Χριστίνα Σουγιουλτζή / Η αφαιρετικότητα της κίνησης

Η αγαπημένη ομάδα Ελλήνων ακροβατών και χορευτών «κι όμΩς κινείται» καταπιάνεται για πρώτη φορά με το Αρχαίο Δράμα και δημιουργεί μια σύγχρονη performance διονυσιακής τελετουργίας με βάση τις «Βάκχες» του Ευριπίδη και το «Σπαραγμό» της Μαργαρίτας Λυμπεράκη που παρουσιάζεται στο Θέατρο Ροές, δημιουργώντας έναν κόσμο από χαρτί που συνδιαλέγεται με τη φύση, το ανθρώπινο σώμα και το ιδιαίτερο λεξιλόγιό του. Η Χριστίνα Σουγιουλτζή μας μίλησε για τις διαδρομές που την οδήγησε η ερευνητική δουλειά που προηγήθηκε της παράστασης και τις ασύγκριτες δυνατότητες της σωματικής έκφρασης.
Γιατί αυτή τη φορά επιλέξατε να ασχοληθείτε με τραγωδία; Τι σας συγκινεί στο έργο του Ευριπίδη;
Βρισκόμαστε εδώ, σε σχέση με τις Βάκχες του Ευρυπίδη, με τη ματιά του επισκέπτη- ταξιδιώτη, με το δικαίωμα που μας δίνει ο κοινός τόπος. Έτσι όπως τον μοιραζόμαστε με τους άλλους- όλους, αυτούς, που βρίσκονται σε επαφή με τη μυθοπλασία και τα σημαίνοντα του έργου. Δε νιώθουμε ειδικοί , είναι άπειρες οι παράμετροι της ανάλυσης και προφανώς τεράστιο το πεδίο της ενασχόλησης με το Λόγο.
Το προς διερεύνηση ζητούμενο : η σχέση με το υπερβατικό. Η έννοια της τελετουργίας, η αίσθηση και η αναγκαιότητα της τελετουργίας, του ¨μυστηρίου” , η ανάγκη για επανάσταση, καταστροφή και αναγέννηση, το λίγο της όποιας εξουσίας, το ευμετάβλητο και το ευτελές της όποιας κοινωνικής δόμησης – δύναμης , όταν δεν αφουγκράζεται το παρόν.
“Τα μεγάλα θέματα της φιλοσοφίας αφορούν τη θρησκεία, η οποία, δεν ανήκει στη σφαίρα του στοχασμού.
Το γιατί, το πώς, το πού, το αν, το Δίκαιο, το Καλό και το Κακό μπορούμε να το νοιώσουμε, μόνο ως μυστικιστική εμπειρία.”
“Τίποτα που ν’ αξίζει τον κόπο να κατανοηθεί, δε μπορεί να γίνει κατανοητό.
Για ό,τι δεν είναι δυνατό να μιλήσουμε, οφείλουμε να σιωπούμε.”
(από τα κείμενα του Ludwig Wittgenstein/ 1889-1951)
“Εκείνα που ήταν να γίνουν, δεν έγιναν ποτέ
κι Εκείνα που γίνονται, δεν ήταν για να γίνουν
Σιωπή.”
Βάκχες , Ευρυπίδης, μετάφραση Γ. Χειμωνά
Πως συνομιλεί με το έργο της Μαργαρίτας Λυμπεράκη;
Ο Σπαραγμός της Μαργαρίτας Λυμπεράκη , ένα έργο που προτάθηκε από το Νίκο Μάνεση. Η ποιητική του έργου. Ο ελλειπτικός της λόγος. Η ποιητική των εικόνων του έργου. Η σύνδεση του με το “φυσικό”. Με το φυσικό κύκλο.
Η γήινη αίσθηση του ιερού.
Η θυσία, η καταστροφή, η βία, ο έρωτας, το πένθος, η αναγέννηση σαν ένα απόλυτα φυσικό, προβλεπόμενο, θαύμα.
Τι νέο μάθατε για τον εαυτό σας μέσα από αυτή τη δουλειά μέχρι τώρα;
Η ανεπάρκεια και η επάρκεια του εαυτού. Μια ζυγαριά ασταμάτητη.
Η εμπιστοσύνη σε ξένες δυνάμεις, έξω από εμάς.
Η απίστευτη τύχη να έχω το δικαίωμα να ασχολούμαι μ αυτά.
Η πανταχού παρούσα αγωνία της επικοινωνίας, της συνεύρεσης , της αποδοχής.
Η κίνηση έχει την ίδια δυναμική με τον λόγο; Μπορεί το ένα να εκφράσει πράγματα που το άλλο αδυνατεί;
Ποιός μιλάει, ποιός εκφέρει το λόγο, πώς; τί λέει; τί θέλει να πεί; γιατί; από ποιά ανάγκη κινούμενος; τί δε λέει μέσα από αυτά που λέει; Ποιά ανάγκη τον κινεί; πώς κινείται; πώς κοιτάει; πώς αναπνέει; πώς στέκεται; πώς υπάρχει; πώς είναι; μας είναι τόσο άρρηκτα συνδεδεμένα αυτά τα δύο. Στ αλήθεια δε μπορώ να τα αποσυνδέσω.
Προσεγγίζετε πάντα τα κείμενα ανακαλύπτοντας τη σωματικότητα των λέξεων; Πως δουλέψατε για την παράστασή σας;
Νομίζω είναι η παράσταση που απαίτησε τη μεγαλύτερη αφαίρεση.
Η παράσταση : Βρισκόμαστε σ’ ένα παράλογο, ανόργανο, αφύσικο σύμπαν. Το σύμπαν αυτό φροντίζεται, σα να χρειάζεται φροντίδα, σα να είναι ζωντανό, λειτουργικό. Τα επί σκηνής πρόσωπα είναι πλήρως αφοσιωμένα στη φροντίδα του και υποταγμένα στους παράλογους νόμους του.
Είναι, ακριβώς, η στασιμότητα αυτού του ξερού σύμπαντος, που γεννάει την ανάγκη του Διονύσου.
Η ανάγκη για νέα πίστη …
Η ανάγκη για ένα θαύμα…
Μια νέα πίστη. Ποιοί πιστεύουν; Ποιοί ακολουθούν;
Εμφανίζονται και διαβάζονται τα πρώτα θεϊκά σημάδια. Αυτά, που οι ίδιοι οι “πιστοί” ζητούν και παράγουν. Μόνοι τους, προκαλούν το σεισμό, με τα ίδια τους τα χέρια, μόνοι τους ανακαλύπτουν το Θεό γύρω τους, σε συμβάντα και εικόνες, που οι ίδιοι ερμηνεύουν.Έχουν ανάγκη τη θεία αποκάλυψη, έχουν ανάγκη το δέος.
Παριστάνουν τις μαριονέτες, τα ανδρείκελα , μόνο που δεν υπάρχει κανείς στη θέση του μαριονετίστα ή του κουκλοπαίκτη. Δε μπορούν με άλλο τρόπο να πάρουν την ευθύνη της αλλαγής, ή έστω της άρνησης της αλλαγής. Μοναδική τους λύση να αποδεχτούν την εντολή του Θεού.
Από τη στιγμή, που ο άνθρωπος αρθρώνει τη λέξη θεός , δίνει αυτόματα στον εαυτό του το δικαίωμα να γίνει ένας.
”Παραδόσου. Κοντά και μακριά και μέσα σου να φανερώνεις το Θεό..
Παραδόσου. Να ντυθείς τη στολή του θεού’’
Σε αυτό το σύστημα, υπάρχει μια δύναμη, ο Πενθέας, που με εμμονή, προσπαθεί να συντηρήσει το ήδη ισχύον.
Δεν καταλαβαίνει.
Θέλει να καταλάβει.
Ντυμένος την κοσμική εξουσία των θεσμών και την φυσική εξουσία της νεότητας.
‘Είπες πως είδες καθαρά το Θεό .. Πως είναι;;;’
Η ίδια η μανία του, για κατανόηση και έλεγχο, τον ωθεί σε ακραία μεταμόρφωση, ώστε να καταφέρει να εισχωρήσει στο χώρο της τέλεσης, όπου τελικά εισχωρεί, όχι με την καθαρότητα του πιστού, αλλά με την αποστασιοποίηση του παρατηρητή.
‘Δεν ξέρεις γιατί ζεις . Τί λες. Τί κάνεις και ποιός είσαι. Τα έχασες όλα…
Πένθος σημαίνει τ όνομά σου και θα τελεστεί..’
Μέσω της Αγαύης, ο ίδιος ο ρόλος της μητρότητας , η πιο ισχυρή κοινωνική επιταγή καταρρέει με αγριότητα. Καταρρέει και το αιωρούμενο τρισδιάστατο σύμπαν. Αδειάζει ο χώρος, ξεκουράζεται, από τη φασαρία της συνεχούς δράσης και αλληλεπίδρασης.
Χώρος στη σιωπή, στο άφατο.
Και όλα πρόκειται να ξαναγεννηθούν. Ίσως.
Είστε αισιόδοξη; Τι σας δίνει δύναμη στην καθημερινότητα;
Με τις μέρες. Θέλω να ξεχνάω. Να αποσυνδέομαι, απ ό,τι πονάει. Να συνδέομαι με ό,τι με απορροφά , με βγάζει από το δεδομένο , το δομικό της ζωής και του εαυτού μου. Όπως όλοι μας , είναι στιγμές που έχω μια παιδική πίστη και στιγμές που καταρρέει ο κόσμος στα σκοτάδια της απελπισίας και της ματαιότητας. Δύναμη μου δίνει η αίσθηση της κοινότητας . Οι δικοί μου άνθρωποι.

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
Σκηνοθεσία – Χορογραφία κι όμΩς κινείται
Ήχος Federico Bustamante
Σχεδιασμός σκηνικού Νίκος Μάνεσης
Κατασκευές Σταύρος Μάνεσης
Κοστούμια Φανή Μουζάκη
Φως Μαρία Αθανασοπούλου
Γραφιστικά Χρυσόστομος Παπαχρήστου
Τεχνική Υποστήριξη Πάνος Σολδάτος
Ερμηνεία Νώντας Δαμοπουλος, Θοδωρής Λαμπρόπουλος, Νίκος Μάνεσης, Ιλεάνα Παππά, Χριστίνα Σουγιουλτζή
20 και 21 Μαρτίου
Ώρα έναρξης 21.00
Θέατρο Ροές
Ιάκχου 16, Γκάζι | τηλ 2103474312