Τζωρτζίνα Λιώση / Σκοτάδι και φως μιας στιγμής

Μια ισχυρή προσωπικότητα με σκέψη, άποψη και σιγουριά, που δουλεύει πολύ και αναζητά τον δρόμο που κρύβει εκπλήξεις και δώρα, όσο δύσκολος κι αν είναι, χαρακτηρίζεται αναμφίβολα από ευαισθησία, πίστη στο ένστικτο που μας οδηγεί εκεί που ανήκουμε και τρυφερότητα για όλα τα στοιχεία που την συνθέτουν. Η Τζωρτζίνα Λιώση βυθίζεται στον πυρήνα της ύπαρξης της Λολίτα του Ναμπόκωφ, όπως την είδε ο σκηνοθέτης Χρήστος Καρασαββίδης και η ομάδα του και την παρουσιάζουν στο Θέατρο Tempus Verum Εν Αθήναις και ανακαλύπτει την δύναμη των ιστοριών με την παράσταση του έργου Το Σκλαβί που παρουσιάζεται στο Θέατρο Πόρτα σε σκηνοθεσία Θωμά Μοσχόπουλου και Σοφίας Πάσχου. Μας μίλησε για τρόπο που επιθυμεί να δουλεύει, τους δρόμους που της άνοιξαν τα επαγγελματικά της βήματα και την μαγεία που μοιραζόμαστε με τους ανθρώπους στην καθημερινότητα.

Τι σου αρέσει στην Λολίτα; Τι σε συγκινεί στον χαρακτήρα της;

Επειδή είναι ένα κείμενο αρκετά ποιητικό, χωράει προσωπικές ερμηνείες. Περιέχει και δικές μου σκέψεις πάνω στα θέματά του, όπως και των άλλων συντελεστών και βέβαια του Χρήστου. Δημιουργήσαμε ένα πλάσμα που διατηρεί την παιδικότητα, την διάθεση για παιχνίδι, είναι υπερκινητικό, έχει χιούμορ και διάθεση να εξερευνήσει την σεξουαλικότητά της. Μου αρέσει πάρα πολύ αυτός ο χαρακτήρας έτσι όπως τον είδαμε στην παράστασή μας.

Πως δουλέψατε για να γίνει η παράστασή σας;

Υπήρχε το κείμενο από την πρώτη εκδοχή που είχαμε κάνει. Αλλά ο Χρήστος μπήκε στην διαδικασία να το φτιάξει ξανά. Μας άρεσε πάρα πολύ το νέο υλικό, αλλά παράλληλα ήταν δύσκολο να αφήσουμε κομμάτια από το πρώτο έξω από την παράσταση. Συμφωνήσαμε παρόλα αυτά, εξαρχής ότι θα κάνουμε μία νέα εκδοχή της Λολίτα. Το κείμενο άλλαξε, αλλά ο πυρήνας του έμεινε ο ίδιος. Έπειτα, όταν το φέραμε πάνω στην σκηνή, διαλέξαμε ακριβώς ποια κομμάτια θα κρατήσουμε. Είναι μια δουλειά στην οποία αποφασίσαμε ως σύνολο. Είναι μια παράσταση σχέσεων. Όλοι συνδεόμαστε με όλους. Στη νέα εκδοχή που παρουσιάζουμε τώρα, συγκριτικά με την πρώτη, έχουμε προσπαθήσει να διεισδύσουμε στις σκέψεις των ηρώων και να αναδείξουμε τα πιο σκοτεινά σημεία που δεν θέλουμε να παραδεχτούμε κάποιες φορές ούτε και στον εαυτό μας. Αυτή ήταν η πρόθεσή μας και νομίζω την έχουμε πετύχει.

Μπορεί ένας άνθρωπος να σαγηνεύσει έναν άλλον και να τον οδηγήσει να κάνει πράγματα που δεν επιθυμούσε πριν ή είμαστε όλοι έτοιμοι τελικά, να κάνουμε αυτά που κάνουμε;

Στην συγκεκριμένη περίπτωση και στην συγκεκριμένη παράσταση, επειδή πραγματεύεται τον έρωτα, δεν μπορώ να πω πως ποτέ κανένας είναι έτοιμος για οτιδήποτε ή έχει αποφασίσει τι θα κάνει. Πολλές φορές σε τέτοιες περιπτώσεις έχουμε σκεφτεί τι θα κάνουμε και η ζωή τα φέρνει αλλιώς τελικά. Η Λολίτα όντως, είναι ένα πλάσμα που γοητεύει τον άντρα της μητέρας της. Όταν μιλάμε για τόσο περιπεπλεγμένες σχέσεις, τα πάντα έχουν σημασία. Ακόμα και μια παύση να μην υπήρχε, ίσως όλα να ήταν αλλιώς. Υπάρχει ένα έδαφος που είναι έτοιμο να δεχτεί και μια βροχή που εν τέλει πέφτει και το βοηθάει να ανθίσει.

Τι σου αρέσει στην συνεργασία με τον Χρήστο και την ομάδα και έχει σταθερότητα;

Θεωρώ πως οτιδήποτε κι αν κάνουμε είναι πολύ δύσκολο να βρούμε ανθρώπους να ταιριάξουμε και να συμφωνούμε. Νιώθω πολύ τυχερή που συνάντησα αυτά τα παιδιά και συμφωνούμε τόσο σε αυτό που θέλουμε να κάνουμε. Ενώ στις παραστάσεις που κάνουμε έχουμε μία εμφατική διάθεση ως προς το κείμενο -πιστεύουμε πάρα πολύ στο κείμενο-, στις σχέσεις μας δεν χρειάζεται να πούμε πολλά, συνεννοούμαστε με το βλέμμα. Καθώς ο Χρήστος γράφει ακραιφνώς ποιητικά, είναι πολύ σημαντικό που έχουμε βρεθεί κάποιοι άνθρωποι που βλέπουμε τα πράγματα με τον ίδιο τρόπο και δεν χρειάζεται να συζητάμε πάρα πολλές ώρες τι μπορεί να σημαίνει κάτι. Έχει σημασία να βρεις ανθρώπους με τους οποίους να μοιράζεσαι ένα κοινό όραμα. Οι διαφωνίες που προκύπτουν στην διαδρομή εν τέλει αποδεικνύονται παραγωγικές και μας ανοίγουν περισσότερο.

Στο Σκλαβί, που παρουσιάζεται για δεύτερη χρονιά στο Θέατρο Πόρτα, τι σου αρέσει;

Μου αρέσει πάρα πολύ που δουλέψαμε χωρίς σκηνικά αντικείμενα. Η παράσταση έχει οκτώ πανιά που κάθε ένα αντιστοιχεί σε έναν ηθοποιό και με αυτά γινόμαστε τα πάντα όλοι μας, από ένα βασίλειο μέχρι ένα τόξο! Είναι πολύ σπουδαίο πως λειτουργήσαμε με αυτό τον τρόπο, με συγκέντρωση, ηρεμία και επικοινωνία! Ο τρόπος που δουλεύει ο Θωμάς Μοσχόπουλος και η Σοφία Πάσχου είναι εξαιρετικός. Δεν υπάρχει καμία ευκολία και καμία έκπτωση στο αποτέλεσμα επειδή απευθύνεται σε παιδιά. Το Σκλαβί το αντιμετωπίσαμε ως μία τραγική ιστορία, όπως και είναι και μέσα σ΄αυτό αφήσαμε χαραμάδες χιούμορ. Είναι μία παράσταση που απευθύνεται σε όλους. Άλλωστε τα παιδιά έχουν πιο ανοιχτό μυαλό από τους ενήλικες και τεράστια φαντασία. Όταν όλοι μαζί κοιτάμε προς ένα σημείο και μιλάμε για ένα δράκο, το παιδί τον βλέπει τον δράκο. Είναι πολύ σημαντικό να θυμόμαστε να λειτουργούμε όλοι με αυτόν τον τρόπο.

Είναι και πιο ειλικρινείς θεατές.

Εννοείται. Μάλιστα, στην αρχή και το τέλος της παράστασης μιλάμε μαζί τους, τους απευθυνόμαστε και παίρνουμε πολύ σοβαρές, εμπεριστατωμένες και ευαισθητοποιημένες απαντήσεις.

Έτσι διαμορφώνεται ο μελλοντικός θεατής;

Ναι, φυσικά. Μιλώντας με παιδιά που είδαν αυτή την παράσταση, κατάλαβα ότι θυμούνται και σκέφτονται πράγματα από όσα είδαν. Θέλουν να ξαναέρθουν. Οπότε νομίζω, μεγαλώνοντας θα αναζητήσουν μια άλλη παράσταση που να λειτουργήσει μέσα τους με τον ίδιο τρόπο.

Έχει μεγαλύτερη δυσκολία να παίζεις για παιδιά;

Εμένα ήταν η πρώτη μου προσπάθεια και αποφάσισα να το κάνω ακριβώς επειδή επρόκειτο για τους συγκεκριμένους συνεργάτες. Είναι δύσκολο το παιδικό θέατρο γιατί κινείται σε ένα τεντωμένο σκοινί. Επίσης, τα παιδιά ως θεατές έχουν μία αφοπλιστική ειλικρίνεια. Θα σου πουν την ίδια στιγμή πως νιώθουν και τι σκέφτονται.

Τι χαρίζει το θέατρο στη ζωή σου;

Δημιουργία. Είναι ωραίο κάθε φορά που ξεκινάς να ασχοληθείς με ένα έργο και οδηγείσαι στο να ανακαλύψεις νέα πράγματα για σένα και για τον κόσμο. Είναι σαν ένα δέντρο με ρίζες που σε οδηγεί να εξερευνήσεις δρόμους που ποτέ δεν φανταζόσουν στην αρχή.

Έχει και δυσκολία και σκοτάδι;

Και τι δεν έχει; Είναι όλα μέσα. Δουλεύουμε με λεπτά πράγματα και παράλληλα εκτιθέμεθα, οπότε όλα είναι στο πρόγραμμα.

Αν ανατρέξεις στην μέχρι τώρα πορεία σου, τι θεωρείς πιο εμπλουτιστικό;

Δεν θέλω να φανεί διπλωματικό, αλλά δεν μπορώ να ξεχωρίσω κάτι γιατί όλα έχουν την θέση τους και αν δεν είχα κάνει το ένα δεν θα είχε έρθει το άλλο. Επίσης από όλα έχω μάθει νέα πράγματα και έχω δοκιμάσει και εξερευνήσει τις δυνατότητές μου. Κάθε δουλειά είναι μέσα μου με πολλή αγάπη για άλλους λόγους. Ακόμα και τα πιο δύσκολα τα θυμάμαι έτσι γιατί με έκαναν πιο δυνατή.

Με το ένστικτο επιλέγεις;

Ναι. Φυσικά, πολλές φορές μπορεί να σε προδώσει αλλά πρόκειται για μια δουλειά που δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται εντελώς πρακτικά γιατί με αυτόν τον τρόπο θα χαθεί η ουσία της και το πραγματικό της διακύβευμα.

Τι σου δίνει δύναμη και πίστη στην καθημερινότητα;

Δεν έχουμε πάντα δύναμη και πίστη αλλά μπορεί να είναι οτιδήποτε αυτό που θα μου τη δώσει. Μπορεί να είναι οι γάτες μου, μπορεί να είναι ο παππούς μου που μιλάμε κάθε πρωί ή κάποιος από τους υπόλοιπους δικούς μου ανθρώπους. Κάθε φορά, η δύναμη έρχεται από αλλού. Μαγικά.

Φωτογραφίες: Γεωργία Πονηράκου / (site)