Γιώργος Ντούσης / Η πραγματικότητα της καθημερινότητας

Το έργο του Παύλου Μάτεσι, Αφροδίτη, σκηνοθετούν στο Bios η Κατερίνα Κλειτσιώτη και η Σοφία Κορώνη για να μιλήσουν για τον αγώνα μιας γυναίκας μέσα σε ένα ανδροκρατούμενο κόσμο. Μια γυναίκα που παλεύει κόντρα στους ρόλους που μας επιβάλλονται από την κοινωνία, προσπαθεί να σταθεί ως ίση απέναντι στους ανθρώπους που καθορίζουν την ζωή της, επιχειρεί την προσωπική της επανάσταση και την μεγάλη έξοδο από όλα όσα την πνίγουν. Ο Γιώργος Ντούσης μας μίλησε για το δυνατό έργο του Μάτεσι και την παράσταση που ετοίμασε με τους συνεργάτες του και μοιράζεται με τους θεατές, αλλά και τι ανακάλυψε ο ίδιος μέσα από αυτή τη διαδικασία. Για την φετινή απαιτητική θεατρική σεζόν και τη δύναμη του θεάτρου. Για αυτά που αγαπά και του δίνουν δύναμη στην καθημερινότητα.
Τι σε συγκινεί στο έργο του Παύλου Μάτεσι;
Η “Αφροδίτη” είναι ένα βαθειά συγκινητικό έργο, όχι μόνο σαν θέμα, αλλά και από γραφής. Στην πραγματικότητα πρόκειται για την ομώνυμη νουβέλα του Μάτεσι, που η Κατερίνα Κλειτσιώτη και η Σοφία Κορώνη, που υπογράφουν και τη σκηνοθεσία, διασκεύασαν ιδανικά διατηρώντας τις λογοτεχνικές αρετές του έργου. Έτσι παράλληλα με τα διαλογικά μέρη, συνυπάρχουν και τα αφηγηματικά, με τον πιο λογοτεχνικό χαρακτήρα, που σε φέρνουν σε επαφή με την “ποιητική” του Μάτεσι, φωτίζοντας πτυχές των χαρακτήρων με έναν τρόπο πιο αποκαλυπτικό και βαθειά συγκινητικό. Αλλά και η ίδια η Αφροδίτη, ο κεντρικός χαρακτήρας του έργου, με την απόφαση της να επαναστατήσει μόνο με το ένστικτό της κι όχι άλλα “εφόδια” απέναντι σε ένα κόσμο καταπιεστικό και βαθειά πατριαρχικό που την συνθλίβει, θα αναδειχθεί σε μια αντί-ηρωίδα που δύσκολα θα σε αφήσει αμέτοχο συναισθηματικά απέναντί της.
Τι νέο έμαθες για τον εαυτό σου μέσα από αυτή τη δουλειά μέχρι τώρα;
Κάθε νέος ρόλος που σου ανατίθεται στο θέατρο είναι μια καινούργια αναμέτρηση, μια ευκαιρία νέων ανακαλύψεων και εξέλιξης όχι μόνο των υποκριτικών και εκφραστικών σου μέσων άλλα εν δυνάμει και του ίδιου σου του εαυτού. Ειδικά όταν ενσαρκώνεις τέτοιους χαρακτήρες όπως οι ήρωες του Μάτεσι στην “Αφροδίτη”, χαρακτήρες οριακούς, εγκλωβισμένους, ακραία συγκρουσιακούς που προσεγγίζουν την αρχαία ελληνική τραγωδία σε μια σύγχρονη μικροαστική μορφή. Χαρακτήρες που θα σε προκαλέσουν με την κοσμοθεωρία τους, τα γλωσσικά τους χαρακτηριστικά, τον ηθικό τους κώδικα, τη σωματικότητά τους, τα ίδια τους τα όρια. Είναι οι χαρακτήρες αυτοί που γράφουν μέσα σου και όταν τους αφήνεις πίσω, κάτι έχει αλλάξει, έστω και ασυνείδητα στο τρόπο που κατανοείς τα πράγματα. Έχεις κάποιες “ενδείξεις” παραπάνω, έστω αυτό ή και κάτι περισσότερο. Είναι αυτό που κάνει την τέχνη του ηθοποιού ένα ταξίδι μοναδικό.

Η οικογένεια είναι καταφύγιο ή φορτίο;
Η οικογένεια οφείλει να είναι καταφύγιο, αλλά πολλές φορές γίνεται φορτίο ή τη βιώνουμε σαν τέτοιο. Τους ήρωες του Μάτεσι οι νοοτροπίες τους και οι επιλογές τους, τους οδήγησαν να βιώνουν την οικογένεια σαν “φορτίο, βάρος σαν αγένεια” όπως λένε. Και είναι τόσο οριακές οι σχέσεις τους που συνθλίβονται κάτω από αυτό το βάρος μέχρι την οριστική τους εξαφάνιση. Τους βλέπουμε να δρουν, να αντιδρούν, να παίζουν σχεδόν ή να αφήνονται σε αυτή την πορεία καταστροφής ανάμεσα σε αυτό το “βάρος” της συνύπαρξης τους και το βάρος των στερεοτυπικών τους χαρακτηριστικών. Έτσι η οικογένεια από μήτρα της ίδιας της ύπαρξης γίνεται το “πέτρινο χάσμα” όπως λέει ο Μάτεσις που θα τα καταπιεί όλα. Το τυποποιημένο μήνυμα που συναντάμε στα φιλμ “Οποιαδήποτε ομοιότητα με πρόσωπα ή καταστάσεις είναι εντελώς συμπτωματική και ουδεμία σχέση έχει με την πραγματικότητα” στην παράσταση μας δεν έχει θέση. Όλα έχουν τη θέση τους σε μια πραγματικότητα που μπορεί να αρνιόμαστε αλλά δυστυχώς μας περιβάλλει στην καθημερινότητα μας.
Πως μπορούμε να κινούμαστε αντίθετα από νοοτροπίες καθιερωμένες εδώ και χρόνια που καθορίζουν τις σχέσεις μας και την καθημερινότητά μας;
Καταρχάς πιστεύω ότι δε γεννιόμαστε λευκά χαρτιά. Ερχόμαστε στον κόσμο με ψήγματα χαρακτήρα, με μια συμπεριφορική προδιάθεση, δε ξέρω, με κάποια πράγματα γραμμένα στο γονιδίωμα μας ίσως. Από εκεί και πέρα οι οικογένεια, το σχολείο, οι φίλοι, η κοινωνική μας τάξη, το επάγγελμα μας, το περιβάλλον, μας καθορίζουν αρνητικά και θετικά. Παράλληλα με όλα αυτά υπάρχουν η παιδεία, η τέχνη και η πολυσυλλεκτικότητα των ερεθισμάτων. Νομίζω ότι με αυτά τα τρία εργαλεία μπορούμε τουλάχιστον σε προσωπικό επίπεδο να αλλάξουμε πολλά από τα κακώς κείμενα που μας φορέσανε άθελα μας και να δημιουργήσουμε “όμορφες” μονάδες. Και οι μονάδες γίνονται “όμορφα” σύνολα κτλ. Ξέρω το ουτοπικό το πράγματος, αλλά δε νομίζω ότι υπάρχει κι άλλος δρόμος πέρα από το παράδειγμα μας. Και για να είμαστε δίκαιοι, έχουμε κάνει βήματα σαν κοινωνία, με τρανή απόδειξη το κίνημα me too. Δε υποστηρίζω ότι άλλαξαν καθιερωμένες νοοτροπίες προς το παρόν, αλλά τουλάχιστον άνοιξαν στόματα και έχει και αυτό την αξία του. Η ιστορία θα δείξει.
Πότε αγαπιούνται πραγματικά οι άνθρωποι;
Η ερώτηση του ενός εκατομμυρίου σωστά; (γέλια) Σκέφτομαι με πόσους τρόπους μπορείς να συλλογιστείς αυτό το ερώτημα. Με όρους ψυχαναλυτικούς, θρησκευτικούς, κοινωνικούς, βιολογικούς και με όλους να βρεις απαντήσεις και δρόμους ενδιαφέροντες. Προσωπικά μου αρέσει να σκέφτομαι την αγάπη, την πραγματική αγάπη όπως λες, σαν το κέντρο όλων των αντιθέσεων. Σαν το στοιχείο που λύνει την εξίσωση. Να την σκέφτομαι ανάμεσα σε αντιθετικά επίθετα… ρευστή – στέρεη, απλή – περίπλοκη, απελευθερωτική – καταπιεστική, απόλυτη – συγκεκριμένη…. Έγραψε ο Ελύτης στο Μονόγραμμα “ Επειδή σε αγαπώ και στην αγάπη ξέρω και μπαίνω σαν Πανσέληνος. Από παντού” Μετά από αυτό ότι και να πεις θα είναι σαν βεβήλωση.
Τι χαρίζει το θέατρο στη ζωή σου; Πως βιώνεις την ιδιαίτερη αυτή σεζόν;
Το θέατρο είναι έκφραση, είναι δημιουργία, εξέλιξη, φαντασία, είναι συνεργασία, χαμόγελο, επαφή, επικοινωνία, είναι έκθεση, είναι κάθαρση….Είναι πολλά και μεγάλα τα δώρα που σου χαρίζει το θέατρο και η τέχνη αλλά και πολλές οι θυσίες που απαιτεί από σένα. Γι αυτό και όλος ο κόσμος του θεάτρου ακροβατούμε ανάμεσα στην τέχνη μας και τον βιοπορισμό. Πόσο δε μάλλον αυτή την περίοδο των lockdown και των περιορισμών, που τα πράγματα έγιναν πολύ δύσκολα για τα θέατρα και τον κόσμο τους. Κι όταν λέμε δύσκολα για κάποιους, μιλάμε με όρους επιβίωσης κι όχι κάτι απλό. Και με αφορμή αυτό να πούμε και από εδώ στο κόσμο να στηρίξει τα θέατρα και τους ανθρώπους τους, καλλιτέχνες και τεχνικούς με την παρουσία τους και το εισιτήριο τους, γιατί οι συνθήκες παραμένουν άσχημες.
Τι σου δίνει δύναμη στην καθημερινότητα;
Οι μακρινοί προορισμοί και στόχοι είναι ένα από τα κλειδιά της αθανασίας. Το συμμερίζομαι αυτό. Αλλά τη σημαντικότερη δύναμη καθημερινά την αντλώ από τους ανθρώπους μου, τη σύντροφό μου, τα παιδιά μου, την οικογένεια, φίλους και συναδέλφους, που με τη θετικότητα τους, το ενδιαφέρον τους, την υπομονή τους, με το χαμόγελό τους, μου δείχνουν ότι κάτι καλό κάνω, κάτι καταφέρνω κι έτσι συνεχίζω.
Φωτογραφίες: Γιάννης Μισουρίδης

Αφροδίτη του Παύλου Μάτεσι σε σκηνοθεσία Κατερίνας Κλειτσιώτη & Σοφίας Κορώνη στο Bios
Δραματουργική επεξεργασία : Κατερίνα Κλειτσιώτη /ομάδα Κόσμοι από Γάλα σε συνεργασία με την Σοφία Κορώνη.
Σκηνοθεσία: Κατερίνα Κλειτσιώτη | Σοφία Κορώνη
Σκηνικά, κοστούμια: Γιώργος Λυντζέρης
Μουσική επιμέλεια, επεξεργασία ήχου: Άννα Μουζάκη
Φωτισμοί: Δημήτρης Κουτάς
Μακιγιάζ: Ευαγγελία Μανούρα
Φωτογραφίες, teaser: Γιάννης Μουσουρίδης
Graphic designer: Γιάννης Ρουμπάνης Sugahtank
Επικοινωνία: Κατερίνα Αποστολοπούλου
Χειρισμός κονσόλας: Ελένη Καβούκη
Παίζουν: Σοφία Κορώνη, Γιώργος Ντούσσης, Βασίλης Χατζηδημητράκης
Φωνή στο ραδιόφωνο – Μαρίνα Καμαλάκη
Bios Basement
Από 2 Απριλίου έως 8 Μαΐου
Κάθε Πέμπτη, Παρασκευή, Σάββατο και Κυριακή (εκτός από τη Μεγάλη Εβδομάδα)
Ώρα έναρξης: 9.15μμ Διάρκεια: 75’
Εισιτήρια: 15€ γενική είσοδος, 12€ μειωμένο
Κρατήσεις-πληροφορίες: 21 0342 5335
Προπώληση viva.gr