Μία νεαρή κοπέλα βιάζεται. Η οικογένειά της, το περιβάλλον της και η κοινωνική γνώμη, την στοχοποιούν και στέκονται απέναντί της. Γιατί δεν έκανε κάτι να αποτρέψειτο τραγικό συμβάν το σταθερό ερώτημά τους. Ο ένας βιασμός διαδέχεται τον άλλο με το θύμα να προσπαθεί να διατηρήσει την αξιοπρέπειά του σιωπηλά. Το έργο Ο Γάμος του Μάριου Ποντίκα παρουσιάζει φέτος η Ομάδα Νάμα στο Θέατρο Επί Κολωνώ σε σκηνοθεσία Ελένης Σκότη, χαρίζοντάς μας μια πολύ δυνατή παράσταση που μας φέρνει αντιμέτωπους με μια πραγματικότητα που δεν μπορούμε πλέον να αγνοούμε τόσο ως μεμονωμένες προσωπικότητες, όσο και ως κοινωνικό σύνολο. η Αθανασία Κουρκάκη και η Μέγκυ Σούλι που υποδύονται τις δύο κόρες της οικογένειας -αμφότερες θύματα των τραγικών καθιερωμένων κοινωνικών δομών- μας μίλησαν για το έργο, την παράσταση και την έντονη εμπειρία που τους χάρισε κι τους χαρίζει, το θέατρο και την ισχυρή θέση που τολμά να παίρνει σε κρίσιμες καταστάσεις για να αρχίσει ή να συνεχίσει μία συζήτηση και τελικά, για να μας φέρει ουσιαστικά αντιμέτωπους με τους εαυτούς μας.

Τι σας συγκίνησε στο έργο του Μάριου Ποντίκα; Τι νέο μάθατε για τον εαυτό σας μέσα από αυτή τη δουλειά μέχρι αυτή τη στιγμή;

Αθανασία Κουρκάκη: Όταν διάβασα πρώτη φορά το έργο αρχικά ταράχτηκα γιατί δεν υπάρχει καμία σωτηρία, καμία λύτρωση, καμία τιμωρία στα τέρατα που προκαλούν κακό στο βιασμένο κορίτσι. Στη συνέχεια όσο κι αν δεν μπορούσα να καταλάβω τη Γεωργία, τη μεγάλη αδερφή που υποδύομαι, την αγάπησα γιατί βρήκα μέσα της την οργή και τον πόνο που έχουν τα κακοποιημένα άτομα. Όσο σκληρά κι αν συμπεριφέρεται στην αδερφή της είναι κι εκείνη θύμα του πατέρα της. Δεν τη δίδαξε κανείς να αγαπά αληθινά.

Σε κάθε παράσταση κάτι καινούργιο γεννιέται μέσα μου. Πρώτα από όλα, ο τρόπος που ακούω και κοιτάζω τους συμπαίκτες μου. Έπειτα τα συναισθήματα βαθαίνουν και αλλάζουν με μικρές λεπτομέρειες έχοντας πάντα ως βάση την παρτιτούρα που έχουμε χτίσει με την Ελένη Σκότη. Στο άγνωστο βρίσκεται άλλωστε η ομορφιά.

Πώς δουλέψατε για την παράστασή σας; Πως ήταν η συνεργασία σας με την Ελένη Σκότη;

Μέγκυ Σούλι: Η διαδικασία των προβών ήταν αρκετά δύσκολη και απαιτητική.  Στην αρχή ερευνήσαμε το πλαίσιο της εποχής από τις διαθέσιμες γραπτές  πηγές και από  προσωπικές μαρτυρίες. Με βάση αυτά προχωρήσαμε στους αυτοσχεδιασμούς. Έπειτα άρχισαν οι δύο επίπονοι, αλλά και δημιουργικοί, μήνες για να πάρει το έργο την τελική του μορφή. Μέσα σε όλο αυτό, η Ελένη Σκότη  κατηύθυνε την ομάδα στα πιο βαθιά μονοπάτια της οικογένειας που πραγματεύεται το έργο “Ο Γάμος” με πολύ λεπτούς χειρισμούς και πολύ υπομονή. Θα χρησιμοποιήσω μια φράση που είπε η ίδια ένα βράδυ μετά το τέλος μια πρόβας “Κάθε παράσταση είναι μια γέννα και αυτή η παράσταση είναι μια δύσκολη γέννα”.

Πρόκειται για ένα έργο και μία παράσταση που έρχονται σε μία πολύ σημαντική χρονική συγκυρία, μιας και η συζήτηση γύρω από το ζήτημα του βιασμού έχει γίνει πιο έντονη. Πώς μπορεί μία γυναίκα να προστατευτεί ουσιαστικά από βίαιες συμπεριφορές;

Αθανασία Κουρκάκη: Μα εκεί βρίσκεται το λάθος. Όταν λέμε ότι μια γυναίκα πρέπει να προστατευτεί. Μπορεί πραγματικά; Ο άντρας είχε, έχει και θα έχει περισσότερη μυϊκή δύναμη οπότε από εκεί ξεκινάει το κακό. Εκτός κι αν πρέπει να αρχίσουμε όλες πολεμικές τέχνες για να προστατεύουμε τους εαυτούς μας. Οι μάνες πρέπει να αλλάξουν, οι άντρες πρέπει να μαλακώσουν, οι άνθρωποι να μάθουν να σέβονται και ευγενικά να συμπεριφέρονται.

Μέγκυ Σούλι: Η γυναίκα μπορεί να προστατευτεί ουσιαστικά από βίαιες συμπεριφορές όταν απενοχοποιηθεί μέσα της για την άσκηση βίας σε όποιον επιβουλεύεται την ακεραιότητά της. Το κράτος από την μεριά του οφείλει να νομοθετήσει μέχρι ποιο σημείο μπορεί να φτάσει μια γυναίκα για να προστατεύσει τον εαυτό της, όταν κάποιος αποπειραθεί να την βιάσει. Αν για παράδειγμα κάποιος αρχίζει να σκίζει τα ρούχα μιας γυναίκας που την έχει κολλήσει πάνω σε έναν τοίχο και αυτή πριν αυτός ακόμα διεισδύσει, πιάσει τα κλειδιά της στην γροθιά της και τον χτυπήσει στα μάτια με αποτέλεσμα αυτός να χάσει το φως του. Μετά το δικαστήριο, ποιος θα πάει φυλακή;

Σε περιστατικά βίας πού εντοπίζετε την μεγαλύτερη ευθύνη: στα εμπλεκόμενα πρόσωπα, στην κοινωνία ή στο κράτος;

Μέγκυ Σούλι: Η ευθύνη για την πράξη βαραίνει αυτόν που την πράττει, η απόδοση ευθύνης ανήκει σε όποιον είναι επιφορτισμένος με την νομοθετική και εκτελεστική εξουσία. Η εξουσία απορρέει από αυτούς που η κοινωνία ψηφίζει ως εκπροσώπους. Η κοινωνία, επίσης, γαλουχεί τόσο τους θύτες όσο και τα θύματα.

Το θέατρο οφείλει να έχει πολιτική στάση; Μπορεί να συντελέσει σε κάποιου είδους αλλαγή;

Αθανασία Κουρκάκη: Πιστεύω πως κατά βάση έχει πολιτική στάση το θέατρο, γιατί συντελεί στην αλλαγή.  Ακόμα και μια ερωτική ιστορία κρύβει μέσα της μια επανάσταση που πρέπει να νικήσεις το φόβο για να δεις την αγάπη. Ο κάθε άνθρωπος έχει την ανάγκη της έκφρασης. Κάποιοι τη βρίσκουν στις τέχνες, άλλοι στους δρόμους και στις πορείες, ακόμα και στις κοινωνικές συναναστροφές. Αλλά και πάλι όσο δεν υπάρχει ατομική ευθύνη και καθημερινή αμφιβολία, τίποτα δεν μπορεί στην ουσία να αλλάξει.

Αυτή την περίοδο που το θέατρο βγαίνει από μια πολύ ιδιαίτερη και απαιτητική διετία και οι καλλιτέχνες βρίσκονται και πάλι αντιμέτωποι με σημαντικές διεκδικήσεις. Ποιες είναι οι σκέψεις σας και οι ανάγκες σας;

Αθανασία Κουρκάκη: Είναι ντροπή στη χώρα που γεννήθηκε το θέατρο να απαξιώνεται με τέτοιο τρόπο όλα αυτά τα χρόνια. Το πτυχίο μας που δουλεύαμε μερόνυχτα στις σχολές και αυτό θα το λέμε και θα το ξαναλέμε, αναγνωρίστηκε ως απολυτήριο λυκείου. Οι καθηγητές του Εθνικού Θεάτρου και άλλων κρατικών σχολών παραιτήθηκαν, άνθρωποι βαθιά μορφωμένοι που παλεύουν  χρόνια με την τέχνη τους και η δική τους η φωνή δεν έχει ακόμα ακουστεί. Δεν είναι θέμα πολιτικό είναι πολιτιστικό. Όπως έλεγε και η Μελίνα Μερκούρη, η περιουσία της Ελλάδας ο πολιτισμός της είναι. Άμα τον χάσουμε, δεν είμαστε κανείς.

Τι σας δίνει δύναμη και πίστη για το μέλλον;

Αθανασία Κουρκάκη: Τα παιδιά. Η αγνότητά τους είναι ό, τι πιο τρυφερό μπορεί να διδαχτείς από αυτά. Το παρελθόν μας καθορίζει και μας δίνει δύναμη να κάνουμε νέα όνειρα. Και ακόμα περισσότερο όταν βλέπω ανθρώπους γύρω μου να αλλάζουν προς το καλό. Το πραγματικά καλό που μέσα του υπάρχει η αγάπη, η αλήθεια και η ηρεμία. Και αλληλεγγύη. Μόνο εκείνη θα μας σώσει.

Γάμος του Μάριου Ποντίκα από την Ομάδα Νάμα σε σκηνοθεσία Ελένης Σκότη στο Θέατρο Επί Κολωνώ

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ

Κείμενο: Μάριος Ποντίκας

Σκηνοθεσία: Ελένη Σκότη

Σκηνικά: Γιώργος Χατζηνικολάου

Κοστούμια: Μαρία Αναματερού

Φωτισμοί: Αντώνης Παναγιωτόπουλος

Μουσική & Sound design: Στέλιος Γιαννουλάκης

Φωτογραφίες: Γιώργος Χατζηνικολάου, Μαρία Αναματερού

Βοηθός σκηνοθέτιδος: Φαίδρα Αγγελάκη

Υπεύθυνοι επικοινωνίας παράστασης: Μαριάννα Παπάκη, Νώντας Δουζίνας

Διεύθυνση Παραγωγής: Μαρία Αναματερού

Παραγωγή: Ομάδα Νάμα

ΠΑΙΖΟΥΝ ΟΙ ΗΘΟΠΟΙΟΙ (με αλφαβητική σειρά)

Ηλίας Βαλάσης, Στέλιος Δημόπουλος, Μαρία Κάτσενου, Αθανασία Κουρκάκη, Μέγκυ Σούλι

Η παράσταση αφιερώνεται στη μνήμη του Μάριου Ποντίκα

Info:

Τοποθεσία: Επί Κολωνώ (Κεντρική Σκηνή), Ναυπλίου 12 & Λένορμαν 94, Αθήνα

Ημερομηνία: Πρεμιέρα: Σάββατο 15 Οκτωβρίου 2022. Παραστάσεις: Πέμπτη, Παρασκευή, Σάββατο στις 21:15 & Κυριακή στις 18:15. Διάρκεια: 110 λεπτά

Πληροφορίες: Τηλ.: 210513 8067, www.epikolono.gr