Ο Μολιέρος αποτυπώνει στα έργα του εποχές, χαρακτήρες και κοινωνικές ασθένειες. Καταδεικνύει σαθρά  ήθη, παρουσιάζει ήρωες που αντικατοπτρίζουν τις λειτουργίες της κοινωνίας. Εντοπίζει όμως, και τους πυρήνες αντίστασης, τους σπόρους ελπίδας, τις κωμικές διαστάσεις των γεγονότων. Στον Μισάνθρωπο,  σε μια κοινωνία που αποτελείται από παθολογικούς τύπους ανθρώπων, υποκριτικούς και επιτηδευμένους, οι ήρωες προσπαθούν να επιβιώσουν, να διεκδικήσουν την αλήθεια τους, να συνυπάρξουν. Η Ιόλη Ανδρεάδη σκηνοθετεί το έργο του Μολιέρου στο Σύγχρονο Θέατρο. Η Μελίνα Θεοχαρίδου μας μίλησε για το έργο και την παράσταση, τα κέρδη και τις χαρές, τις σκέψεις που αναπόφευκτα προκύπτουν από την επαφή με τους μεγάλους ποιητές. 

Τι σε συγκινεί στο έργο του Μολιέρου; Τι στον ρόλο που υποδύεσαι;

Στο έργο με συγκινεί η πάλη αυτών των ανθρώπων να βρουν την ευτυχία αλλά και να ακολουθήσουν ο καθένας τον δικό του, προσωπικό ηθικό κώδικα. Αυτές οι δύο ανάγκες έρχονται σε ισχυρή σύγκρουση, και οι χαρακτήρες, στην προσπάθεια τους να διαχειριστούν την κατάσταση, γίνονται κωμικοί και τραγικοί συνάμα.
Η Αρσινόη, ο ρόλος που υποδύομαι, είναι μια γυναίκα που παλεύει να κατακτήσει τον έρωτα, με όλους τους λάθος τρόπους, και αποτυγχάνει οικτρά. Αν και τα μέσα που χρησιμοποιεί είναι ύπουλα, με συγκινεί, ή μάλλον με λυπεί, η απελπισία της, γιατί στο τέλος γίνεται γελοία στα μάτια των άλλων, εξευτελίζεται μπροστά τους με τον χειρότερο τρόπο.

Πως γίνεται και έχουν τόσο άμεσο αντίκτυπο στην εποχή μας έργα που γράφτηκαν τόσα χρόνια πριν;

Γιατί μιλούν για ανθρώπινες συμπεριφορές, διλήμματα, και καταστάσεις που δεν έχουν να κάνουν με την εποχή, αλλά με την ανθρώπινη ψυχοσύνθεση, που δεν έχει αλλάξει στο βάθος του χρόνου. Η ανάγκη του ανθρώπου για ολοκλήρωση μέσα από τον έρωτα, η ανάγκη δημιουργίας ενός ηθικού κώδικα και η ανάγκη επιβολής κοινωνικών συμβάσεων είναι τόσο δεσπόζουσες σήμερα όσο και στην εποχή του Μολιέρου.

Ποιες «αρετές» επιβάλλει η εποχή μας και ποιες είναι πραγματικά απαραίτητες;

Να ξέρεις πώς να προβάλεις τον εαυτό σου για να ‘πουλήσεις’ με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τις επαγγελματικές σου ικανότητές. Και αυτό φυσικά διεισδύει και στο τρόπο που προβάλλεις τον εαυτό σου κοινωνικά. Αυτή λοιπόν η “αρετή” έχει λάβει διαστάσεις “τεχνογνωσίας” στις μέρες μας, και ίσως γι’αυτό Ο Μισάνθρωπος είναι ακόμα πιο επίκαιρος.
Η πραγματικά απαραίτητη αρετή για μένα είναι να αναγνωρίζεις, και κοινωνικά και επαγγελματικά, ποια είναι τα δικά σου προτερήματα και ικανότητες, πού μπορείς πραγματικά να προσφέρεις. Αυτό νομίζω πως είναι άρρητα συνδεδεμένο με την ευτυχία και την επιτυχία.

Ο άνθρωπος είναι φύσει καλός ή κακός;

Δεν το νομίζω. Ο χαρακτήρας μας φαίνεται να είναι μια σύνθεση φύσης, περιβαλλοντικών παραγόντων και της ίδιας της βούλησής μας. Δηλαδή, ο χαρακτήρας μας διαμορφώνεται μεν και από την βιολογική σύνθεσή μας, και από εξωτερικούς παράγοντες ενόσω μεγαλώνουμε, αλλά και από τις προσωπικές μας προθέσεις. Μπορεί να είναι δύσκολο να αλλάξουμε καθοριστικές συνήθειες ή τρόπους συμπεριφοράς αλλά είναι εφικτό.

Γιατί έχει τόσο μεγάλη σημασία τι σκέφτονται οι άλλοι για εμάς; Μπορούμε να ζήσουμε διαφορετικά;

Γιατί είμαστε κοινωνικά όντα. Γιατί δεν μπορούμε να ζήσουμε απομονωμένοι απ’όλους. Γιατί αποζητούμε φίλους, συντρόφους, με τους οποίους μπορούμε να συμπορευτούμε, να μοιραστούμε τη ζωή μας. Οπότε λαχταρούμε εναγωνίως την αποδοχή των άλλων.
Ο Άλκηστος, ο Μισάνθρωπος, έχει καταφέρει να πείσει τον εαυτό του ότι δεν χρειάζεται αυτή την αποδοχή των άλλων. Την απορρίπτει με κάθε κόστος. Γι’αυτό και καταλήγει μόνος, και δεν του μένει καμία άλλη επιλογή παρά η απόλυτη μοναξιά.

Πότε οι σχέσεις μας με τους άλλους είναι υγιείς;

Πιστεύω υπάρχει μια χρυσή τομή, όπου αποζητάμε την αποδοχή των άλλων ειλικρινά, και όχι με κάθε μέσο, με οποιοδήποτε κόστος. Έχει σημασία να έχεις την εκτίμηση ανθρώπων που κι εσύ ο ίδιος εκτιμάς, αλλά και να αναγνωρίζεις πως κανείς μας δεν είναι τέλειος. Δεν είμαστε αλάνθαστοι και δεν συμπεριφερόμαστε πάντα με κοινά αποδεκτούς κώδικες. Αν υπάρχει όμως καλή βούληση και προσπαθούμε πάντα να αντισταθμίσουμε τα λάθη μας, οι ανθρώπινες σχέσεις γίνονται πιο βατές και πιο ευτυχισμένες.

Ποιο ήταν το προσωπικό κέρδος μέχρι τώρα από την συγκεκριμένη δουλειά;

Το να παρατηρώ τους συναδέλφους μου στην πρόβα, να μαθαίνω από τον τρόπο που δουλεύουν, από την ευρηματικότητα που δείχνουν. Είναι μεγάλη η ικανοποίηση όταν βλέπεις συναδέλφους που διαθέτουν τεχνογνωσία, ταλέντο και διάθεση να δημιουργήσουν. Και φυσικά το ότι δουλεύω για ακόμα μια φορά με την Ιόλη Ανδρεάδη, η οποία έχει μια πολύ πρωτότυπη και άρτια σκηνοθετική προσέγγιση και είναι άνθρωπος και επαγγελματίας με ήθος.

Ποιο κομμάτι του κειμένου ξεχωρίζεις; Γιατί;

Μακάρι
να χαίρεται ο κόσμος όλος αυτή την ευτυχία
αυτή, που ο ένας τον άλλον αγαπάει
με μια κοινή ορμή, με μια κοινή θυσία.

Αυτά τα λόγια τα λέει ο Άλκηστος προς το τέλος του έργου, όταν έχει πια συνειδητοποιήσει ότι αυτός δεν μπορεί να γευτεί αυτή την ευτυχία. Ο Μολιέρος εδώ μας δίνει ένα πολύ μεστό ορισμό της ευτυχίας στον έρωτα, που ίσως ισχύει και για όλα τα άλλα είδη ανθρώπινων σχέσεων. Είναι τελικά απλό αυτό που αποζητάμε – κοινή αποδοχή και αγάπη, κοινή θυσία.

Ταυτότητα Παράστασης

Μετάφραση: Γιάγκος Ανδρεάδης

Έμμετρη διασκευή: Ιόλη Ανδρεάδη & Άρης Ασπρούλης

Σκηνοθεσία – Κίνηση: Ιόλη Ανδρεάδη

Σκηνογραφία – Κοστούμια: Δήμητρα Λιάκουρα

Φωτισμοί: Στέλλα Κάλτσου

Cover song: Κώστας Δαλακούρας

Φωτογραφίες: Πάνος Μιχαήλ | Video trailer: Μιχαήλ Μαυρομούστακος

Βοηθοί σκηνοθέτη: Γιάννης Παυλόπουλος & Μαρία Νικητοπούλου

Κατασκευή Κοστουμιών: Δάφνη Τσακότα & Σιμέλα Τουργαϊδου | Βοηθός Ενδυματολόγου: Αμαλία Αντώνη

Επικοινωνία: Άρης Ασπρούλης

Παραγωγή: Constantly Productions – Βαγγέλης Κώνστας

Διανομή

Άλκηστος: Μιλτιάδης Φιορέντζης, Σελιμένη: Βασιλική Τρουφάκου, Ορόντης: Θύμιος Κούκιος, Ελιάνθη: Δανάη Επιθυμιάδη, Φιλήντας: Ορέστης Καρύδας, Αρσινόη: Μελίνα Θεοχαρίδου.

Σύγχρονο Θέατρο

Ευμολπιδών 45, Γκάζι | Τηλ.: 2103464380, 2105138067

Παραστάσεις: Παρασκευή, Σάββατο & Κυριακή στις 21.15 | Διάρκεια 90 λεπτά

Τιμές εισιτηρίων: 15 ευρώ γενική είσοδος, 10 ευρώ φοιτητικό & ανέργων