Σπύρος Αλιδάκης / Ο θεατρικός χώρος ως μνήμη
Ο Λευτέρης Βογιατζής αποτελεί αδιαμφισβήτητο σταθμό στην ιστορία του ελληνικού θεάτρου. Καθόρισε ανθρώπους, έργα, την θεατρική μας αντίληψη, την ροή του θεατρικού γίγνεσθαι. Καθόρισε -και καθορίστηκε από- τον χώρο του θεάτρου της Οδού Κυκλάδων και τον χώρο του θεάτρου γενικά. Άφησε έργο, μνήμες, αισθήσεις που εξακολουθούν να υπάρχουν και να αφορούν και συγκινούν όσους τον γνώρισαν παλιότερα και όσους τον γνωρίζουν τώρα. Ο Σπύρος Αλιδάκης, στενός συνεργάτης του, κινήθηκε στον χώρο του Θεάτρου της Οδού Κυκλάδων και στον χώρο της προσωπικής του μνήμης και δημιούργησε την παράσταση Hommage στην οποία εικόνες, ντοκουμέντα, ήχοι, βιντεο-προβολές, αρχειακό υλικό του Θεάτρου της Οδού Κυκλάδων, αποσπάσματα από τις παραστάσεις του, αναμνήσεις και συνεντεύξεις, εμπλέκονται σε μία σύνθεση. Ο χώρος του θεάτρου γίνεται ένας ζωντανός χάρτης αναμνήσεων, φαντασίας και ερμηνείας, μέσα από ένα multimedia θέαμα.
Πως επέλεξες το θέμα της παράστασής σου;
Όταν γνώρισα τον Λευτέρη Βογιατζή, νομίζω συμπαθήσαμε ο ένας τον άλλον αμέσως με τα βλέμματα, μετά συνεργαστήκαμε και μετά έφυγε και εγώ δούλεψα στο θέατρο. Ο χώρος αυτός είναι με έναν τρόπο σπίτι μου. Και έχει –όπως παραδέχονται πολλοί άνθρωποι- μία δική του ενέργεια. Νομίζω ότι από εκεί ξεκίνησε η ιδέα. Με μία εικόνα, με έναν ήχο. Μετά για έναν χρόνο χτιζόταν.
Πως δούλεψες για να γίνει πραγματικότητα;
Σκέφτομαι πάντα με εικόνες και έτσι έκανα και σ΄αυτήν την περίπτωση. Έρχονταν στο μυαλό μου εικόνες του χώρου, εικόνες προσωπικές που πολύ υποσυνείδητα ξυπνούσαν μέσα μου πράγματα. Μετά από αυτό πήρα τις παραστάσεις του και κινήθηκα με βάση την αίσθηση που είχα εγώ γι αυτές. Δεν κάνω ένα αφιέρωμα στον Λευτέρη, κάνω μία παράσταση αφιερωμένη σε εκείνον. Είναι ένας δικός μου κόσμος με δικό μου κώδικα –συχνά με δικά του υλικά- που του τον δίνω. Εννοείται φυσικά πως είναι έντονη η παρουσία του. Θα μπορούσα να πω πως σε πολλά σημεία είναι αυτό που αισθανόμασταν εδώ οι άνθρωποι του. Άλλωστε, η συνεργασία μου μαζί του με επηρέασε πάρα πολύ. Ούτε κι εγώ μπορώ να αντιληφθώ πλήρως τι διάσταση έχει πάρει μέσα μου. Η επιθυμία μου ήταν να δημιουργήσω ένα κόσμο που λειτουργεί υπόγεια και με αυτόν τον τρόπο προκαλεί την συγκίνηση.
Ποια θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι η πρόθεση της παράστασης;
Υπάρχει ένας χώρος που με έχει φιλοξενήσει, τον έχω ζήσει, τον αγαπάω πάρα πολύ και τον θεωρώ σπίτι μου. Υπάρχει ένας άνθρωπος για τον οποίο ακούγονται άπειρα πράγματα –άλλα πιο πετυχημένα, άλλα πιο άστοχα. Οπότε, η πρόθεση είναι να αποδώσω τον δικό μου φόρο τιμής πρώτα σ΄αυτόν τον άνθρωπο και έπειτα στον χώρο του. Επίσης, είναι βαθιά επιθυμία μου άνθρωποι νεαρότερων ηλικιών που δεν τον γνωρίζουν, αν δουν την παράσταση, κάτι να τους ξυπνήσει και να αναρωτηθούν ποιος ήταν. Και είναι και ένα προσωπικό μου βήμα για να συστηθώ.
Εάν έπρεπε να τον περιγράψεις σε κάποιον που δεν τον γνωρίζει, τι θα έλεγες;
Είναι τεράστιο το έργο που έχει αφήσει. Πέρα από τις παραστάσεις του, αυτό που με έχει καθορίσει είναι ότι υπήρξε ένας άνθρωπος ο οποίος ήταν ταγμένος σ΄αυτό που έκανε. Όταν δούλευε δεν υπήρχε τίποτα άλλο. Από την δουλειά ανέπνεε και γεννούσε πράγματα. Ήταν ένας άνθρωπος που είχε τεράστια αμφισβήτηση, τεράστια πάλη με τον εαυτό του. Ήταν ανοιχτός στα πάντα. Η δουλειά του δεν τελείωνε ούτε όταν τελείωνε η παράσταση. Αυτό νομίζω είναι το πιο έντονο στοιχείο που μου έχει μείνει.
Γιατί μάγευε;
Δεν ξέρω αν απαντάω ακριβώς στην ερώτηση, αλλά αυτό που σκέφτομαι είναι ότι ήταν τόσο απίστευτη η λεπτομέρεια σε κάθε δουλειά του, που κάθε παραμικρό πράγμα της παράστασης ήταν δικό του, είχε βγει από αυτόν.
Γιατί έχει σημασία να τον θυμόμαστε;
Για πολλά πράγματα. Γιατί στις μέρες μας γίνονται όλα τόσο γρήγορα και πρόχειρα και εκείνος δεν άφηνε τίποτα στην τύχη. Τον έφθειρε –και σαφώς δεν μπορούμε να το κάνουμε όλοι αυτό, αλλά αυτός το έκανε. Γιατί άνοιξε κάτι. Έκανε πολύ μεγάλη ρωγμή στο θέατρο. Έχει διαστάσεις παγκόσμιες το έργο του.
Τι θυμάσαι πιο έντονα από εκείνον;
Τις αντιφάσεις του. Είχε πολλές αντιφάσεις. Μπορεί να σε έβριζε, να σου έλεγε τα μύρια όσα και την ίδια στιγμή από το πουθενά να σου μίλαγε γλυκά.
Έχεις σκεφτεί τι θα έλεγε αν έβλεπε την παράσταση;
Το έχω σκεφτεί. Δεν ξέρω αν θα του άρεσε! Χαίρομαι γιατί στους κοντινούς ανθρώπους κάτι κίνησε.
Επόμενα σχέδια;
Υπάρχει κάτι στο μυαλό μου. Μου αρέσει πάρα πολύ να μπλέκω τα είδη. Θέατρο, περφόρμανς, κινηματογράφο, μουσική. Θέλω όλα αυτά τα υλικά να δουλευτούν σε συνδυασμό περισσότερο και να δημιουργηθεί μια γλώσσα.
Hommage. Μία site specific παράσταση για τη ζωή και το έργο του Λευτέρη Βογιατζή στο Θέατρο της Οδού Κυκλάδων.
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ
Σύλληψη | Σκηνοθεσία: Σπύρος Αλιδάκης
Σκηνικά | Κοστούμια: Γεωργία Μπούρδα
Μουσική: Γιάννης Λούκος
Φωτισμοί: Στέλλα Κάλτσου
Κίνηση | Χορογραφία: Φώτης Νικολάου
Κινηματογραφικοί φωτισμοί | Κάμερα: Γιώργος Ταμπακάκης
Δραματουργία: Κατερίνα Ζερβουδάκη
Βοηθός σκηνοθέτη: Κατερίνα Κουτσοχερίτη
Επικοινωνία: Άρης Ασπρούλης
Οργάνωση Παραγωγής: Στέλλα Μαυροειδή
Παίζουν: Σμαράγδα Αδαμοπούλου, Γιάννης Σαβουιδάκης, Βάλια Παπαχρήστου, Νέστορας Κοψιδάς, Θανάσης Κρομλίδης, Κατερίνα Λιακοπούλου, Κωνσταντίνα Χαρμαλιά, Αποστόλης Συκιώτης.
Συμμετέχουν κινηματογραφικά:
Βαγγελιώ Ανδρεαδάκη, Στεφανία Γουλιώτη, Δημήτρης Καταλειφός, Λουκία Μιχαλοπούλου, Γεράσιμος Μιχελής, Αμαλία Μουτούση, Γιάννης Νταλιάνης, Αργύρης Πανταζάρας, Αλεξάνδρα Παντελάκη, Νικόλας Παπαγιάννης, Μαρία Σκουλά, Σμαράγδα Σμυρναίου, Θάνος Τοκάκης κ.ά.
Προβλεπόμενη διάρκεια παράστασης: 80 λεπτά
Συμπαραγωγή «Λυκόφως»
Δευτέρα και Τρίτη στις 21.00
Καλεσμένοι: 8/1 Στεφανία Γουλιώτη, 9/1 Δημήτρης Ήμελλος