Αμέσως μετά την Μικρασιατική Καταστροφή και μερικά χρόνια πριν τον εμφύλιο, δύο αδέρφια αποφασίζουν να απομακρυνθούν από την κοινωνική ζωή και να ζήσουν στο βουνό σύμφωνα με τους κανόνες της ληστρικής ζωής. Μακριά από μία δομή, ερευνούν και ανακαλύπτουν μία νέα με τις αποχρώσεις και τις προεκτάσεις της, τα θετικά και τα αρνητικά της, το φως και το σκοτάδι της. Ο Γιώργος Αδαμαντιάδης γράφει ένα νέο ελληνικό έργο που αντιμετωπίζει με ειλικρινή διάθεση την ελληνική ταυτότητα και την φύση μας και ο Στέλιος Πατσιάς σκηνοθετεί φωτίζοντας αιχμές και σκοτεινές περιοχές. Μας μίλησαν για το έργο Mute και την ιστορική αφετηρία του, την παράσταση παράσταση που παρουσιάζεται στο Θέατρο Σημείο και τους τόπους που κινήθηκε, την κοινή μας μνήμη, την ιστορία που γνωρίζουμε, αλλά και και για όσα μένουν στην σιωπή και συχνά έχουν μεγαλύτερη δύναμη και αξία από αυτά που γίνονται λόγος. 

Τι σας συγκινεί στο έργο;

Γιώργος Αδαμαντιάδης: Δεν μπορώ να πω ότι με συγκινεί κάτι στο έργο αλλά η περίοδος κατά την οποία γράφηκε. Σε πολλούς το κείμενο μπορεί να φαίνεται σκληρό αλλά η αλήθεια είναι πως όταν το έγραφα ήμουν γεμάτος από αγάπη.

Στέλιος Πατσιάς: Αρχικά είμαι ιδιαίτερα χαρούμενος που έχουμε τη δυνατότητα να δούμε σε μία από τις θεατρικές σκηνές της Αθήνας ένα σύγχρονο ελληνικό κείμενο ενός νέου συγγραφέα. Αυτό που με συγκινεί στο έργο είναι η τραχύτητα και η αιχμηρότητα με την οποία έχει γραφτεί. Ο,τι γράφεται αυτό είναι. Ο Γιώργος (Αδαμαντιάδης) από θέση  δεν προσπάθησε να λειάνει τις γωνίες και να καλλωπίσει τα γεγονότα. Οπότε άφησε μία βόμβα επάνω στο τραπέζι των προβών και μου είπε αυτό είναι, κάνε ό,τι θέλεις. Επίσης με συγκινεί ο ερωτισμός που εκ πρώτης αισθάνεσαι ότι απουσιάζει, αλλά τελικά ενυπάρχει έντονα, βαθιά θαμμένος μέσα σε αυτά τα πλάσματα και ψάχνει τον τρόπο να βγει από μέσα τους.

Πως δουλέψατε για να γίνει παράσταση;

Γ.Α.: Είναι πολύ δύσκολο να μαζευτούν 6-7 τύποι και να δουλέψουν πάνω σε ένα κείμενο που αποτελείται από ισχυρούς χαρακτήρες. Η γενναιοδωρία είναι το ζητούμενο. Πάνω στη σκηνή και κάτω από τη σκηνή. Δεν ξέρω εάν τα έχουμε καταφέρει άλλα σίγουρα προσπαθούμε.

Σ.Π.: Από την πρώτη ανάγνωση ήμουν σίγουρος ότι δεν με ενδιέφερε μία ντοκυμαντερίστικη προσέγγιση και ρεαλιστική καταγραφή της ζωής των ληστών με βάση τα ιστορικά γεγονότα. Με βάση αυτό, κινήθηκα προς τη δημιουργία ενός ενιαίου συνόλου που θα έχει μία συνεχή αφηγηματική ροή. Όλοι οι ηθοποιοί βρίσκονται επί σκηνής ως ένας χορός ανθρώπων μέσα από τον οποίο ο καθένας μπαινοβγαίνει σε διαφορετικούς χαρακτήρες, έχοντας κοινό στόχο την εξέλιξη της ιστορίας. Η ληστρική ζωή λειτουργεί ως αφορμή για να καταπιαστούμε με καθολικά θέματα και έννοιες όπως ο πόλεμος, η προδοσία, η εξουσία, το περιθώριο, η βία.

Σε τι αναφέρεται ο τίτλος; Γιατί επιλέξατε να ασχοληθείτε με το συγκεκριμένο θέμα;

Γ.Α.: Γενικότερα όταν είμαστε θύματα η γλώσσα μας πάει ροδάνι. Όταν είμαστε οι θύτες… μούγκα. Πάντα κάποιος άλλος φταίει. Η λέξη αυτοκριτική δεν υπάρχει στο λεξικό μας και γι αυτό μένουμε στάσιμοι. Το θέμα των ληστών με απασχολεί πάνω από 20 χρόνια. Ήταν η περιέργεια που μ’ έκανε να ασχοληθώ. Όχι τόσο με τα γεγονότα αλλά με το τι μπορεί να ωθήσει έναν άνθρωπο να πάρει τα βουνά.

Σ.Π.: Ο τίτλος γεννήθηκε κατά τη διάρκεια των προβών. “Mute”. Αθόρυβη λειτουργία, σίγαση. Είναι κάποιες φορές που απαιτείται να κάνεις ένα stop, μία παύση από όλα για να μπορέσεις να ακούσεις αρχικά τον εαυτό σου, έπειτα τους γύρω σου και να αρχίσεις να ανακαλύπτεις τα πράγματα από την αρχή. Όταν μιλάω για ακινησία – παύση- σιωπή,  αναφέρομαι σε μία καθ’ όλα ενεργητική πράξη μέσα από την οποία θα δούμε, θα ακούσουμε και τελικά θα μπορέσουμε να μιλήσουμε για όσα από χρόνια είναι θαμμένα. Ιστορικά, κοινωνικοπολιτικά γεγονότα που έχουμε επιλέξει να βάλουμε στο mute.

Ποιος είναι ο χρόνος του έργου; Πως θεωρείτε ότι μας έχει καθορίσει η ιστορία μας ως Έλληνες;

Γ.Α.: Ο χρόνος του έργου είναι το 1925. Αμέσως μετά την Μικρασιατική Καταστροφή και 20 περίπου χρόνια πριν τον εμφύλιο. Όλες οι πράξεις μας καθορίζονται από την ιστορία μας. Αυτή που μας μαθαίνουν όμως. Διότι όπως είπα και πριν, μαθαίνουμε μόνο αυτό που μας έχει συμβεί. Όχι αυτό που έχουμε προκαλέσει εμείς. Πάντα φταίει κάποιος άλλος. Ο δίπλα. Ο γείτονας. Λες κι ο εμφύλιος δεν έχει τελειώσει. Δοκίμασε να περπατήσεις με ρούχα οικοδομής στο Κολωνάκι και θα καταλάβεις ότι έχουμε τεράστιο ταξικό πρόβλημα. Πεθαίνει κόσμος στον δρόμο και κανείς δεν ασχολείται. Είμαστε εκπαιδευμένοι να μην είμαστε γενναιόδωροι.

Σ.Π: Το έργο διαδραματίζεται το 1925. Μια απλή ματιά να ρίξουμε πίσω στην ιστορία θα διαπιστώσουμε ότι οι πράξεις του παρελθόντος μας ακολουθούν και έχουν άμεσες συνέπειες στο παρόν μας. Η ανικανότητα δημιουργίας κράτους μας ακολουθεί ακόμη και σήμερα. Βρισκόμαστε σε μία συνεχή διαμάχη τόσο με τον εαυτό μας όσο και με τους γύρω μας. Το εμφυλιακό ταλέντο που διαθέτουμε φοβάμαι πως θα μας ακολουθεί για πολύ ακόμα.

Μπορεί να λειτουργήσει οποιαδήποτε ομάδα χωρίς μια καθοδηγητική εξουσία;

Γ.Α. Δεν πιστευω πως υπαρχει καθοδηγητικη εξουσια. Υπαρχει καθοδηγηση και υπαρχει εξουσια. Είναι δυο διαφορετικα πραγματα.

Σ.Π: Όπως έχει δείξει η ιστορία δυστυχώς όχι, καθώς η ανθρώπινη φύση έχει ανάγκη από εξουσιαστές και εξουσιαζόμενους, βασιλιάδες και αυλικούς.

Φθείρει εκ των πραγμάτων η εξουσία όποιον την έχει ή υπάρχει κι άλλη εκδοχή;

Γ.Α. Δεν είναι τυχαία η φράση «Δώσε στον άνθρωπο εξουσία να δεις ποιος είναι».

Σ.Π: Η εξουσία με το φθείρω είναι ξαδερφάκια. Αλλά αν μπορέσετε να μου παραθέσετε κάποια άλλη εκδοχή τότε θα συμφωνήσω πως υπάρχει.

Μπορεί να υπάρξει ένα κράτος δικαίου ή πρόκειται για ουτοπική σκέψη;

Γ.Α.: Μπορεί. Ναι. Είναι ζήτημα παιδείας.

Σ.Π: Η ούτοπική σκέψη προς το παρόν υπάρχει στην σύσταση ενός κράτους και όχι ενός κράτους δικαίου.

Σε κάθε άνθρωπο ενυπάρχει και το καλό και το κακό; Τι καθορίζει ποιο θα υπερισχύσει;

 Γ.Α. Με ρήματα καθορίζεται η ζωή μας και το πιο ισχυρό είναι το «κάνω». Όπως και στην υποκριτική. Όλα είναι ζήτημα κινήτρου. Καλό η κακό κίνητρο δεν υπάρχει. Υπάρχει απλά κίνητρο. Στο έργο γράφω πως κάποιοι κάνουν κακό  επειδή απλά τους αρέσει, πράγμα το οποίο δεν πιστεύω. Πιστεύω στην καλοσύνη. Αν δεν πίστευα στην καλοσύνη δεν θα είχα λόγο ύπαρξης.

 Σ.Π: Το καλό και το κακό χαρακτηρίζει το αποτέλεσμα μιας δράσης ή μιας πράξης. Μέσα σε έναν άνθρωπο υπάρχει φως ή λιγότερο φως. Το τί θα υπερισχύσει εν τέλει είναι θέμα τύχης και προσωπικών επιλογών.

Ποια θεωρείτε επαναστατική πράξη στην ζωή μας;

Γ.Α.: Την γενναιοδωρία.

 Σ.Π:  Επαναστατική πράξη είναι να σηκώνεσαι κάθε πρωί και να τσακίζεις  ό,τι χαλάει τη βόλεψή σου και την ψευδαίσθηση που χτίζεται γύρω από το απόλυτο «εγώ» σου.

Τι κάνει την ζωή όμορφη;

Γ.Α. Ο έρωτας.

Σ.Π: Η ζωή είναι από μόνη της όμορφη αρκεί να είμαστε παρόντες.

Ποιο κομμάτι του κειμένου ξεχωρίζετε; Γιατί;

Γ.Α.: Υπάρχει ένα κομμάτι που δεν έχει μπει στην παράσταση όπου ο λοχαγός Πετράκης συναντά το φάντασμα του Καραϊσκάκη. Ο Καραϊσκάκης δεν ξέρει ότι έχει πεθάνει κι όταν ο λοχαγός τον ενημερώνει για τον θάνατό του ο Καραϊσκάκης του απαντά: «Πώς γίνεται τούτο ρε κερατά; Είμαι καυλωμένος!» Κι αυτό είναι ζωή. Η καύλα. Η δίψα. Αν τα χάσεις, είναι σαν να πέθανες.

 Σ.Π:  Δεν είναι ένα, αλλά ας πούμε ότι σε αυτή τη συνέντευξη θέλω να ακουστεί αυτο:

« Αυτά μας έμαθαν στο σχολείο οι δασκάλοι! Πώς να συντρίβουμε τους εχθρους μας! Και τούτο συνεχίστηκε και στο σχολείο του πολέμου. Εσάς τους παπάδες, στα εκκλησιαστικά σχολεία δεν σας μαθαίνουν να μεταφέρετε τον λόγο του Χριστού; Την ορθόδοξη πίστη; Την αγάπη; Και μετά μας βάζετε να κάνουμε ιερό πόλεμο. Τι είναι ιερό στον πόλεμο;»

Κλείνοντας θέλω να ευχαριστήσω όλους τους συνεργάτες και συντελεστές αυτής της παράστασης, τον Κλήμη Εμπέογλου για την στήριξη και την πολύτιμη βοήθειά του, τον Νίκο Λουλάκη και τέλος εσάς για αυτή την όμορφη συζήτηση.

Mute, του Γιώργου Αδαμαντιάδη

Συντελεστές

Σκηνοθεσία: Στέλιος Πατσιάς

Σχεδιασμός φωτισμού: Δημήτρης Λογοθέτης

Μουσική: Γιώργος Καρανικολάου

Σκηνικά – Κοστούμια: Μαρία Παλάντζα

Βοηθός σκηνοθέτη: Μαρία Κόκου

Σχεδιασμός αφίσας: Ιωάννης Οικονομάκης

Οργάνωση Παραγωγής: Έλενα Σταματίου

Παραγωγή: Memento Mori

Παίζουν (με αλφαβητική σειρά): Γιώργος Αδαμαντιάδης, Νικόλας Αλεξίου, Παύλος Ιορδανόπουλος,  Σήφης Μηλιαράκης, Αλέξανδρος Σιάτρας, Χρόνης Barbarian.

Συνοδεία drums επί σκηνής: Γιώργος Καρανικολάου

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

Θέατρο Σημείο, Χαριλάου Τρικούπη 4, Καλλιθέα (πίσω από το Πάντειο Πανεπιστήμιο)

Σκηνή Σημείο LAB

Κρατήσεις εισιτηρίων: 2109229579

Ώρες κρατήσεων: 10.30 – 13.30 και 17.30 – 21.30. Εκτός Τετάρτης.

Έναρξη: 29 Ιανουαρίου 2018

Ημερομηνίες παραστάσεων

29/01, 30/01, 05/02, 06/02, 12/02, 13/02, 19/02, 20/02, 26/02, 27/02.

Ημέρες παραστάσεων

Δευτέρα και Τρίτη

Ώρα παράστασης

21:15

Διάρκεια παράστασης

100 λεπτά

Τιμές εισιτηρίων

Κανονικό εισιτήριο: 10 €

Μειωμένο εισιτήριο (Φοιτητικό, ανέργων, ΑμεΑ) : 5 €

Η παράσταση είναι ακατάλληλη για ανηλίκους.