Φαίδρα Παπανικολάου / Δεσμοί αγάπης και φροντίδας
«Η Σολομώντεια Λύση» του Γιάννη Καλατζόπουλου, σε σκηνοθεσία Γιώργου Τσαγκαράκη παρουσιάζεται στο Θέατρο Άβατον. Πρόκειται για μία διαδραστική παιδική παράσταση που ετοίμασε μετά από έρευνα, μελέτη και δουλειά το λαϊκό θέατρο MATICAPI. Με ζωντανή μουσική, σκηνικά και κοστούμια εξ’ ολοκλήρου φτιαγμένα από ανακυκλωμένα υλικά και συντελεστές με κέφι και μεράκι, η παράσταση εξετάζει τι σημαίνει οικογένεια, ποιοι την διαμορφώνουν και πως λειτουργεί. Η Φαίδρα Παπανικολάου μας μίλησε για τον τρόπο δουλειάς της ομάδας και τις χειροποίητες παραστάσεις της, για την εμπειριά της εργασίας της με νεαρούς θεατές, για τη σχέση γονιού και παιδιού που είναι αποτέλεσμα αγάπης και αδιάλειπτης φροντίδας.
Τι σε συγκινεί στο συγκεκριμένο έργο; Τι νέο έμαθες για τον εαυτό σου μέσα από αυτή τη δουλειά μέχρι τώρα;
Αρχικά να σας ευχαριστήσω για την όμορφη συνομιλία και τη δυνατότητα που μου δίνετε να μιλήσω για το συγκινητικό μέρος αυτού του έργου. Στο τέλος της Σολομώντειας Λύσης λέμε ένα τραγούδι, για το μέλλον των παιδιών μας. Καθώς χορεύουμε με τα παιδιά ξέγνοιαστα και τραγουδάμε, σκέφτομαι πόσο εύθραυστη είναι η ειρήνη και πόσο δύσκολο είναι να την εγγυηθείς. Αυτό με συγκινεί πάρα πολύ! Συνειδητοποιώ κάθε φορά ότι χρειάζεται μεγάλος αγώνας για να προστατέψεις το αυτονόητο, να διασφαλίσεις δηλαδή έναν κόσμο όπου θα μεγαλώσουν υγιείς και χαρούμενοι άνθρωποι.
Πως δουλέψατε για την παράστασή σας χρησιμοποιώντας υλικά που μπορούμε να βρούμε σε κάθε σπίτι;
Αυτό το έργο το ανέλαβε η εικαστικός μας Βικτώρια Νταρίλα, που έφτιαξε τα σκηνικά και κάποια ρούχα από χαρτόνι . Σε άλλα ρούχα έραψε διάφορα αντικείμενα, όπως μια μεζούρα, ένα κουβάρι, ένα κουδούνι ποδηλάτου. Δηλαδή, ό,τι μπορεί να βρούμε στο σπίτι και με τη φαντασία να το αξιοποιήσουμε ως χαρακτηριστικό αντικείμενο του ρόλου. Ή γιατί απλώς μας διασκεδάζει. Μια παλιά ξεχασμένη κούκλα, παίρνει υπόσταση. Ξαφνικά γίνεται πολύτιμο μωρό και θα στηθεί ένα ολόκληρο έργο, για να παρακολουθήσουμε την τύχη του. Μ’ αυτή τη λογική η παράσταση εντάσσεται και στο πλαίσιο δράσεων των εργαστηρίων δεξιοτήτων «ενδιαφέρομαι και ενεργώ» και «φροντίζω για το περιβάλλον». Λογική του «δεν πετάω τίποτα και αντιστέκομαι στο ν΄ αγοράζω τα πάντα». Μία λογική, που μας οδηγεί όχι μόνο να δημιουργούμε αλλά και να συνεργαζόμαστε στη δημιουργία.
Η σχέση του γονιού με το παιδί προκύπτει από τη σχέση αίματος ή από την δουλειά που καταβάλλεται για να χτιστεί;
Φυσικά και τα δύο. Όσο πιο συνειδητοί άνθρωποι είμαστε τόσο πιο πολύ εργαζόμαστε και πάνω στη σχέσεις μας. Δεν αφήνουμε το ένστικτο ή τις συγκυρίες να τις καθορίσουν. Αγωνιζόμαστε να βελτιώσουμε τις συνθήκες μέσα στις οποίες ζούμε ώστε να βελτιωθούμε και να καθορίσουμε τις σχέσεις μας. Ο ισχυρός δεσμός του φυσικού γονιού με το παιδί του θέλει καθημερινή φροντίδα, την επιστημονική γνώση και κυρίως συνεργασία με όλο το κοινωνικό περιβάλλον του παιδιού, φροντιστές, δασκάλους και άλλους συγγενείς. Μέσα σε αυτή τον καθημερινό αγώνα και την έγνοια, δημιουργείται το βαθύ αίσθημα της αγάπης.
Πως αντιδρούν οι νεαροί θεατές στο τόσο ευαίσθητο θέμα που θίγεται στην παράσταση;
Στο έργο γίνεται προσομοίωση ενός συνταρακτικού γεγονότος, ενός πολέμου. Η έκπτωτη Βασίλισσα αφήνει το παιδί, για να επιστρέψει αργότερα ως διεκδικήτρια να το πάρει μαζί με το βασίλειο. Το παιδί όμως έχει σωθεί από μία υπηρέτρια. Πρόκειται λοιπόν για την στάση ενός κοινωνικού ανθρώπου και όχι τόσο της σχέσης μιας μητέρας και του παιδιού της. Η βασίλισσα δεν δημιουργεί δεσμό με το παιδί της σαν αυτόν που δημιουργείται από την υπηρέτρια – τύπο οικογένειας λαϊκών στρωμάτων, όπου η αλληλεγγύη αποδεικνύεται σωτήρια.
Τα παιδιά φυσικά δεν γίνεται να αγνοήσουν το μεγάλο γεγονός όπου, έστω κι έτσι, η μητέρα εγκαταλείπει το παιδί της. Όμως αυτό δε βιώνεται σαν τραυματική εμπειρία, αφού στη θέση της έρχεται μια άλλη σχέση πιο ισχυρή, που πληροί τις προϋποθέσεις της μητρικής αγάπης. Ταυτόχρονα αυτή η μητέρα – υπηρέτρια, είναι και η αρχική ηρωίδα της ιστορίας, ένα κορίτσι, που τα παιδιά έχουν ταυτιστεί μαζί του. Φυσικά και ομόφωνα τάσσονται με το μέρος της.
Σε τι διαφέρει το θέατρο για νέους θεατές από των ενηλίκων;
Με τα παιδιά υπάρχει πάντα μία διαρκής συνομιλία. Αντιδρούν αυθόρμητα, γελούν, διαμαρτύρονται χωρίς ντροπή και ενδοιασμούς. Όταν έρχεται η ώρα των τραγουδιών χορεύουν , κρατούν το ρυθμό. Σ’ αυτό συντελεί ο Γ. Θεοφάνους που έγραψε τη μουσική. Κυρίως τα παιδιά επικεντρώνονται στο θέμα του έργου, ζουν μέσα στην ιστορία, ενδιαφέρονται για την έκβασή της. Κι όταν τους δίνεται ο ρόλος τον αναλαμβάνουν με ζήλο. Οπωσδήποτε, πρόκειται για ένα εκπληκτικό κείμενο, με χιούμορ και ευρηματικότητα, που κύριος Καλατζόπουλος έχει γράψει με πολύ γνώση για τον μικρό θεατή. Επιπλέον η σκηνοθεσία του Γιώργου Τσαγκαράκη τον κρατάει σε εγρήγορση.
Πως διαμορφώνεται ο μελλοντικός θεατής;
Με πολύ κόπο, πολύ έγνοια για το κείμενο, για τον τρόπο που θα ειπωθούν τα θέματα, ώστε να μπορεί να τα κατανοήσει και να τα διαπραγματευτεί ο νεαρός θεατής. Είναι ζητούμενο να μάθει να κρίνει, να μην εξαπατάται, να μην επιτρέπει να εξαπατηθεί. Η φαντασία να διεγείρεται με σκοπό να ανακαλύπτει και να γίνει εργαλείο ερευνητικής και εφευρετικής σκέψης. Είναι βασικό, να φύγει από το έργο ο θεατής με απαντήσεις αλλά και με ερωτήματα. Η Σολομώντεια Λύση, νομίζω βάζει θέματα για δημιουργική σκέψη αλλά και αναπτύσσει το κριτήριο και το θάρρος των νεαρών θεατών. Δίνοντας τους το ρόλο αυτού που θα αποφασίσει για την έκβαση της ιστορίας, τους δίνει την ευθύνη για κάτι πολύ σημαντικό: πώς ορίζεται η μητρική αγάπη.
Ποιος ο πυρήνας δουλειάς του θιάσου σας και ποιοι οι στόχοι σας;
Ο πυρήνας της λειτουργίας του θιάσου μας είναι η συνεργασία . Το ξεκίνημα της έγινε μες στην καραντίνα όπου υπήρξε ο χρόνος για θεωρητική εργασία πάνω στην ιστορία του λαϊκού θεάτρου παγκοσμίως, τα κινήματα, τις ιστορικές συνθήκες που καθόρισαν τη μορφή και το περιεχόμενό του ανά τους αιώνες και φυσικά των λαϊκών μορφών θεάτρου όπως ο καραγκιόζης. Στόχος φυσικά είναι η εξέλιξη αυτής της έρευνας, τόσο σε θεωρητικό όσο και στο πρακτικό της μέρος.
Τι σου δίνει δύναμη και πίστη στην καθημερινότητα;
Δύναμη και αισιοδοξία θα έλεγα, μου δίνει η εργασία μου στο θέατρο, τα παιδιά μου κι η οικογένειά μου, οι φίλοι κι οι συνεργάτες, αλλά και το πείσμα μου να δω αυτόν τον κόσμο καλύτερο.
Ταυτότητα παράστασης
Η Σολομώντεια Λύση
Από τον Θίασο Λαϊκού Θεάτρου MATICAPI
Για παιδιά από 5 ετών
Κείμενο: Γιάννης Καλατζόπουλος
Σκηνοθεσία: Γιώργος Τσαγκαράκης
Σκηνικά / Κοστούμια: Βικτώρια Νταρίλα
Πρωτότυπη μουσική: Γιώργος Θεοφάνους
Σχεδιασμός φωτισμού: Γιώργος Ζιώγαλας
Μουσική διδασκαλία: Αμέρισσα Φτούλη
Φωτογραφίες/Trailer: Άκης Βαλεργάκης
Γραφιστικά: Αριάδνη Μιχαηλάρη
Υπεύθυνη Παραγωγής: Νατάσσα Μουσάδη
Προβολή και Επικοινωνία: Βάσω Σωτηρίου- We Will
Παίζουν οι ηθοποιοί: Αντώνης Γουγής, Γιώργος Ζιώγαλας, Νίκη Κάβουρα, Φαίδρα Παπανικολάου, Γιώργος Τσαγκαράκης
Μουσικοί επί σκηνής: Αντώνης Γουγής, Γιώργος Ζιώγαλας
Πού: Θέατρο Άβατον, Ευπατριδών 3, Κεραμεικός – Μετρό Κεραμεικός
Πότε: Κάθε Κυριακή στις 11:30 και καθημερινές για σχολεία και συλλόγους έως και τις 28/4
Έως: και την Κυριακή των Βαΐων (28/04)
Εισιτήρια: 10 € (γενική είσοδος), 8 € (Άνεργοι, ΑμεΑ, άνω των 65 ετών)
Προπώληση: Ticketservices
Τηλέφωνο κρατήσεων: 6934654289
Διάρκεια: 80’ (χωρίς διάλειμμα)