Ο συγκλονιστικός ανεκπλήρωτος έρωτας του Χήθκλιφ και της Κάθριν, μία ιστορία εκδίκησης, ένα ταξίδι και μία επιστροφή που ανατρέπουν ζωές, το φυσικό τοπίο που ταυτίζεται με τις ανήσυχες, τολμηρές, ταραγμένες ψυχές των ηρώων. Μια ιστορία για την δύναμη του έρωτα, την σκληρότητα της μοναξιάς και τα ανεκπλήρωτα όνειρα. Ο Σίμος Κακάλας σκηνοθετεί στο Θέατρο Χώρος τα Ανεμοδαρμένα Ύψη της Έμιλυ Μπροντέ σε δραματουργική επεξεργασία της Έλενας Μαυρίδου και ο Κωσταντίνος Μωραΐτης μας μιλά για την παράσταση και τις δυναμικές της, το έργο και τις δυνάμεις του, τον έρωτα και τις προεκτάσεις του. 

Τι σας συγκινεί σε αυτό το έργο;

Αρχικά, το γεγονός ότι δεν έχει τα συμβατικά πρότυπα ερωτευμένων ηρώων που περιμένουν, ατενίζοντας τον ουρανό, να τους έρθει η λύτρωση. Είναι ήρωες που σηκώνουν τα μανίκια και παίρνουν βίαια τη ζωή στα χέρια τους. Οι γυναίκες κάνουν πράγματα αδιανόητα για την εποχή και το φύλο τους. Πρόκειται για μία πολύ σημαντική ιστορία αγάπης που μας παρασύρει στον κόσμο της, χωρίς ποτέ να έχει υπάρξει ερωτική σκηνή. Είναι μία αγάπη τόσο αγνή όσο και σκοτεινή, που σχεδόν χλευάζει τη χριστιανική ηθική. Θα μπορούσα να πω ότι ακροβατεί ανάμεσα στο ρομαντικό δράμα και την τραγωδία. Ατελείς άνθρωποι, που ζουν υπό το φόβο μιας άγνωστης αρρώστιας – που αργότερα θα αναγνωριστεί ως φυματίωση – πασχίζουν να βιώσουν την ευτυχία χωρίς να γνωρίζουν ουσιαστικά πώς να γίνουν ευτυχισμένοι. Τέλος, η διάχυτη μοναξιά και η εσωτερική πάλη των ηρώων. Πώς η γαλήνη της φύσης έρχεται σε σύγκρουση με τη μανία των ανεκπλήρωτων ονείρων.

Τι είναι αυτό που το καθιστά διαχρονικό και δυνατό τόσα χρόνια μετά την εποχή του;

Η δομή του μυθιστορήματος. Είναι η πρώτη φορά που βλέπουμε το στοιχείο του διπλού αφηγητή. Επίσης, θέτει ερωτήματα πανανθρώπινα, αγγίζει θέματα που ένας άνθρωπος είναι αναγκασμένος εκ φύσεως να τα ζήσει. Είναι μία επαλήθευση στη ρομαντική πλευρά του ανθρώπου που όσο και να θέλουμε να την αποτινάξουμε από πάνω μας, έρχονται κάποια τέτοια έργα και μας υπενθυμίζουν πως αυτό είναι αδύνατο.

Πώς δουλέψατε για ν γίνει παράσταση; Συναντήσατε δυσκολίες στην θεατρική μεταφορά ενός τόσο πλούσιου περιγραφικά μυθιστορήματος;

Αλίμονο αν δε συναντούσαμε δυσκολίες σε ένα τόσο δύσκολο και μεγάλο (όχι λόγω μεγέθους) έργο. Αυτό που προσπαθήσαμε να κάνουμε όσο το δυνατόν ήταν να μεταφέρουμε το μυθιστόρημα στο θέατρο και όχι να το θεατρικοποιήσουμε. Υπάρχει έντονα το στοιχείο της αφήγησης μεταξύ των διαλόγων. Μέσω της μεθόδου του Σίμου Κακάλα δουλέψαμε πολύ τον αφηγηματικό λόγο σε συνδυασμό πάντα με τη μάσκα. Μία ακόμη δυσκολία σε τέτοιου είδους έργα είναι πώς θα αποδώσεις το πνεύμα του συγγραφέα.

Η χώρα και το περιβάλλον στο οποίο γεννιόμαστε και μεγαλώνουμε καθορίζουν την προσωπικότητά μας ή είναι θέμα γονιδίων το πώς θα διαμορφωθεί ένας άνθρωπος;

Σε καμία περίπτωση δεν πιστεύω ότι τα γονίδια μπορούν να διαμορφώσουν την προσωπικότητα ενός ανθρώπου. Τα ερεθίσματα είναι αυτά που καθορίζουν ένα μεγάλο μέρος της προσωπικότητάς μας. Όση ψυχανάλυση κι αν κάνεις, κάποια παιδικά τραύματα δεν φεύγουν ποτέ. Απλά μαθαίνεις να ζεις με αυτά. Θα νιώσουμε πολύ καλύτερα ως Έλληνες όταν αποδεχθούμε ότι είμαστε Ανατολίτες και όχι Ευρωπαίοι. Είναι κρίμα να καταπιέζουμε έθιμα και παραδοσιακή μουσική που μας ξυπνάει πρωτόγονα συναισθήματα για χάρη κάποιου φορεμένου δυτικού πολιτισμού. Το πού μεγαλώνεις έχει σημασία. Και όχι το από πού προέρχεσαι. Αυτό σε καθορίζει. Και οι άνθρωποι που γνωρίζεις ανά τον καιρό.

Τις σκοτεινές μας σκέψεις και επιθυμίες είναι προτιμότερο να τις εκφράζουμε ή να τις διατηρούμε μυστικές;

Είναι μία εποχή που όλοι εκφράζουν κάθε σκέψη τους. Φυσικά μιλάω για τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Έχουμε περάσει στο άλλο άκρο, που δεν ξέρεις αν θες να μάθεις τι σκέφτεται ο άλλος. Τις περισσότερες φορές κάποιος μπορεί να εκφράσει μία σκοτεινή σκέψη για να τραβήξει την προσοχή. Ζούμε στην εποχή που όλοι, λίγο ή πολύ, είναι διάσημοι. Και το χειρότερο είναι ότι συμπεριφέρονται σαν διάσημοι. Προτιμώ, λοιπόν, να κάνουμε μία παύση, να έχουμε περισσότερη σιωπή στη ζωή μας και να ελαχιστοποιήσουμε, όσο μπορούμε, την τόση βάρβαρη καθημερινή έκθεση. Οπότε, αν κάτι το κρατήσεις μυστικό, ίσως και κάποια στιγμή να αποκτήσει την ελάχιστη αξία των συναισθημάτων σου.

Είναι οι ανεκπλήρωτοι έρωτες οι πιο δυνατοί; Στην εποχή μας μπορεί ένας έρωτας να εκδηλωθεί σε τέτοιο βαθμό;

Οτιδήποτε ανεκπλήρωτο είναι πάντα πιο δυνατό. Αυτή είναι η φύση μας. Το ερώτημα είναι τι είμαστε διατεθειμένοι να θυσιάσουμε για να το εκπληρώσουμε. Εγώ θυμάμαι ακόμα τον πρώτο μου έρωτα στα 13. Φυσικά και είναι ανεκπλήρωτος και αυτό τον έκανε για χρόνια ιδανικό. Απομυθοποιήθηκε, όταν στα 23 μου την ξανασυνάντησα και διαπίστωσα τη διαφορετικότητά μας. Πάντως αν δεν ήταν μεγάλος έρωτας, τουλάχιστον έμοιαζε. Φυσικά και ένας έρωτας στις μέρες μας μπορεί να εκδηλωθεί σε ένα τέτοιο βαθμό. Η συνθήκη έχει αλλάξει, το άλλο είναι ένα αρχέγονο συναίσθημα που μεταβάλλεται μεν, αλλά η ουσία του είναι εξίσου ισχυρή και αμετάβλητη.

Υπάρχει το μεταφυσικό στοιχείο στην ζωή μας; Τι σας δινεί πίστη;

Υπάρχει όταν θέλουμε να υπάρξει. Πιστεύω ακράδαντα στη δύναμη του μυαλού. Πολλές φορές μπορεί να μας δημιουργήσει και εικόνες που δεν υπάρχουν. Τώρα, αν πιστεύω ότι κάποια στιγμή θα έρθει κάποιος από τον ουρανό και θα μας σώσει, φυσικά και όχι. Τα συμπτώματα του έρωτα όμως, θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν μεταφυσικά. Ίσως λόγω ταχύτητας. Που με ένα βλέμμα νιώθεις τόσα πολλά. Ο εαυτός μου μού δίνει πίστη. Άργησα να το καταλάβω αλλά η αφετηρία θα πρέπει να είσαι εσύ. Μετέπειτα, οι φίλοι μου που με καθορίζουν και κάνουν τη ζωή μου πιο ευχάριστη. Είναι πολύ σημαντικό να εμπιστεύεσαι ανθρώπους.

Ποιο κομμάτι του κειμένου ξεχωρίζετε; Γιατί;

Είναι μία σκηνή του έργου μετά την επιστροφή του Χήθκλιφ. Πώς περιγράφει στην Κάθριν την εκδίκηση που θα πάρει. Είναι μια φράση που λέει «όταν ο τύραννος βασανίζει τους σκλάβους του, αυτοί δεν στρέφονται εναντίον του, τσακίζουν όσους έχουν από κάτω». Μόνο και μόνο αυτή η φράση είναι ένας λόγος να ανέβουν τα Ανεμοδαρμένα Ύψη σήμερα. 

Συντελεστές

Μετάφραση: Άρης Μπερλής

Σκηνοθεσία: Σίμος Κακάλας

Δραματουργική Επεξεργασία: Έλενα Μαυρίδου

Σκηνογραφία*, Ενδυματολογία: Ράνια Εμμανουηλίδου

Φωτισμοί: Παναγιώτης Λαμπής

Μάσκες: Μάρθα Φωκά

Κούκλα: Στάθης Μαρκόπουλος

Οργάνωση Παραγωγής: Γιώργος Λόξας

Βοηθός Σκηνοθέτη: Ερατώ Αγγουράκη

Θεατρικός Επισκέπτης: Δημήτρης Καλακίδης

Φωτογραφίες: KarolJarek 

* Σχεδιασμός Σκηνικού Χώρου: Αντώνης Δαγκλίδης

Παίζουν:

Δήμητρα Κούζα: Κάθριν Έρνσω, Κάθριν Λίντον

Μιχάλης Βαλάσογλου: Χήθκλιφ, γιατρός Κέννεθ

Κωσταντίνος Μωραΐτης: κος Λόκγουντ, Έντγκαρ Λίντον, κος Έρνσω

Γιάννης Λεάκος: Ιωσήφ, Χίντλυ Έρνσω, Χέαρτον Έρνσω

Μαντώ Κεραμυδά: Νέλλυ Ντιν, Ζίλα

Φελίς Τόπη: Ισαβέλλα Λίντον, Φράνσις, κα Έρνσω

Μέρος Πρώτο

Πρεμιέρα: Παρασκευή 9 Μαρτίου

Μέρες και ώρες παραστάσεων: Παρασκευή, Σάββατο, Κυριακή στις 20.00

Τιμή εισιτηρίων: 10€ γενική είσοδος

Θέατρο Χώρος 
Πραβίου 6, Βοτανικός

Τηλ.: 21 0342 6736