Ένα από τα πιο ιδιότυπα και δύσκολα έργα του David Mamet επέλεξε να ανεβάσει και να συστήσει ξανά στους θεατές η ομάδα D’ Art. Από τη Δευτέρα 4 Απριλίου και κάθε Δευτέρα και Τρίτη παρουσιάζεται στο Θέατρο Σταθμός το Boston Marriage σε σκηνοθεσία της ομάδας. Έρωτες, ίντριγκες και ανατροπές μέσα από μια queer προσέγγιση και μία τολμηρή σύγχρονη ματιά. Ο Θάνος Τσακαλίδης, η Κρυστάλλη Ζαχαριουδάκη και η Ανθούλα Χαιροπούλου μας μίλησαν για το έργο και την παράσταση που ετοίμασαν με σκληρή δουλειά και αγάπη, για τα στερεότυπα που ακόμα αγωνιζόμαστε να καταρρίψουμε και το διαφορετικό που εξακολουθεί να τρομάζει παρά τους αγώνες που έχουν γίνει, για τον έρωτα και τη διαχρονική του μυστήρια δύναμη.

Γιατί επιλέξατε το συγκεκριμένο έργο; Τι σας συγκίνησε;

Κρυστάλλη Ζαχαριουδάκη: Προέκυψε η ανάγκη για την αναζήτηση  ενός έργου αποκλειστικά με γυναίκες και queer θεματική, κατά προτίμηση κωμωδία. Δύσκολη γκάμα όπως καταλαβαίνετε. To Boston Marriage του David Mamet ήταν εκείνο που ξεχώρισε περισσότερο. Δεν ήταν όμως εύκολο να πραγματοποιηθεί από πολλές απόψεις. Είναι ένα πολύ δύσκολο διαλογικό έργο γραμμένο στην “Αγγλική καθαρεύουσα” plus τους ιδιωματισμούς. Καταφέραμε να το μεταφράσουμε με τη βοήθεια της Φιόρης Στεφανάκου και μετά σιγά σιγά να το επικοινωνήσουμε στους τελικούς συντελεστές, που παρεμπιπτόντως είναι ένας κι ένας στο είδος τους. Θέλαμε σαν ομάδα να δουλέψουμε φέτος μαζί, και το Boston Marriage ήταν ένα από τα προτεινόμενα έργα. Τελικά, για καλή μου τύχη γιατί το αγαπώ πολύ, η ομάδα το επέλεξε και να ‘μαστε. Είναι η σχεδόν παρθενική εμφάνιση αυτού του έργου (είχε γίνει ξανά μία προσπάθεια το 2002). Ευελπιστούμε να βάλουμε ένα λιθαράκι και στην ορατότητα και στην κοινοποίηση του συγκεκριμένου κειμένου. Να το συστήσουμε στο ελληνικό κοινό και γιατί όχι μετά, με χαρά, να το δούμε και σε άλλα ανεβάσματα από άλλους θιάσους. 

Πως μπορούμε να παλέψουμε στην καθημερινότητά μας ενάντια σε τόσο ριζωμένες πεποιθήσεις όπως αυτές της πατριαρχίας;

Ανθούλα Χαιροπούλου: ​​Το πρώτο πράγμα που μπορούμε να κάνουμε είναι να αναγνωρίσουμε τις εκφάνσεις και τις συμπεριφορές της. Το θεωρούμε δεδομένο αλλά δεν είναι. Είναι κρυμμένη ακόμη και σε πιο λεπτεπίλεπτες συμπεριφορές. Η κοινωνία είναι στέρεα ανδροκρατούμενη είτε το βλέπει κανείς, είτε όχι, δεν θα ξυπνήσουμε μια μέρα και δεν θα υπάρχει, όμως, το πρώτο βήμα είναι να την ανακαλύψει η κάθε μία, ο καθένας πρώτα στην ίδια του την-ον εαυτή-ο. Υπάρχουν παραδεδομένες αρχές που το στηρίζουν θεμελιακά. Αναγνωρίζοντας λοιπόν τον τρόπο που μας έχει διαμορφώσει και πως ακόμη πέφτει σαν τσεκούρι πάνω στα κεφάλια μας, μόνο τότε μπορούμε να αντιδράσουμε ώριμα και συνειδητά. Επομένως, αφού το αναγνωρίζεις, μην το αναπαράγεις. Μην επιτρέπεις να σε διαβρώσει, μην σιωπάς, δράσε ενάντια του, δίπλα του, παράλληλα του, με την θέση σου, την κατεύθυνση σου, το έργο σου, την κατάσταση ύπαρξης σου.

Πως θα μπορούσαμε να ορίσουμε τον έρωτα; Είναι κάτι που μπορεί να νιώσει κάθε άνθρωπος;

Ανθούλα Χαιροπούλου: Η ανθρωπότητα σίγουρα δεν έχει φτάσει σε εκείνα τα επίπεδα αντίληψης ώστε να μπορεί να ορίσει, να αποτυπώσει αυτήν την “έννοια”. Ο έρωτας είναι μία κατάσταση ύπαρξης. Είναι ο θάνατος του παλιού μας εαυτού και η ανάδυση ενός νέου. Το αντιλαμβάνομαι ως ένα φυσικό φαινόμενο. Πώς να ορίσει κάνεις έναν σεισμό; Γιατί έρχεται η παλίρροια; Γιατί εκρήγνυται ένα ηφαίστειο; Ναι, υπάρχει εξήγηση, αλλά και όχι. Είναι μία κατάσταση που προκαλεί τεράστιες ανακατατάξεις. Ένας άνθρωπος, στην σημερινή συνθήκη ζωής, όπως ορίζεται από το οικοδόμημα του καπιταλισμού, με κατακερματισμένο χρόνο, γεμάτος υποτέλειες στην δουλειά του, στους γονείς του, στους φίλους του, πανδημία, πόλεμος, φτώχεια, κατάθλιψη, πώς μπορεί να ερωτευτεί;

Γιατί επιλέξατε να προσεγγίσετε το έργο μέσα από μία queer οπτική;

Θάνος Τσακαλίδης: Ο λόγος που επιλέξαμε να προσεγγίσουμε το Boston Marriage μέσα από μια queer οπτική είναι γιατί το έργο αφορά σε μειονότητες που δυστυχώς ακόμη και σήμερα δίνουν έναν αδιάκοπο αγώνα, ώστε να υπάρξουν ισότιμα μέσα στις πατριαρχικές κοινωνίες. Οι τρεις θηλυκότητες του έργου υφίστανται έμφυλες και ταξικές διακρίσεις ενώ παράλληλα ο λεσβιακός έρωτας – ειδικά εκείνη την εποχή- αποτελεί θέμα ταμπού και καθιστά απαγορευτική την ανεξαρτησία τους. Ακόμη και σήμερα – παρά τη συνεχή πρόοδο – βλέπουμε ότι η κοινωνία στην οποία ζούμε είναι βαθιά συντηρητική και δυστυχώς οι αλλαγές συντελούνται με πολύ αργούς ρυθμούς. Το έργο πέρα απ’ το εξαιρετικά χιουμοριστικό του πλαίσιο, εμβαθύνει στη γυναικεία αλληλεγγύη, στις ανθρώπινες σχέσεις και έρχεται σε κόντρα με τη στερεοτυπική πατριαρχική άποψη περί ‘’γυναικείου’’ ανταγωνισμού.

Γιατί τρομάζει το διαφορετικό; Πως μπορούμε να εξοικειωθούμε μαζί του;

Ανθούλα Χαιροπούλου: Είναι θλιβερό να συνομιλούμε ακόμη με όρους όπως: το “διαφορετικό” ή η “διαφορετικότητα”. Είναι σαν να είμαστε κριτές στο ριάλιτι της πραγματικότητας μας. Καταρχάς τι σημαίνει διαφορετικό; Από τι ορίζεται το διαφορετικό; Ο τρόπος που χρησιμοποιείται η λέξη ενέχει ρατσισμό. Μήπως είναι καιρός να επανανοηματοδοτήσουμε τις λέξεις ή να εφεύρουμε καινούργιες; Το “διαφορετικό” και το βάζω σε εισαγωγικά γιατί δεν θέλω να το αναγνωρίζω με τον τρόπο που αναγνωρίζεται κοινωνικά, τρομάζει γιατί η κοινωνία μας αναπαράγει εργοστασιακά αντίτυπα αντί για μοναδικότητες. Γι’ αυτό και πασχίζουμε να αναγνωριστούμε κοινωνικά, επαγγελματικά, να πετύχουμε, να είμαστε οι καλύτεροι, διότι μεγαλώνουμε στην βάρβαρη αγέλη του ποια-ος θα επικρατήσει και παρόλα αυτά ζούμε κατ’ επίφαση ως ξεχωριστοί. Εν’ ολίγης, τρομάζουμε γιατί είμαστε ρατσιστές με εμάς τους ίδιους, γιατί αυτό που αναγνωρίζουμε ως “διαφορετικό” θα θέλαμε να είμαστε εμείς.

Ποιο ήταν το προσωπικό κέρδος από αυτή τη δουλειά;

Κρυστάλλη Ζαχαριουδάκη: Κέρδος για μένα ένα κείμενο που πάσχισα να φέρω και να δουλέψω, να βλέπω να ανεβαίνει. Και όχι απλώς να ανεβαίνει αλλά να αποτελείται από τόσο ωραίους ανθρώπους και συνεργάτες. Να γίνεται από δική μου ανάγκη, ανάγκη όλων. Μου συμβαίνει πρώτη φορά και είναι υπέροχα τρομακτικό. Μου δημιουργεί τεράστια χαρά κι ευθύνη. 

Πως δουλέψατε για την παράστασή σας; Τι νέο έμαθες για τον εαυτό σου μέσα από αυτή τη δουλειά;

Κρυστάλλη Ζαχαριουδάκη: Δουλέψαμε έχοντας κοινή έναρξη, ανάγκη και αγάπη. Κατάλαβα γιατί λένε ότι είναι ωραίο να δουλεύεις με φίλους, και γιατί είναι δύσκολο να δουλεύεις με φίλους. Πήρα πολλά μαθήματα για τη διαχείριση μίας τέτοιας παραγωγής και συνεχίζω. Μέχρι το τέλος των παραστάσεων έχω πολλά να μάθω ακόμα.  

Μπορεί το θέατρο να συμβάλει σε αλλαγή στο άτομο ή την κοινωνία; 

Θάνος Τσακαλίδης: Δεν πιστεύω ότι το θέατρο και γενικά η τέχνη μπορεί ν’ αλλάξει την κοινωνία ή τον καθένα μας ξεχωριστά. Αυτό που μπορεί, όμως, να κάνει είναι να μας εμπνεύσει. Προσωπικά, η τέχνη μ’ έχει βοηθήσει αρκετές φορές να δω τη ζωή με πολλούς διαφορετικούς τρόπους. Συνέβαλλε στο να μπορώ να έχω επιλογές και να είμαι ανοιχτός. Το θέατρο μιμείται τη ζωή και αυτό έχει πράγματι πολλή δύναμη. Όμως, η ίδια μας ύπαρξη μέσα στον κόσμο, οι εμπειρίες και τα βιώματά μας, πάντοτε θα είναι πιο καθοριστικά στις αλλαγές μας. Ιστορικά μιλώντας, οι κοινωνίες αλλάζουν σιγά σιγά και η τέχνη – όπως κι εμείς οι ίδιοι – μπορεί να συμβάλλει έμμεσα με προβληματισμό, παρατήρηση και θάρρος.

Τι σου δίνει δύναμη και πίστη για το μέλλον;

Θάνος Τσακαλίδης: Η αισιοδοξία δύσκολα γίνεται φίλη μου αλλά όσες φορές και ν’ απογοητεύομαι, έχω και πίστη και ελπίδα. Δύναμη αντλώ από την αγάπη και την ανθρωπιά. Όσο κλισέ κι αν ακούγεται, όλοι μας, όποιοι κι αν είμαστε, απ’ όπου κι αν προερχόμαστε, σε ό,τι κι αν πιστεύουμε, τελικά από αυτά πιανόμαστε. Εμένα, προς το παρόν, δεν μ’ έχουν διαψεύσει.

Boston Marriage

του David Mamet στο Θέατρο Σταθμός

Ταυτότητα του έργου

Σκηνοθεσία: ομάδα D’ Art

Ερμηνεύουν: Κρυστάλλη Ζαχαριουδάκη, Θάνος Τσακαλίδης, Ανθούλα Χαιροπούλου

Μετάφραση: Φιόρη Στεφανάκου

Επιμέλεια Κειμένου: Κρυστάλλη Ζαχαριουδάκη

Κινησιολογική Επιμέλεια: Δανάη Παζιργιαννίδη, Ανθούλα Χαιροπούλου

Μουσική: Φάνης Ζαχόπουλος

Σκηνογραφία-Ενδυματολογική επιμέλεια: Κωνσταντίνος Χαλδαίος

Κοστούμια: 240791ek

Φωτιστικός Σχεδιασμός: Ιωάννα Ζέρβα

Φωτογραφίες/Trailer/Art-work: Χρήστος Συμεωνίδης

Μουσική Παραγωγή: Ορέστης Πετράκης

Καλλιτεχνική Συνεργάτις: Ουίτσι

Επικοινωνία: Μαρίνα Σακελλαρίου

Παραγωγή: D’ Art – The Art Society

ΠΡΕΜΙΕΡΑ: Δευτέρα 4 Απριλίου

Κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 21:00

*για περιορισμένο αριθμό παραστάσεων

Αναλυτικά οι παραστάσεις:

Δευτέρα 4 & Τρίτη 5 Απριλίου 

Δευτέρα 11 &  Τρίτη 12 Απριλίου 

Δευτέρα 18 & Τρίτη 19 Απριλίου 

Τετάρτη 27 & Πέμπτη 28 Απριλίου

Διάρκεια 90’ 

Διεύθυνση: Θέατρο Σταθμός, Βίκτωρος Ουγκώ 55, Μεταξουργείο, 104 37 Αθήνα Αττικής

Εισιτήρια:

Κανονικό: 13€

Φοιτητικό, Ανέργων, ΑΜΕΑ, άνω των 65: 10€

Προπώληση εισιτηρίων στο ταμείο του θεάτρου και στο viva.gr