπτη & Παρασκευή στις 21:00

και Σάββατο & Κυριακή στις 18:15

Εισιτήρια από 10€ έως 18€ / Διάρκεια 110 λεπτά χωρίς διάλειμμα

Προπώληση https://www.viva.gr/tickets/theater/h-vasilissa-tis-omorfias