Ήταν ευχαρίστηση να καις / Ένα κείμενο με αφορμή την παράσταση Φαρενάιτ 451 που παρουσιάζεται στο Θέατρο Πόρτα
Έρχεται τόσο γρήγορα η στιγμή που δεν υπάρχει πια τίποτα για να περιμένουμε/Μαρσέλ Προυστ. Όταν ο Ραίη Μπράντμπερυ έγραφε το Φαρενάιτ 451, το 1953, ίσως δεν φανταζόνταν με πόση ευστοχία περιέγραφε τη μελλοντική μας κατάσταση: μια κοινωνία αλυσοδεμένη στο Θέαμα, βυθισμένη σε καταστάσεις απομόνωσης, κενή συναισθημάτων και επιθυμιών.
Έπλασε πυροτεχνουργούς που καίνε βιβλία που κρατούνται παρανόμως σε σπίτια, ώστε να μην υποκινούν τη σκέψη. Κατέκλυσε με τεράστιες οθόνες προβολής τηλεοπτικών σόου την καθημερινότητα των ηρώων του. Άφησε εκτός σχεδίου πόλεως τους εναπομείναντες αντιφρονούντες, που δεν δέχτηκαν να κομματιάσουν τη σκέψη τους. Περιέγραψε την πορεία ενός πυροτεχνουργού που διακινήθηκε εσωτερικά από τη ζωντάνια μιας κοπέλας που μπορούσε ακόμα να αναρωτιέται γιατί γίνονται τα πράγματα και όχι μόνο πώς γίνονται.
Ξόδευα άσκοπα το χρόνο μου και τώρα ο χρόνος ξοδεύει άσκοπα εμένα/Γουίλιαμ Σαίξπηρ. Ο χρόνος για σκέψη φαντάζει πολυτέλεια. Ο χώρος για την αποτύπωση του αληθινού μας βιώματος έχει διαβρωθεί από τη συντριπτική φύση της εμπορευματοποιημένης κοινωνίας. Μιας κοινωνίας που απορροφά κάθε ίχνος αυθεντικότητας και πραγματικότητας, φιλτράροντάς τη μέσα από τα κυρίαρχα πρότυπα.
Όταν ο άνθρωπος ανακάλυψε τον καθρέφτη, άρχισε να χάνει την ψυχή του/Εμίλ Ντιρκέμ. Το Είναι έχει μετατραπεί σε Φαίνεσθαι. Κάθε πτυχή της καθημερινότητάς μας έχει εμποτιστεί από την ανάγκη μας να την προβάλλουμε. Ζούμε δίνοντας μορφή στην αναπαράσταση της ζωής μας. Ποιό βίωμά μας είναι απολύτως αυθεντικό και δεν έχει μολυνθεί από το κυρίαρχο; Πόσο μας επιτρέπεται να δημιουργούμε καταστάσεις και να μην τις ενσωματώνουμε αβίαστα; Η αυθεντικότητα μοιάζει βαρετή. Ζει στο σκοτάδι, ηττημένη από τη λάμψη του Θεάματος. Η επικοινωνία μεταξύ των ανθρώπων εγκλωβίζεται σε βεβιασμένες στιγμές διασκέδασης. Ο χρόνος είναι πολύ συγκεκριμένος για να χωρέσει οποιαδήποτε στιγμή ελευθερίας. Ακόμα και οι συγκινήσεις μας χρειάζεται να αποτυπωθούν και να μοιραστούν εικονικά στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να αποκτήσουν νόημα.
Ζούμε παίζοντας τους ρόλους που μας έχουν αναθέσει. Αυτοματοποιημένες ζωές. Ασφυκτικά γεμάτες από συμβάσεις και καταναγκασμούς εκτοπίζοντας οποιαδήποτε στιγμή δημιουργίας. Το να δημιουργείς, σημαίνει επίσης να δίνεις μια μορφή στο πεπρωμένο σου/Αλμπέρ Καμύ.
(Ο τίτλος αποτελεί την πρώτη φράση από το «Fahrenheit 451» του Ραίη Μπράντμπερυ).
Γράφει η Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια Αγγελική Κουτελιά
Πληροφορίες για την παράσταση εδω.