ΠΕΙΡΑΙΩΣ 260

19 – 22 Ιουνίου 2025

ΚΥΚΛΟΣ ΡΙΖΕΣ

Ο Γιάννος Περλέγκας αναμετριέται με ένα από τα αριστουργήματα του Κρητικού Θεάτρου της Αναγέννησης

Ο Γιάννος Περλέγκας σκηνοθετεί ένα από τα αριστουργήματα του Κρητικού Θεάτρου της Αναγέννησης, τον Κατσούρμπο του Γεώργιου Χορτάτση, στην Πειραιώς 260 για τέσσερις παραστάσεις, από τις 19 έως τις 22 Ιουνίου. H παράσταση εντάσσεται στον Κύκλο Ρίζες του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου που σηματοδοτεί την επιστροφή στις ρίζες του θεατρικού λόγου και της ελληνικής παράδοσης.

Η κωμωδία Κατσούρμπος του Γεώργιου Χορτάτση (1550 – 1610), γραμμένη από τον Κρητικό θεατρικό συγγραφέα ανάμεσα στο 1580 και το 1600, αποτελεί ιδιάζον δείγμα του Κρητικού Θεάτρου, αλλά και σαγηνευτικό αίνιγμα για την εποχή της Αναγέννησης.

Πως όμως αυτό το έργο, που ανεβαίνει πλέον σπάνια στην ελληνική σκηνή, μπορεί να εγγραφεί σκηνικά σήμερα;

Η παράδοση συναντά τα σύγχρονα εκφραστικά μέσα

Ο Γιάννος Περλέγκας επιλέγει ένα μικρό σχήμα ηθοποιών (Δημήτρης «Χαΐνης» Αποστολάκης, Ανθή Ευστρατιάδου, Κατερίνα Λυπηρίδου, Γιάννος Περλέγκας, Χρήστος Σαπουντζής, Χριστίνα Σουγιουλτζή, Μιχάλης Τιτόπουλος) για να

σπάσει τα όρια μιας κλασικότροπης αναπαράστασης και αναζητά μια συνομιλία του κειμένου με τη γλώσσα χορευτών και ακροβατών.

Στο αισθητικό επίπεδο, τα σκηνικά και τα κοστούμια «κλείνουν το μάτι» στην Αναγέννηση υπονομεύοντάς την αδιόρατα, ενώ το ηχητικό περιβάλλον της παράστασης «πειράζει» με σύγχρονο τρόπο τα μαδριγάλια (κοσμική, πολυφωνική μουσική της Αναγέννησης) του Μοντεβέρντι αφενός και την κρητική μουσική παράδοση αφετέρου.

Ο Γιάννος Περλέγκας συνεργάζεται στη σκηνοθεσία με τη χορογράφο και χορεύτρια Χριστίνα Σουγιουλτζή, γνωστή από την ομάδα ακροβατών και χορευτών «κι όμΩς κινείται», η οποία έχει αναλάβει και την κινησιολογία της παράστασης.

Κάτι παραπάνω από μια ανάλαφρη αναγεννησιακή κωμωδία

Το έργο ανήκει στην παράδοση των έργων της κομέντια ερουντίτα, της λόγιας κωμωδίας. Δανείζεται όμως πολλά από τα χαρακτηριστικά και τους κωμικούς  τύπους της αυτοσχεδιαστικής κομέντια ντελ άρτε. Αντλεί τα ποιητικά του  πρότυπα από τα ποιήματα του Ιταλού λόγιου Πετράρχη και τις ιταλικές κωμωδίες της ίδιας περιόδου του Λουντοβίκο Αριόστο και του Τορκουάτο  Τάσο. Ωστόσο, η υψηλή ποιητική του Χορτάτση εξελίσσει τους κώδικες της χοντροκομμένης κωμωδίας και προσδίδει στο έργο λεπτά στρώματα ειρωνείας και οξυμμένης κοινωνικής ανάλυσης για το ήθος των χαρακτήρων και της εποχής.

Πέρα απ’ την επιφάνεια μια ανάλαφρης κωμωδίας, ο Κατσούρμπος κρύβει μια αγωνιώδη περιγραφή της αστικής τάξης του αναγεννησιακού Ηρακλείου στα τέλη του 16ου αιώνα. Οι ήρωες μοιάζουν να παραπαίουν ανάμεσα στην ασφάλεια που νιώθουν λόγω της κοινωνικής και  οικονομικής τους θέσης και στην ασάφεια της ιστορικής στιγμής: το τέλος εποχής με την κατάρρευση της Ενετοκρατίας έρχεται καλπάζοντας.

Το ιστορικό πλαίσιο του Κατσούρμπου

Μας χωρίζουν πλέον 500 χρόνια από την περίοδο της ακμής του Κρητικού Θεάτρου. Το έργο γράφεται, και ίσως παρασταίνεται, σε μια περίοδο που οι εξεγέρσεις εναντίον της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας της Βενετίας έχουν καταπνιγεί, η συμφιλίωση και μοιραία η συμβίωση Ιταλών και Κρητικών έχει βαθύνει και εδραιωθεί, και τα χαρακτηριστικά και τα ήθη της ιταλικής Αναγέννησης μοιάζουν να έχουν μεταλλάξει βαθιά την κρητική κοινωνία.

Η κατάληψη του νησιού από τους Τούρκους δεν θα αργήσει: Το Ηράκλειο παραδίδεται τελικά το 1669, αλλά ήδη από την παράδοση της Κύπρου το 1570 έχουν ξεκινήσει οι αμυντικοί εξοπλισμοί. Ο κοινός τρόμος Κρητικών και Βενετών απέναντι στον επικείμενο πόλεμο είναι κάτι παραπάνω από ορατός, και θα μπορούσε να πει κανείς ότι σφραγίζει ύπουλα την ελαφρότητα της κωμωδίας.

Συντελεστές

Σκηνοθεσία Γιάννος Περλέγκας • Κίνηση – Συνεργασία στη σκηνοθεσία Χριστίνα Σουγιουλτζή • Σκηνικά – Κοστούμια Άγγελος Μέντης •  Μουσική Δημήτρης «Χαΐνης» Αποστολάκης, Κλέων Αντωνίου • Φωτισμοί Νίκος Βλασόπουλος • Παίζουν Δημήτρης «Χαΐνης» Αποστολάκης, Ανθή Ευστρατιάδου, Κατερίνα Λυπηρίδου, Γιάννος Περλέγκας, Χρήστος Σαπουντζής, Χριστίνα Σουγιουλτζή, Μιχάλης Τιτόπουλος• Οργάνωση – Εκτέλεση παραγωγής Delta Pi

Η παράσταση υλοποιείται στο πλαίσιο της Πράξης «Διοργάνωση καλλιτεχνικών εκδηλώσεων στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου για τα έτη 2024 και 2025», η οποία εντάσσεται στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Αττική» ΕΣΠΑ 2021-2027 και συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και από εθνικούς πόρους.

Κύκλος Ρίζες

O κύκλος Ρίζες σηματοδοτεί την επιστροφή στις ρίζες του θεατρικού λόγου και της ελληνικής παράδοσης με πέντε θεατρικά έργα: τον Κατσούρμπο του Χορτάτση σε σκηνοθεσία Γιάννου Περλέγκα, τον Καραγκιόζη Μad Max από τον Σπύρο Αγγελόπουλο, τα Κακά Σκηνικά σε σκηνοθεσία Σίμου Κακάλα και Οι Γριές που μαζέουν την τσουκνίδα σε σκηνοθεσία Κωνσταντίνου Ντέλλα. Ο Κύκλος Ρίζες ολοκληρώνεται με τη μουσική παράσταση του ντουέτου Seeds με την Alcmini.

INFO

Κατσούρμπος

Γιάννος Περλέγκας

ΠΕΙΡΑΙΩΣ 260 – ΧΩΡΟΣ  Δ

19 – 22 Ιουνίου στις 21.00

Αγορά εισιτηρίων

aefestival.gr και more.com

ΚΕΝΤΡΙΚΑ ΕΚΔΟΤΗΡΙΑ Πλατεία Συντάγματος (This is Athens info point Δήμου Αθηναίων) Δε-Πα 10:00-18:00

ΤΗΛΕΦΩΝΙΚΗ ΑΓΟΡΑ: Δε-Πα 10:00-18:00  +30 2118008181

ΑΜΕΑ: +30 2104834913| Δε-Πα 10:00-17:00

Πληροφορίες εισιτηρίων: http://aefestival.gr/plirofories-eisitirion