Ο σκηνοθέτης, ιδρυτής και Καλλιτεχνικός Διευθυντής του Ελληνογερμανικού Θεάτρου της Κολωνίας Κώστας Παπακωστόπουλος, έρχεται για μία ακόμη φορά στην Ελλάδα με αφορμή τα 70 χρόνια από την ίδρυση του Ινστιτούτου Γκαίτε στη χώρα μας. Αυτή τη φορά, εμπνέεται από την τραγωδία του Ευριπίδη Ιφιγένεια εν Ταύροις και παρουσιάζει για μία μόνο παράσταση το Σάββατο, 8 Οκτωβρίου 2022, στις 21:00, στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, με ελληνικούς υπέρτιτλους, το έργο Ιφιγένεια στη χώρα του πένθους. Λίγι πριν την παράσταση μας μίλησε για το έργο και την παράσταση που ετοίμασε από και στην δική μα εποχή και για την εργασία του στη Γερμανία.

Πείτε μας λίγα λόγια για τη νέα σας παράσταση; Τι διαφορετικό φέρνει η δική σας γραφή πάνω στην Ιφιγένεια;

Η ιδέα προέκυψε ένα χρόνο μετά από το ξέσπασμα της πανδημίας του κορονοϊού, στις αρχές του 2021. Είχε προηγηθεί ένας βαρύς χειμώνας απομόνωσης, εσωστρέφειας και έλλειψης επικοινωνίας. Παράλληλα είχαν ακυρωθεί όλες οι παραστάσεις του θεάτρου και οι άνθρωποι της τέχνης είχαν αποκοπεί από το κοινό τους. ΄Ηταν η εποχή που ολόκληρος ο πλανήτης βίωνε μια πρωτόγνωρη εμπειρία. Μέσα σ΄ αυτό το κλίμα απομόνωσης μού δημιουργήθηκε η ανάγκη να μεταφέρω αυτήν την πραγματικότητα στο θεατρικό σανίδι. Έτσι η βάρβαρη Ταυρίδα με τις ανθρωποθυσίες της μετατράπηκε σε μια σύγχρονη χώρα, τη χώρα του Πένθους, στην οποία έχει ξεσπάσει μια φοβερή πανδημία. Η Ιφιγένεια, ως θεραπαινίδα στο ναό της θεάς Αρτέμιδος, που εδώ είναι ένα είδος νοσοκομείου-κρεματόριου, είναι υποχρεωμένη να θυσιάζει ασταμάτητα ανθρώπινες ζωές ακολουθώντας τη στρατιωτική ιατρική αρχή του «Triage», δηλαδή μια επιλεκτική μέθοδο όσον αφορά στη σωτηρία των ασθενών. Στο νέο έργο ξένοι, ηλικιωμένοι και ασθενείς πρέπει να θυσιασθούν επιλεκτικά, για να προστατευθεί το «παραγωγικότερο» κομμάτι του πληθυσμού. Εκεί κάπου εμφανίζονται ως ξένοι και ο Ορέστης με τον Πυλάδη.

Συνεργάζεστε πολλά χρόνια με Γερμανούς ηθοποιούς; Ποιες ομοιότητες και ποιες διαφορές βρίσκεται με τους Έλληνες συναδέλφους τους;

Στη Γερμανία το θέατρο αποτελεί θα έλεγα μια πιο εγκεφαλική διεργασία, είναι τολμηρό, συνεχώς πειραματιζόμενο, απελευθερωμένο από το βάρος της παράδοσης ή ενός αισθητικού «πρέπει». Λείπει όμως πολλές φορές από τον ηθοποιό ο συναισθηματικός πλούτος και η αμεσότητα που κουβαλάει ο άνθρωπος του νότου. Η Ελλάδα πάλι θεωρώ ότι είναι μια αστείρευτη δεξαμενή από ταλαντούχους, πηγαίους ηθοποιούς. Οι Έλληνες κουβαλούν το θέατρο κατά κάποιο τρόπο στο DNA τους. Ωστόσο αυτό που παρατηρώ τα τελευταία χρόνια είναι ότι όλες οι νέες τάσεις της Γερμανίας – και όχι μόνο – έρχονται τόσο γρήγορα στην Ελλάδα, ώστε να μη μπορώ να διαπιστώσω πια κάποια ιδιαίτερη διαφορά στον τρόπο εργασίας ανάμεσα στις δύο χώρες. Παραμένει βέβαια αξιοθαύμαστο το πόσες νέες ομάδες ξεπήδησαν στην Ελλάδα την εποχή της κρίσης!

Τι νοσταλγείτε από την Ελλάδα και τί δεν σας λείπει καθόλου;

Νοσταλγώ πάντα το μοναδικό της φως, την «ηλιακή μεταφυσική της», όπως λέει και ο Ελύτης, ειδικά τώρα που αρχίζει να σκοτεινιάζει ο ουρανός της Γερμανίας. Αυτό που δεν μου λείπει καθόλου είναι η τάση να απαξιώνουμε οτιδήποτε συμβαίνει στη χώρα μας θαυμάζοντας πολύ εύκολα ό,τι συμβαίνει στο εξωτερικό.

32 χρόνια διακεκριμένης πορείας στο εξωτερικό. Σκέφτεσαι να επιστρέψετε στην Ελλάδα και αν ναι με ποιους όρους;

Μου θέτετε ένα ερώτημα που κάθε Έλληνας που ζει στο εξωτερικό έχει επανειλημμένα θέσει στον εαυτό του. Φυσικά θα ήθελα να δουλέψω με Έλληνες ηθοποιούς, να βιώσω και να απολαύσω πάλι τη γλώσσα μου, κάτι που αποτελεί έτσι και αλλιώς πρωταρχικό στοιχείο στο θέατρο. Στην Ελλάδα επιστρέφω όσο πιο συχνά γίνεται. Αν μπορώ όμως να μείνω μόνιμα εδώ μετά από 38 χρόνια απουσίας, αυτό και εγώ ο ίδιος δεν το γνωρίζω.

Στα γερμανικά με ελληνικούς υπέρτιτλους.

Διάρκεια: 75 λεπτά χωρίς διάλειμμα

Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, Πειραιώς 206,Ταύρος, 17778

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ

Σύλληψη, κείμενο, σκηνοθεσία: Κώστας Παπακωστόπουλος

Μουσική: Χέρμπερτ Μίτσκε

Σκηνικά, κοστούμια: Τσέτσο Ντινέκοφ

Βίντεο: Τζων Σάιντλερ

Φωτισμοί: Τόμας Μερλ

Βοηθός Δραματουργού: Έρικα Βάλτερ

Βοηθός Σκηνοθέτη: Αλίς Ρέσελ

Γραφική επιμέλεια: Αντρέας Τσορτανίδης

Ερμηνεύουν:

Ιφιγένεια: Στέλλα Βεϊνόγλου

Ορέστης: Αντώνης Μιχαλόπουλος

Φωνή του Κράτους: Ανίκα Βαϊτερσχάγκεν