Στο Θέατρο Άλφα. Ιδέα. Στο θέατρο της ομάδας, της συνεργασίας, της αγάπης. Της μουσικής, του ανακουφιστικού λόγου, της τέχνης που ανθίζει, εξαπλώνεται, βρίσκει τον χώρο της. Συναντήσαμε τις ηθοποιούς των παραστάσεων που παίζονται αυτήν την περίοδο και μιλήσαμε για τις παραστάσεις και την πορεία τους, το θέατρο και την δυναμική ομάδα του, την ζωή, τις χαρές και τις ελπίδες της. Η Αθηνά Μουστάκα, η Μυρτώ Γκόνη, η Λήδα Μανιατάκου, η Μαρία Παπαφωτίου και η Κατερίνα Παπουτσάκη μοιράστηκαν μαζί μας σκέψεις, απόψεις και εμπειρίες. 

Μαρία Παπαφωτίου / Από την Αντιγόνη στην Μήδεια

Από τις ηρωίδες που παρουσιάζονται στην παράστασή σας ποια σε συγκινεί περισσότερο και γιατί;

Νομίζω ότι με συγκινεί περισσότερο η Εκάβη γιατί είναι πιο κοντά σε εικόνες που έχω δει. Σαν ηρωίδα, σαν κείμενο, αυτά που συμβαίνουν στην σκηνή. Επίσης, είναι και πιο πολιτική ηρωίδα. Είναι μετανάστις, είναι ξεριζωμένη. Έχει μεγάλο βάθος η ιστορία της, είναι μια ιστορία που την βλέπουμε διαρκώς να επαναλαμβάνεται. Με φορτίζει όμως, περισσότερο η Κλυταιμνήστρα. Βρίσκεται πιο κοντά στον ψυχισμό μου.

Πως θα όριζες την γυναικεία φύση με γνώμονα όλες αυτές τις προσωπικότητες που ήρθες σε επαφή λόγω της παράστασης;

Ένα πράγμα που συνέβη λίγο πριν την πρεμιέρα της παράστασης, το όποιο δεν το πίστευα, ήταν ότι συνειδητοποίησα πως όλο το διάστημα που κάναμε πρόβες πέρασα από όλες τις ψυχικές διαδρομές που είχαν περάσει αυτές οι ηρωίδες. Συνέβαιναν πράγματα στην ζωή μου που με έφερναν κοντά στα γεγονότα που βίωσαν αυτές οι γυναίκες. Σε αρχέτυπες μορφές όπως αυτές, τα διάφορα στοιχεία εμφανίζονται ως ακρότητες, αλλά είμαι σίγουρη πως υπάρχουν αποχρώσεις που κάθε γυναίκα έχει νιώσει στην εξέλιξη και την ωρίμανσή της. Ο πυρήνας της γυναικείας φύσης είναι πολύ σύνθετος και πολύ συχνά ακατανόητος κι από εμάς τις ίδιες. Με μία γονιδιακή μνήμη καλή και φριχτή ταυτόχρονα.

Σε αυτήν την συνεργασία μέχρι τώρα, ποιο είναι το πολυτιμότερο πράγμα που θα μπορούσες να εντοπίσεις;

Η συνεργασία με τον Κώστα Γάκη. Συνειδητοποίησα ότι είναι πολύ μεγάλος σκηνοθέτης. Έβλεπα πάντα τις δουλειές του ως αποτέλεσμα. Εκ των έσω, είδα πως σε βάζει μέσα σε ένα κόσμο και χτίζεις τελικά κάτι τόσο σταθερό με όλα όσα αισθάνεσαι τόσο ανοιχτά που όσο κι αν κουνηθεί το πλαίσιο, έχεις μέσα σου ηρεμία. Το σύμπαν που δημιούργησε ήταν το πολυτιμότερο πράγμα, που στην προκειμένη περίπτωση είναι κι αυτός μέρος του. Και σαν συμπαίχτης είναι πολύ γενναιόδωρος και καθαρός.

Μυρτώ Γκόνη / Σαλώμη

Τι κάνει την Σαλώμη να ξεχωρίζει και που έγκειται η δύναμή της;

Η Σαλώμη είναι η μόνη που λέει την αλήθεια μέσα σε ένα περιβάλλον που κυριαρχεί η χυδαιότητα και το ψέμα. Η Σαλώμη είναι στην εφηβεία της, σαν λουλουδάκι που μόλις έχει γεννηθεί και ανθίζει, δεν μπορεί παρά να δει τα πράγματα όπως πραγματικά είναι και όχι όπως τα παρουσιάζουν οι άνθρωποι γύρω της. Δεν διστάζει να αποκαλύψει τις πραγματικές διαστάσεις της συνθήκης που υπάρχει στο περιβάλλον της. Όταν την επισκέπτεται ο έρωτας, εκφράζεται απολύτως ειλικρινά. Δεν ωραιοποιεί, δεν διαστρέφει, δεν είναι είναι υστερόβουλη. Λέει την απόλυτη αλήθεια και αυτή νομίζω είναι η διαφορά της από τους άλλους. Αυτή είναι η δύναμή της, αλλά ταυτόχρονα είναι και ο λόγος που καταστρέφεται. Ακριβώς επειδή τολμάει κάτι σε ένα περιβάλλον που δεν το τολμάει κανένας, γι αυτό πρέπει και να πεθάνει στο τέλος. Δεν μπορούν να συνεχίσουν τα πράγματα όπως ήταν και εκείνη να συνεχίσει να ζει. Υπάρχει και μια σύγχρονη αναλογία. Άνθρωποι που τολμούν την υπέρβαση δεν μπορούν να συμβαδίσουν με μία εποχή που κυριαρχεί το σκοτάδι.

Τι προσθέτει στην εμπειρία σου αυτή η παράσταση;

Είναι ένα πολύ δύσκολο κείμενο με λόγο – στολίδι. Το να εκφέρεις αυτόν τον λόγο είναι από μόνο του πολύ ενδιαφέρον. Το να μπορέσεις να κρατήσεις μία ισορροπία στον ρόλο της Σαλώμης που είναι στην κόψη του ξυραφιού, είναι εξαιρετικά δύσκολο. Είναι σαν να υπάρχει ένα παγόβουνο και παίζεις τον ρόλο σαν την κορυφή του έξω από τη θάλασσα, ενώ αυτό που υπάρχει από κάτω είναι πολύ συγκεκριμένο.

Σε μια τόσο δύσκολη εποχή όπως η δική μας, τι σου δίνει ελπίδα και τι σε βοηθάει να την διατηρείς;

Σε μια πολύ δύσκολη φάση, συζητούσαμε με την Αθηνά και λέγαμε πως σε μια τόσο δύσκολη εποχή αυτό που έχουμε να κάνουμε είναι να οραματιζόμαστε και να σπέρνουμε ένα σπόρο επιθετικού ρομαντισμού. Έχω μια εικόνα για το Θέατρο Άλφα. Ιδέα, σαν βάζουμε κάτω από τη γη έναν σπόρο που θέλουμε να ανθίσει και να εξαπλωθεί στην πόλη με επιθετικό τρόπο, χωρίς καμία παραχωρητικότητα. Θα έλεγα ότι είναι μια εποχή αγώνα και πολέμου.

Αθηνά Μουστάκα / Υπηρέτης δύο Αφεντάδων, Ρωμαίος και Ιουλιέτα για δύο

Από τους γυναικείους ρόλους που έχεις στις παραστάσεις που συμμετέχεις, ποιος σε συγκινεί περισσότερο και γιατί;

Όλοι με έναν τρόπο… Ίσως λίγο παραπάνω ο ρόλος της Ιουλιέτας. Μου αρέσει πάρα πολύ ο ρόλος της κακότροπης βασίλισσας που έχω στον Υπηρέτη δύο Αφεντάδων. Πρώτη φορά έχω γυναικείο ρόλο που έχει εξουσία! Οι άλλοι βρίσκονται στην αντίπερα όχθη.

Τι χαρίζει το θέατρο στην ζωή σου; Τι σου δίνει δύναμη να συνεχίζεις;

Η ομάδα μου και το όραμά μας. Είναι πολύ όμορφο όταν στέκεσαι στα πόδια σου, στηρίζεσαι στις δυνάμεις σου και προσπαθείς να εξελίξεις την δουλειά σου και να κάνεις πράγματα γι αυτήν. Όταν αυτό έχει και ανταπόκριση, σου δίνει ένα φοβερό κουράγιο για να συνεχίσεις.

Πως είναι η εμπειρία της περιόδου που βρίσκεστε σ΄αυτό το θέατρο; Τι έχεις αγαπήσει περισσότερο εδώ;

Έχω εκτιμήσει πάρα πολύ όλους αυτούς τους ανθρώπους που δουλεύουν πίσω και κάτω από την σκηνή. Έχω εκτιμήσει πάρα πολύ την προσπάθεια όλων των παιδιών που είμαστε κομμάτι αυτού του χώρου. Φυσικά, ευχαριστώ πολύ τον Στέφανο Ληναίο και την Έλλη Φωτίου που μας εμπιστεύθηκαν το θέατρο. Την περίοδο που έχουμε περάσει εδώ, μου έχει δημιουργηθεί μία αίσθηση ευθύνης για όλα αυτά, την οποία παλιότερα δεν αισθανόμουν. Μου αρέσει που σιγά-σιγά γειώνομαι και μεγαλώνω κι εγώ μέσα από αυτό.

Λήδα Μανιατάκου / Υπηρέτης δύο ΑφεντάδωνΥπηρέτης δύο Αφεντάδων

Οι γυναίκες και οι άνδρες έχουν διαφορετικές φύσεις ή σε κάθε περίπτωση μιλάμε για χαρακτήρες ανθρώπων; Η Σμεραλντίνα συγκεντρώνει τα γυναικεία χαρακτηριστικά;

Όλοι έχουν και το θηλυκό στοιχείο και το αρσενικό και μερικοί έχουν κάποιο πιο έντονο από το άλλο. Αυτό είναι πάρα πολύ ανθρώπινο και πάρα πολύ θεμιτό. Η Σμεραλντίνα σίγουρα έχει καπατσοσύνη. Από την μία έχει την τυπική θηλυκότητα που περιμένει κανείς από μία καμαριέρα της εποχής και της Κομέντια ντελ Άρτε και από την άλλη είναι ένα πολύ συγκροτημένο και λογικό άτομο που στο έργο κάνει ακριβώς αυτό που θέλει πραγματικότητα. Στο έργο είμαι η Σμεραλντίνα, αλλά ταυτόχρονα κάθομαι και αρκετά στο πιάνο, όπου είμαι μία υπηρέτρια που παίζει πιάνο, ενώ φλερτάρει, ασχολείται και με άλλα πράγματα… Αυτήν την διάσταση την ανακάλυψα στην πορεία και μου αρέσει πολύ.

Σε όλη την διαδρομή από τις προβές μέχρι και τώρα, ποια ήταν η μεγαλύτερη χαρά;

Χαρά είναι που βρίσκομαι με αυτούς τους ανθρώπους, χαρά ήταν πάντα η πρόβα μας. Δεν γίνεται να δουλεύεις στον συγκεκριμένο χώρο με τους συγκεκριμένους ανθρώπους, χωρίς να εντάσσεσαι κι εσύ σ΄αυτήν την ενέργεια και σ΄αυτήν την ιδανική συνθήκη του να δουλεύεις στο θέατρο. Τώρα πια ο Υπηρέτης δύο Αφεντάδων είναι μία τόσο έντονη παράσταση που στο τέλος πάντα νιώθεις ότι έχει γίνει κάτι που έχει αξία.

Στην καθημερινότητα τι σου δίνει χαρά;

Αυτόν τον καιρό, είμαι στο στούντιο και ηχογραφώ τα κομμάτια για τον πρώτο μου δίσκο που θα λέγεται Περίεργες μέρες. Το ομώνυμο τραγούδι έχει κυκλοφορήσει! Έχω γράψει εγώ την μουσική και τους στίχους η Ειρήνη Ψημίτη. Η μισή μου ζωή είναι το θέατρο και η άλλη μισή η μουσική. Μου δίνει μεγάλη χαρά όταν μπορώ να κάνω πράγματα που συμπεριλαμβάνουν και τα δύο. Μες τη μέρα κάνω αθλητισμό, βόλτες, διάβασμα άπειρο για όλα αυτά με τα οποία ασχολούμαι. Δεν μου φτάνει η μέρα! Έτσι θέλω να είναι και τα επόμενα χρόνια. Με πολύ δουλειά για όλα αυτά που αγαπώ.

Κατερινά Παπουτσάκη / Υπηρέτης δύο Αφεντάδων

Γιατί η Μπεατρίτσε έχει ανάγκη να ντυθεί άντρας για να διευθετήσει τις υποθέσεις της;

Με αυτόν τον τρόπο ο συγγραφέας στηλιτεύει το κατεστημένο της εποχής που ήθελε τις γυναίκες στο σπίτι χωρίς να έχουν την δυνατότητα να διεκδικήσουν αυτά που θέλουν.

Υπάρχει ανάλογο ζήτημα και στην δική μας εποχή;

Θεωρούμε πως όχι, αλλά πιστεύω ότι υπάρχει ακόμα. Δεν έχει έρθει η πλήρης ισορροπία. Βρισκόμαστε σε μια διαδικασία προς το να ισορροπήσουν τα πράγματα. Αισθάνομαι ότι δεν είναι 100% ίση η κατάσταση.

Τι χαρίζει το θέατρο στην ζωή σου; Πως ήταν η εμπειρία της παράστασης στο Άλφα. Ιδέα;

Πολλά! Πολύ σημαντικό για μένα είναι η επικοινωνία. Με τους θεατές, με τους ανθρώπους που δουλεύω, με τους συγγραφείς, με τα έργα. Η έκφραση. Αισθάνομαι ότι έχω ενέργεια και συναίσθημα που περισεύει και μέσω του θεάτρου νιώθω ότι διοχετεύεται κάπου με έναν τρόπο πολύ δημιουργικό. Είναι ανάγκη το θέατρο. Είναι βασικός άξονας στην ζωή μου. Στο Άλφα. Ιδέα αγάπησα πολύ την ομάδα. Η ομάδα για μένα είναι το ζητούμενο πάντα. Χωρίς αυτήν δεν υπάρχει θέατρο. Εδώ υπάρχει ζεστασιά και αγάπη και είναι σε κάθε συνεργασία επιδίωξή μου να έρχομαι κοντά με τους ανθρώπους. Φυσικά, κάναμε πολύ ωραίες πρόβες, μάθαμε πολλά μέσα από αυτήν την συνεργασία και έχουμε κάνει μια παράσταση που αγαπάμε πολύ. Κάποιος έγραψε ότι μέσα από αυτήν την δουλειά συστήθηκα ξανά ως ηθοποιός και μου άρεσε γιατί αντικατοπτρίζει αυτό που είμαι. Είμαι μαθήτρια σε ότι κάνω. Σε αυτήν την δουλειά που είναι τόσο ομαδική και τα πάντα φτιάχτηκαν από εμάς, αυτό ήταν κάτι που μπόρεσα να αξιοποιήσω.

Τι σε έκανε να χαμογελάσεις τελευταία φορά και τι σου δίνει δύναμη να συνεχίζεις;

Να χαμογελάσω με έκανε χτες το βράδυ η βαφτιστήρα μου! Δύναμη μου δίνει 100% το παιδί μου. Εκεί τοποθετούνται τα πράγματα σε μία ρεαλιστική βάση.

Φωτογραφίες: Γεωργία Πονηράκου / (site)