Μνήμη απειθάρχητη, Ημερολόγιο του Νίκου Κούνδουρου από τις Εκδόσεις Άγρα

Περιστοιχισμένος από τις σκιές εκείνων που αγάπησε και δεν είναι πια μαζί του (και όσων ζουν, διεκδικούν και αγωνίζονται για αξιοπρέπεια), ο Νίκος Κούνδουρος της πολιτικής ανυπακοής, της γενναιοδωρίας, του πνεύματος και των ταλέντων γράφει ιστορία· ένα θησαυρό για να μπορέσουμε να ερμηνεύσουμε το σήμερα.

Ο ΝΙΚΟΣ ΚΟΥΝΔΟΥΡΟΣ καταθέτει τις μνήμες του από την Κατοχή, τα Δεκεμβριανά, την τρίχρονη περιπέτεια στη Μακρόνησο, τη φιλία του με τον Μάνο Χατζιδάκι, τον Ελύτη, τον Μίκη Θεοδωράκη κι άλλες προσωπικότητες με τις οποίες συνδέθηκε στη ζωή του, για καθεμιά από τις ταινίες που γύρισε –τον Δράκο, τη Μαγική πόλη, τους Παράνομους, τις Μικρές Αφροδίτες, το Μπορντέλο, τον Μπάυρον και τις άλλες. Επίσης, γράφει σε μια ζωηρή αφήγηση για τα χρόνια της εξορίας στο Παρίσι και τις περιπλανήσεις του στην Ευρώπη στα χρόνια της δικτατορίας, για τα αγαπημένα πρόσωπα της οικογένειάς του, τη μάνα του και τ’ αδέλφια του, και για τον γενέθλιο τόπο, τον Άγιο Νικόλαο στο Λασίθι της Κρήτης.

Για τον εθνικισμό και άλλα δοκίμια του Τζορτζ Όργουελ από τις Εκδόσεις Πατάκη

Το δοκιμιακό έργο του Όργουελ –κατά πολλούς εξίσου ενδιαφέρον όσο και το λογοτεχνικό– περιλαμβάνει κείμενα πολιτικής, κοινωνικής και λογοτεχνικής κριτικής, απόψεις για τη γλώσσα και την κουλτούρα, πορτρέτα λογοτεχνικών και άλλων προσωπικοτήτων. Στα κείμενα αυτής της έκδοσης, γραμμένα όλα κατά την ταραγμένη δεκαετία του 1940, ο Όργουελ, με τη χαρακτηριστική του οξυδέρκεια και πολιτική εντιμότητα, αναφέρεται σε τάσεις και φαινόμενα της εποχής του (εκφυλισμό της γλώσσας, «εθνικισμούς»), σε γεγονότα που έζησε από κοντά (Ισπανικό Εμφύλιο Πόλεμο), σε πολιτικές και λογοτεχνικές φυσιογνωμίες του 20ού αιώνα (Γκάντι, Μουσσολίνι, Καίσλερ, Χ. Τζ. Ουέλς), μη διστάζοντας να έρθει σε αντιπαράθεση με κυρίαρχες απόψεις για πρόσωπα, καταστάσεις και γεγονότα.

«… ο κομματικός αξιωματούχος που επαναλαμβάνει αδιάκοπα τις ίδιες και τις ίδιες λέξεις δεν απέχει πολύ από μια καλά ρυθμισμένη μηχανή. Μπορεί η φωνή να βγαίνει από τον λάρυγγά του, αλλά το μυαλό του παραμένει ουσιαστικά αμέτοχο, καθώς ακόμα και τις λέξεις που χρησιμοποιεί δεν τις έχει επιλέξει ο ίδιος. […] Είναι κάπως σαν τον πιστό που μπορεί να ψέλνει στην εκκλησία έναν ύμνο χωρίς καν να γνωρίζει ή να παρακολουθεί το περιεχόμενό του».

Ο Τζoρτζ Όργουελ (1903-1950), ψευδώνυμο του Eric Arthur Blair, είναι κυρίως γνωστός από τα εμβληματικά λογοτεχνικά του έργα Η φάρμα των ζώων (1945) και 1984 (1949), αιχμηρές αλληγορικές αναφορές στα ολοκληρωτικά καθεστώτα του 20ού αιώνα και ειδικότερα στον εκφυλισμό του σοβιετικού καθεστώτος επί Στάλιν. Στα πιο γνωστά του έργα συγκαταλέγονται επίσης τα Κρατήστε σφιχτά τον μικροαστισμό σας, Η κόρη του κληρικού, Μέρες της Μπούρμα, Οι άθλιοι του Παρισιού και του Λονδίνου, καθώς και το αυτοβιογραφικό Φόρος τιμής στην Καταλονία, όπου αποτυπώνονται οι εμπειρίες του από τη συμμετοχή του στον Ισπανικό Εμφύλιο Πόλεμο, στο πλευρό των Δημοκρατικών.

Το όνομά μου είναι Σάιλοκ (The Hogarth Shakespeare Project) του Howard Jacobson

Το βιβλίο εντάσσεται στη σειρά Hogarth Shakespeare Project: τα πιο αγαπημένα έργα του μεγαλύτερου δραματουργού όλων των εποχών ξαναγράφονται από τους σπουδαιότερους σύγχρονους συγγραφείς. O Howard Jacobson ξαναγράφει τον Έμπορο της Βενετίας.

Η γυναίκα του χαμένη. Η κόρη του εκτός ελέγχου. Ο έμπορος τέχνης Σάιμον Στρούλοβιτς χρειάζεται επειγόντως έναν άνθρωπο για να μιλήσει. Έτσι όταν συναντά τον Σάιλοκ σε ένα νεκροταφείο, δεν διστάζει να τον προσκαλέσει στο σπίτι του. Αυτή θα είναι η αρχή μιας ασυνήθιστης φιλίας…
Ο Στρούλοβιτς προσπαθεί να συμφιλιωθεί με το γεγονός ότι η κόρη του πρόδωσε την οικογένεια και την καταγωγή της, καθώς παρασυρμένη από τον ενθουσιασμό της υψηλής κοινωνίας του Μάντσεστερ έπεσε στην αγκαλιά ενός διαβόητου ποδοσφαιριστή, ο οποίος έχει χαιρετήσει ναζιστικά στο γήπεδο. Ο Σάιλοκ εναλλάσσει το πένθος του για τη σύζυγό του με την οργή του για το γεγονός ότι και η δική του κόρη απορρίπτει την εβραϊκή της ανατροφή.
Μια προκλητική και διεισδυτική ερμηνεία του Εμπόρου της Βενετίας, γραμμένη με τη χαρακτηριστική ειρωνεία του Jacobson, με πρωταγωνιστή έναν Σάιλοκ που διαθέτει διεισδυτικό πνεύμα, πάθος και έντονους προβληματισμούς για θέματα ταυτότητας, πατρότητας, αντισημιτισμού και εκδίκησης.

Η καρδιά πεθαίνει τελευταία της Μάργκαρετ Άτγουντ από τις Εκδόσεις Ψυχογιός 

Ο Σταν και η Σαρμέιν προσπαθούν να επιβιώσουν εν μέσω μιας ολοκληρωτικής οικονομικής και κοινωνικής κατάρρευσης. Έχοντας χάσει τις δουλειές τους, αναγκάζονται να ζουν στο αυτοκίνητό τους, εκτεθειμένοι σε συμμορίες και κινδύνους. Πρέπει οπωσδήποτε κάτι να γίνει για να αλλάξει η κατάσταση και πρέπει να γίνει γρήγορα. Το Σχέδιο Ποζιτρόνιο στην πόλη της Χρονοκράτησης φαίνεται να είναι η απάντηση στις προσευχές τους. Εκεί κανείς δεν είναι άνεργος και όλοι έχουν ένα άνετο, καθαρό σπίτι για να ζήσουν τον μισό χρόνο. Τον υπόλοιπο οι κάτοικοι της Χρονοκράτησης αφήνουν τα σπίτια τους και γίνονται τρόφιμοι της Φυλακής Ποζιτρόνιο.

Στην αρχή δεν τους φαίνεται και τόσο μεγάλη θυσία, ειδικά όταν το αντάλλαγμα είναι στέγη και τροφή. Όταν, όμως, η Σαρμέιν εμπλέκεται σε σχέση με τον άνδρα που μένει στο σπίτι τους το διάστημα που εκείνη και ο Σταν είναι στη φυλακή, τα πράγματα θα πάρουν ανησυχητική τροπή, θέτοντας σε κίνδυνο ακόμα και τη ζωή του Σταν. Kάθε μέρα που περνά, το Ποζιτρόνιο μοιάζει περισσότερο με αυτοεκπληρούμενη προφητεία, παρά με προσευχή που εισακούστηκε.

Η βραβευμένη με Booker Μάργκαρετ Άτγουντ στην καλύτερη στιγμή της!

Το κήτος, Μικρά και μεγάλα πεζά της Ούρσουλα Φωσκόλου από τις Εκδόσεις Κίχλη

Τι θα μπορούσε να περιλαμβάνει μια συλλογή μικρών και μεγαλύτερων κειμένων με τίτλο που παραπέμπει σε ιστορίες διάσωσης ή καταστροφής; Ανατρεπτικές αφηγήσεις γύρω από την εσωτερική ζωή που πάλλεται έτοιμη να αναλωθεί ή να ανθίσει. Ιστορίες ανθρώπων που εκδηλώνουν έντονα συναισθήματα προκειμένου να διασκεδάσουν τη φθορά και την απουσία· που φλέγονται από ερωτική επιθυμία, αλλά αδυνατούν να συναντήσουν τον άλλο· που επιθυμούν να αποδράσουν, αλλά παραμένουν εγκλωβισμένοι και άπραγοι. Ιστορίες, πρωτίστως, ενηλικίωσης, αλλά και επιστροφής στον σκληρό κόσμο της παιδικής ηλικίας, όπου κυριαρχούν η μοναξιά και η συναισθηματική στέρηση.

Στα μικρά πεζά του “Κήτους” η θαλερή φαντασία, που αγνοεί τους κανόνες της συμβατικής λογικής, η μετάπλαση του ατομικού βιώματος σε κάτι ανοίκειο ή και αλλόκοτο, οι τολμηρές εικόνες και μεταφορές φαίνεται να διατηρούν κατά έναν τρόπο το παρθένο βλέμμα με το οποίο το παιδί αντικρίζει τον κόσμο. Στα μεγαλύτερα πεζά, πάλι, η περιγραφή της καθημερινότητας, που μοιάζει εκ πρώτης όψεως οικεία, υποσκάπτεται από ένα περίτεχνο δίχτυ υπαινιγμών, αλλά και από τη διαβρωτική δύναμη του ποιητικού, ενίοτε και του μεταφυσικού στοιχείου.

Στη θαυμαστή κοιλιά του κήτους όλα μπορεί να συμβούν· χάρη στην εκφραστική τόλμη της Ούρσουλας Φωσκόλου, οι ψυχικές καταστάσεις μεγεθύνονται και προσλαμβάνουν συμβολικές διαστάσεις, ενώ οι ήρωες, αν και απλοί άνθρωποι, αποκτούν αρχετυπικό βάθος και κατορθώνουν τελικά να διαρρήξουν τα δεσμά της καθημερινότητας.

Έξω χιονίζει του Σάκη Σερέφα από τις Εκδόσεις Πόλις

2015. Συμπληρώνονται εκατό χρόνια από την έλευση των ξένων στρατιωτών στη Θεσσαλονίκη, στο πλαίσιο του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου. Οι δημοτικές αρχές της πόλης οργανώνουν μια επετειακή εκδήλωση σε γνωστό κινηματοθέατρο, όπου, με τη μεσολάβηση του μέντιουμ Νίνα, καταφθάνουν από το υπερπέραν και σωματοποιούνται επί σκηνής τα εκτοπλάσματα έξι ξένων στρατιωτών που βρέθηκαν στο μέτωπο της Θεσσαλονίκης πριν από έναν αιώνα.

Ο κάθε ένας καταθέτει τη δική του μαρτυρία, μέσα από την οποία ζωντανεύει το μουρλό σύμπαν της εποχής εκείνης. Ένα σύμπαν το οποίο περιλαμβάνει: το σαρκοφάγο σκοτάδι μέσα στα αντίσκηνα των φαντάρων, την πρώτη φωτογραφία σέλφι, το υψωμένο φρύδι του Όρσον Ουέλς, ένα πιάτο βραστή γίδα κάπου στο Βαρδάρι, τα φονικά κουνούπια της μαλάριας, δύο ξεκαρδιστικά ανέκδοτα για τα κουνούπια γενικώς, μια μπανιέρα με το αίμα τριάντα φαντάρων, στοχασμούς για την οικονομική κρίση των ημερών μας, έναν ύμνο για την αφανή επέτειο των εκατό χρόνων από την επινόηση του φερμουάρ και της σερβιέτας και του ηλεκτρικού ψυγείου, γουρουνιές ξένων φαντάρων στα μιούζικ χωλ της πόλης μα και εκρήξεις ερωτοπάθειας, μια περιδιάβαση της ρωσικής ενδοχώρας του 1915 με τρένο, μια ρώσικη συνταγή για το κεφαλόπουλο, ένα μάτι πάνω σε μια κονσέρβα κορν μπιφ σαν ινσταλέισον σε κάποιο πεδίο μάχης έξω από τη Φλώρινα, τη φράση “ο κάθε άνθρωπος είναι το απόρριμμα της εικόνας του”, στοχασμούς για τα αποφάγια που αφήνουν οι αποθαμένοι στο ψυγείο τους, εικόνες από τη μεγάλη πυρκαγιά της πόλης στα 1917 σε σκηνοθεσία του Ταραντίνο.

Κι όλα αυτά συμβαίνουν μέσα στο ζεστό κινηματοθέατρο ενώ έξω χιονίζει.
Ποιος χιονίζει;
Ένα πεζογράφημα για την πολυφυλετική Θεσσαλονίκη στη δίνη του Μεγάλου Πολέμου.
Μια αντιηρωική ματιά.