Καλιγούλας του Αλμπέρ Καμύ στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά
«Ας με μισούν, αρκεί να με σέβονται»
Ένας από τους πιο φαύλους ηγέτες της παγκόσμιας ιστορίας, ο Καλιγούλας, ενέπνευσε τον Καμύ να γράψει το ομώνυμο θεατρικό έργο του που στηρίζεται στην ιστορία -χωρίς να αποτελεί καταγραφή της- και να μιλήσει για τον αυτοκράτορα που συνέδεσε το όνομά του με τον σαδισμό, την τρέλα της εξουσίας και την άκρατη κακία. Ο Καλιγούλας ανέλαβε την εξουσία σε πολύ νεαρή ηλικία και ξεκίνησε την σταδιοδρομία του με κινήσεις και μεταρρυθμίσεις που κέρδισαν την εκτίμηση του λαού. Ο Καμύ ως σημείο της μεταστροφής του ορίζει τον ξαφνικό θάνατο της αδερφής και ερωμένης του Δρουσίλας με την οποία ο Καλιγούλας υπήρξε βαθιά ερωτευμένος. Από το σημείο αυτό και έπειτα ο αυτοκράτορας έχασε την αίσθηση του νοήματος στη ζωή, οδηγήθηκε σε μία μηδενιστική προσέγγιση των πραγμάτων και αφοσιώθηκε στο να αναζητά το ανέφικτο, ξεπερνώντας διαρκώς τα ανθρώπινα όρια και οδεύοντας χωρίς ενδοιασμούς στο τέλος του.
Ο Καλιγούλας διέπραξε αναμφισβήτητα πράξεις που δεν χωρούν στην ανθρώπινη λογική. Σκότωνε ανθρώπους –ακόμα και του στενού του οικογενειακού περιβάλλοντος- χωρίς την επίδειξη του παραμικρού οίκτου, άλλους τους εξόριζε και άλλους τους υπέβαλλε στις πιο εξευτελιστικές δοκιμασίες. Ένας από τους αγαπημένους του στόχους ήταν τα μέλη της συγκλήτου από τα οποία στέρησε κάθε μορφή δύναμης. Ακόμα, υπήρξε ιδιαίτερα επινοητικός με το ζήτημα των χρημάτων, καθώς πάντα έβρισκε τρόπο να επιβάλει και να εισπράττει αδικαιολόγητους φόρους και κατά συνέπεια να συσσωρεύει πλούτο, ισχυριζόμενος ότι εκείνος πράττει ειλικρινά και ανοιχτά αυτό που όλοι οι υπόλοιποι κάνουν κρυφά, επιδεικνύοντας την έκταση της απόλυτης δύναμης. Παρά την προφανή τρέλα του, ο Καλιγούλας ήταν ένας εξαιρετικά οξυδερκής και πολυμήχανος άνθρωπος, ο οποίος μάλιστα διέθετε ρητορικά, τραγουδιστικά και χορευτικά ταλέντα που επιδείκνυε σε κάθε ευκαιρία.
Παρόλο που ο Καλιγουλάς αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα των εξουσιαστών που καταχράστηκαν την εξουσία τους, έζησαν πλήρως διεφθαρμένοι μοιράζοντας πλήθος δεινών στους ανθρώπους γύρω τους και εν τέλει τιμωρήθηκαν για την αλαζονεία και την αμετροέπεια τους, το έργο του Καμύ δεν περιορίζεται στην αποτύπωση και στηλίτευση του συμβόλου και του σχήματος, αλλά επεκτείνει τους προβληματισμούς του –μεταξύ πολλών θεματικών και επιπέδων, καθώς πρόκειται για ένα βαθιά φιλοσοφικό έργο που δεν εξαντλείται με μία ανάγνωση- στην έννοια της απόλυτης ελευθερίας, της διαχείρισης του εαυτού μας, αλλά και στην ευθύνη του λαού. Στην ευθύνη του κάθε λαού –σε κάθε εποχή- που ανέχεται την τυραννική εξουσία του οποιουδήποτε άρχοντα, χωρίς να αντιδρά σαν να του αξίζει μια τέτοια αντιμετώπιση.
Η παράσταση που σκηνοθέτησε η Αλίκη Δανέζη Knutsen (Μετάφραση: Φρανσουάζ Αρβανίτη) κινήθηκε με προσοχή στους δρόμους που ανοίγει το κείμενο, καταφέρνοντας με μια πολύ ενδιαφέρουσα εικαστικά, χρήση της φόρμας (Σκηνικά: Πάρις Μέξης, Κοστούμια: Μαρίνα Χατζηλουκά, Φωτισμοί: Αλέκος Γιάνναρος) να μεταδώσει ένα απαιτητικό, φιλοσοφικό κείμενο στο ευρύ κοινό. Η μουσική του Blaine Reininger συνηγορούσε στην ατμόσφαιρα και προσέδιδε αξία στο γενικό σύνολο. Στον (απολύτως ταιριαστό σε αυτόν) ρόλο του Καλιγούλα, ο Γιάννης Στάνκογλου διερεύνησε με ενδιαφέροντα τρόπο τα βάθη του ήρωα. Άξια στάθηκαν δίπλα του η Θεοδώρα Τζήμου και ο Ιερώνυμος Καλετσάνος, ενώ το σύνολο της ομάδας των ηθοποιών συμπλήρωσαν σωστά ο Μιχάλης Afolayan, ο Δημήτρης Κίτσος, ο Αριστοτέλης Αποσκίτης, ο Χάρης Εμμανουήλ, ο Γιώργος Νάκος, ο Δημήτρης Λιόλιος, ο Στράτος Σωπύλης, ο Κώστας Λάσκος και η Αναστασία Γεωργοπούλου.
Καλιγούλας του Αλμπέρ Καμύ στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά
Μετάφραση: Φρανσουάζ Αρβανίτη
Σκηνοθεσία: Αλίκη Δανέζη Knutsen
Σκηνικά: Πάρις Μέξης
Κοστούμια: Μαρίνα Χατζηλουκά
Φωτισμοί: Αλέκος Γιάνναρος
Μουσική: Blaine Reininger
Κίνηση: Νίκος Δραγώνας
Ειδικός συνεργάτης: Μανώλης Δούνιας
Βοηθός Σκηνοθέτη: Βένια Σταματιάδη
Βοηθός Σκηνογράφου: Μαντώ Ψυχουντάκη
Βοηθός Eνδυματολόγου-Eιδικές κατασκευές: Μυρτώ Κοσμοπούλου
ΠΑΙΖΟΥΝ:
Γιάννης Στάνκογλου, Θεοδώρα Τζήμου, Ιερώνυμος Καλετσάνος, Μιχάλης Afolayan, Δημήτρης Κίτσος/Κώστας Νικούλι, Αριστοτέλης Αποσκίτης, Χάρης Εμμανουήλ, Γιώργος Νάκος, Δημήτρης Λιόλιος, Στράτος Σωπύλης, Κώστας Λάσκος, Αναστασία Γεωργοπούλου.
Δημοτικό Θέατρο Πειραιά
Ηρώων Πολυτεχνείου 32
Πειραιάς
τηλ. 2104143310 – 2104143320
Ημέρες και ώρες παραστάσεων:
Τετάρτη & Κυριακή: 19:00
Πέμπτη & Παρασκευή: 20:30
Σάββατο: 18:00 & 21:00