Χρήστος Τσαβλίδης / Οι διαδρομές της μνήμης
4 ελέφαντες διηγούνται τις ιστορίες τους πριν τις ξεχάσουν για πάντα, κατά την διαδρομή τους προς το θάνατο. Οι ελέφαντες που μένουν πίσω όμως, εξακολουθούν να θυμούνται και κατά συνέπεια να τους κρατούν στην ζωή. Η Ομάδα Παπαλάνγκι παρουσιάζει σε σκηνοθεσία Χρήστου Τσαβλίδη την devised παράσταση Ελέφαντας στο Θέατρο 104, εξερευνώντας τις διαδρομές της μνήμης. Ο σηνοθέτης μας μίλησε για το κεντρικό θέμα της παράστασης και τους τρόπους που λειτούργησε η ομάδα για να το κατανοήσει, να το νιώσει και να το φέρει επί σκηνής.
Γιατί επιλέξατε να ασχοληθείτε με το θέμα της μνήμης;
Η μνήμη ήταν ένα θέμα έρευνας που συμφωνήσαμε οι πέντε μας ότι μας αφορά. Ήρθε δηλαδή μέσα από δημοκρατικές διαδικασίες και καταλήξαμε στο θέμα με την απλή μέθοδο της ψηφοφορίας. Η αρχική μας ανάγκη ήταν να βρεθούμε εμείς οι πέντε.
Πως δουλέψατε για την παράστασή σας;
Ήταν μια πολύ όμορφη αλλά και δύσκολη διαδικασία, μιας και δεν υπήρχε κείμενο. Το κείμενο γράφτηκε εξ’ ολοκλήρου κατά την διάρκεια της πρόβας. Μιλώντας για την μνήμη, ο ελέφαντας έμοιαζε από πολύ νωρίς η ιδανική επιλογή για να αφηγηθούμε μια τέτοια ιστορία. Είχαμε συμφωνήσει μια συγκεκριμένη δομή για το κείμενο και αυτοσχεδιάζαμε πάνω σε συγκεκριμένες συνθήκες και πάνω σε κάποιο προσχέδιο κειμένου. Ένας πολύ σημαντικός παράγοντας ήταν ότι όλοι μας είχαμε ξανασυναντηθεί θεατρικά αρκετές φορές στο παρελθόν. Έχοντας τελειώσει τη ίδια σχολή ο κώδικας που υπάρχει μεταξύ μας βοήθησε στο να κερδίσουμε χρόνο. Σιγά σιγά ζωντάνεψε μπροστά μας μια ιστορία με καθαρή αρχή, μέση και τέλος.
Η μνήμη είναι εφόδιο ή εμπόδιο;
Η μνήμη είναι άμεσα συνδεδεμένη με την εμπειρία. Για παράδειγμα: Ξέρω πως είναι αυτό επειδή το έχω ζήσει, το θυμάμαι. Τώρα, το αν αυτή η εμπειρία έχει μείνει στην μνήμη μας ως κάτι θετικό ή αρνητικό είναι και αυτό που καθορίζει το αν η μνήμη λειτουργεί ως εφόδιο ή εμπόδιο. Είναι σίγουρα πιο ανώδυνη όταν λειτουργεί ως εφόδιο. Από την άλλη, όταν είναι εμπόδιο, μας φέρνει αντιμέτωπους με προσωπικούς δαίμονες που καλούμαστε να τους αντιμετωπίσουμε και από μία τέτοια διαδικασία μόνο κερδισμένοι βγαίνουμε.
Υπάρχει αντικειμενική μνήμη ή πάντα αλλάζει με το πέρασμα του χρόνου;
Αυτό ήταν ένα ερώτημα που απασχόλησε κι εμάς κατά την διάρκεια της πρόβας και έπαιξε σημαντικό ρόλο στην σύνθεση του κειμένου. Υπάρχει αντικειμενική μνήμη ως προς τα γεγονότα. Εκεί που αρχίζει και περιπλέκεται το θέμα, είναι όταν καλούμαστε να αφηγηθούμε μία προσωπική μας ιστορία ή κάποιο περιστατικό από το παρελθόν. Παραμένοντας πιστοί στα γεγονότα -εξαιρείται το ηθελημένο ψέμα- αφηγούμαστε το περιστατικό μέσα από το συναισθηματικό πρίσμα που έχουμε εκείνη την στιγμή ή επηρεασμένοι από το συναίσθημα που θέλουμε να προκαλέσουμε στον ακροατή μας. Το πρόβλημα -ίσως- ξεκινάει όταν βαφτίζουμε τους εαυτούς μας αντικειμενικούς.
Ποιο ήταν το προσωπικό κέρδος από την συμμετοχή σ΄αυτή την δουλειά μέχρι τώρα;
Το κέρδος είναι πολύ μεγάλο. Σε βαθμό που παύει να είναι μετρήσιμο. Το να είσαι μέλος μίας ομάδας, αυτομάτως σου δίνει το πλεονέκτημα της πρωτοβουλίας και της πρότασης. Από τα πρώτα στάδια της έρευνας μέχρι το τελικό παραστασιακό αποτέλεσμα. Αυτό, από μόνο του, δεν είναι κάτι μικρό. Δεν υπάρχει πουθενά αλλού αυτό το πλεονέκτημα και αυτή η ελευθερία. Βέβαια ταυτόχρονα είναι και τρομερά επικίνδυνο. Αλλά αν δεν βάλεις το στοίχημα δεν θα μάθεις ποτέ αν το έχασες ή το κέρδισες.
Ποια η δομή και ποιοι οι μελλοντικοί στόχοι της ομάδας σας;
Η ομάδα λειτουργεί από το 2011 με συντονιστή τον Τάσο Αγγελόπουλο. Υπάρχουν αρκετοί συνεργάτες -μέσα σ’ αυτούς κι εγώ- που τα τελευταία χρόνια δουλεύουμε πολύ συχνά μαζί. Όσον αφορά το μέλλον, υπάρχουν ήδη δύο κείμενα στο τραπέζι που θέλουμε να βρουν το δρόμο τους σιγά σιγά. Για την ώρα, όμως, φροντίζουμε τον Ελέφαντα.
Συντελεστές:
ΚΕΙΜΕΝΟ: Ομάδα Παπαλάνγκι
ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Χρήστος Τσαβλίδης
ΔΡΑΜΑΤΟΥΡΓΙΚΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ: Τάσος Αγγελόπουλος
ΣΚΗΝΙΚΑ – ΚΟΥΣΤΟΥΜΙΑ: Πέννυ Γεωργίου
ΜΟΥΣΙΚΗ: Δήμος Βρύζας
ΚΙΝΗΣΗ: Ηλέκτρα Καρτάνου
ΒΟΗΘΟΣ ΣΚΗΝΟΘΕΤΗ: Γιώργος Σαββίδης
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: Ελίνα Γιουνανλή
TEASER TRAILER: Κωνσταντίνος Οικονόμου
ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ: Μαριάννα Παπάκη
ΠΑΙΖΟΥΝ: Παντελής Βασιλόπουλος, Μαρία Κωνσταντά, Άγγελος – Προκόπιος Νεράντζης, Έλλη Σαρρή
Info
Τοποθεσία: Θέατρο 104 Ευμολπιδών 41, Γκάζι, Αθήνα (μετρό Κεραμεικός)
Ημερομηνία: Πρεμιέρα: Τετάρτη 27 Φεβρουαρίου 2019, στις 21.00. Παραστάσεις: Τετάρτη και Πέμπτη στις 21.00.
Τιμές εισιτηρίων: Κανονικό: 12€, Μειωμένο (φοιτητικό): 7€, Ανέργων/Ατέλειες: 5€
Πληροφορίες – Κρατήσεις: Τηλ : 210 3455020