Μετάφραση Αθηνά Δημητριάδου

Μία από τις πρώτες προκλήσεις για όλους μας είναι να γνωρίσουμε σε βάθος τους γονείς μας -υπό την προυπόθεση ότι θα ζήσουν αρκετά, ότι αξίζει τον κόπο να τους γνωρίσουμε και ότι έχουμε εκ φύσεως τη δυνατότητα να το κάνουμε.

Ο ορίζοντας στον οποίο εγγράφεται το λογοτεχνικό έργο είναι η κοινή αλήθεια νοούμενη ως αποκάλυψη ή, αν προτιμάτε, το διευρυμένο σύμπαν στο οποίο φθάνει κανείς ερχόμενος σε επαφή με ένα αφηγηματικό ή ποιητικό κείμενο. Η μοναδική νόμιμη απαίτηση που μπορούμε να έχουμε από αυτό είναι να είναι αληθινό, με το πραγματικό νόημα της της λέξης. [Τσβετάν Τοντορόφ].

Το έργο του Φορντ Μεταξύ τους, ανταποκρίνεται απόλυτα στο συγκεκριμένο ζητούμενο. Είναι αληθινό, με το πραγματικό νόημα της λέξης και »μπορει να μας βοηθήσει να καταλάβουμε καλύτερα τον εαυτό μας και τον κόσμο».

Ο Ρ. Φορντ γράφει δύο κείμενα με απόσταση τριάντα χρόνων του ενός από το άλλο, όταν εκείνος είναι πλέον ενήλικος και ώριμος συγγραφέας. Το πρώτο αφορά τη μητέρα του και γράφεται το 1981 λίγο μετά το θάνατο της ενώ το δεύτερο που αφορά τον πατέρα του γράφεται πενήντα χρόνια μετά το θάνατο του. Με αυτά θα αναζητήσει εκ νέου τους γονείς του, θα προσπαθήσει να ανασυνθέσει τα πρόσωπα και τη ζωή τους, να διερευνήσει τη σχέση τους, να ανακαλύψει την επίδρασή τους στη δική του ζωή.

Οι ζωές των γονιών μας, ακόμη και οι περιβεβλημένες την ασημαντότητα, μας παρέχουν την πρώτη ισχυρή διαβεβαίωση ότι τα γεγονότα στη ζωή έχουν συνέπεια.

Ακολουθεί τα ίχνη τους, αναβιώνει την κοινή τους ζωή και επιδιώκει να »γνωρίσει» τους γονείς του μέσα από μνήμες, στιγμές της καθημερινότητας, απο την ατμόσφαιρα που καθόρισε την παιδική του ηλικία. Ο πατέρας του, ο Πάρκερ Φορντ αποτελεί το πρόσωπο που επηρέασε βαθύτατα το γιο του περισσότερο ως »απουσία», παρά με την παρουσία και το λόγο του. Η εργασία του τον ανάγκαζε να βρίσκεται μακρυά απο το σπίτι αρκετές μέρες της εβδομάδας και να επιστρέφει κοντά στην οικογένεια του τα Σαββατοκύριακα. »Δεν ήταν ξένος αλλά ήταν σαν ξένος». Ερωτήματα πολλά και αναπάντητα θα επιδιώξει να απαντήσει ο συγγραφέας μέσα από τις παιδικές του αναμνήσεις με τρυφερότητα και νοσταλγία. Προσεγγίζει τη φυσιογνωμία του πατέρα δίνοντας έμφαση στή σχέση του με τη γυναίκα του ΄Εντνα Άκιν. Σχέση αγάπης, αφοσίωσης και δυνατού δεσμού που αναπτύσσεται 15 χρόνια πριν από τη γέννησή του, όταν οι δυο τους διατρέχουν τον Αμερικάνικο Νότο για τις ανάγκες της δουλειάς του συζύγου. Η φαντασία του δημιουργεί την αίσθηση της καθημερινότητάς τους, η οποία αλλάζει με τη γέννησή του, αφού η μητέρα του αναγκάζεται να παραμείνει στο σπίτι για τη δική του φροντίδα. Η έλλειψη όμως, μετατρέπεται σε επώδυνη θλίψη με την αιφνίδια απώλεια του πατέρα σε ηλικία 16 ετών. Από τότε παραμένει πάντα η αγαπημένη μορφή που αναζητά στην ενήλικη ζωή του…. »Η απώλεια για μένα είναι ότι δε μίλησα μαζί του ως ενήλικας».

Η σχέση με τη μητέρα δυνατή, ανεξίτηλη στο πέρασμα των χρόνων αναπλάθεται μέσα από τη γλυκύτητα των αναμνήσεων με όλες τις δύσκολες μεταβολές εξαιτίας της ανάγκης της επιβίωσης και της σκληρότητας των συνθηκών. Μάνα και γιος θα παραμείνουν στενά δεμένοι διατηρώντας μέχρι το τέλος την αγάπη πολύτιμη αυθεντική αξία της ζωής τους. Την αγάπη που χρωμάτισε τις εικόνες της καθημερινότητας τους, γλύκανε τις στιγμές του πόνου και απάλυνε την οδύνη των αποστάσεων.

Ο συγγραφέας με βαθιά συναισθηματική αφήγηση αποκαλύπτει όλες τις μικρές φαινομενικά ασήμαντες πολλές φορές στιγμές της ζωής που δένουν τους ανθρώπους, δυναμώνουν τους δεσμούς και ζεσταίνουν την καρδιά για πάντα. Το μεγάλο δώρο όμως, πρός τους αναγνώστες του είναι ότι τους αφήνει χώρο να φανταστούν, να συμπληρώσουν, να αναλογιστούν τη δική τους ζωή καθώς και των γονιών τους. Να κατανοήσουν, να συγχωρήσουν και να αντλήσουν δύναμη απο τη δική τους παιδική ηλικία με όλες τις φωτεινές η σκοτεινές στιγμές της.

Η εποχή, ο τόπος καθώς και η οικογενειακή ατμόσφαιρα ζωντανεύουν με την εξαιρετική μετάφραση της Αθηνάς Δημητριάδου.

Το βιβλίο Μεταξύ τους του Ρίτσαρντ Φορντ κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Πατάκη.